Theo hãng thông tấn SANA và Reuters, các máy bay chiến đấu nghi là của Israel hôm 1/4 đã phá hủy một tòa nhà cạnh Đại sứ quán Iran ở Damascus, khiến ít nhất 7 cố vấn quân sự thiệt mạng, trong đó có 3 chỉ huy cấp cao.
Truyền thông Iran xác định tòa nhà là cơ sở ngoại giao của Iran và nơi ở của đại sứ. Theo phóng viên Reuters ở Damascus, tòa nhà tại quận Mezzeh đã bị “san phẳng”. Ngoại trưởng Syria Faisal Mekdad, có mặt tại hiện trường cùng với Bộ trưởng Nội vụ Syria, cho biết: “Chúng tôi lên án mạnh mẽ vụ tấn công nhắm vào tòa nhà của Iran ở Damascus”.
   |
Hiện trường vụ tấn công. Ảnh: Reuters |
Hãng thông tấn Tasnim của Iran xác định Zahedi, một chỉ huy cấp cao trong Lực lượng Quds của IRGC, nằm trong số những người thiệt mạng. Cấp phó của ông được cho là cũng đã tử vong.
Israel chưa bình luận về cuộc tấn công này. Tây Jerusalem hiếm khi thừa nhận các cuộc không kích nhằm vào Syria, điều mà Damascus liên tục tố cáo là hành vi vi phạm chủ quyền của mình. Khi được hỏi về cuộc tấn công, một phát ngôn viên của quân đội Israel cho biết: "Chúng tôi không bình luận về các thông tin trên các phương tiện truyền thông nước ngoài".
Trong khi đó, tờ New York Times dẫn lời 4 quan chức Israel giấu tên thừa nhận nước này đã thực hiện vụ tấn công. Reuters nhận định vụ việc là "sự leo thang xung đột rõ ràng ở Trung Đông giữa Israel với Iran và đồng minh".
Cuộc tấn công nhằm vào cơ sở ngoại giao Iran đã "vi phạm tất cả các công ước quốc tế", Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian cho biết trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Syria. Ông nói thêm rằng Tehran sẽ buộc Israel phải chịu trách nhiệm. Đại sứ Iran tại Syria cho biết phản ứng sẽ "quyết liệt", theo Reuters.
Lực lượng Quds là lực lượng đặc nhiệm của IRGC. Tướng Zahedi được cho là phụ trách các hoạt động của Quds ở Syria và Li-băng. Truyền thông nhà nước Iran cho biết Tehran tin Zahedi là mục tiêu của vụ tấn công.
Chỉ huy nổi tiếng nhất của Quds, Tướng Qassem Soleimani, đã bị một máy bay không người lái của Mỹ ám sát vào tháng 1/2020 khi đang thăm Baghdad (Iraq).
Một chỉ huy khác của Lực lượng Quds, Tướng Razi Mousavi, đã thiệt mạng ở Damascus vào tháng 12 năm ngoái, cũng bởi một cuộc không kích.
 |
Chân dung Tướng Qassem Soleimani được treo tại hiện trường. Ảnh: Reuters |
 |
Ảnh: Reuters |
Căng thẳng gia tăng
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết Washington vẫn "lo ngại về bất kỳ điều gì có thể leo thang hoặc gây gia tăng xung đột trong khu vực", nhưng không cho rằng cuộc tấn công mới nhất sẽ ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán về giải thoát con tin Israel do Hamas bắt giữ.
Trong khi đó, các nhà phân tích lại đưa ra nhận định trái chiều. Jon Alterman thuộc tổ chức tư vấn CSIS ở Washington, cho biết vụ việc có thể phản ánh niềm tin của Israel rằng các cuộc tấn công như vậy có tác dụng răn đe và ngăn chặn nguy cơ xảy ra một cuộc xung đột trên diện rộng.
Ông nói: “Người Israel tin chắc rằng nếu họ lùi bước, mối đe dọa sẽ gia tăng chứ không hề giảm bớt. Họ bị thuyết phục rằng miễn là họ làm điều gì đó như thế này định kỳ thì đối thủ của họ sẽ bị răn đe.”
Tuy nhiên, Steven Cook - nhà phân tích tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở Washington, đã nhìn thấy nguy cơ leo thang. “IRGC có thể nới lỏng các hạn chế đối với các lực lượng ủy nhiệm ở Iraq và Syria, khiến lực lượng Mỹ một lần nữa gặp nguy hiểm. Người Iran cũng có thể thúc giục Hezbollah leo thang các cuộc tấn công vào Israel".
