Ghi nhận ở các vườn nhãn chuyên canh của các tỉnh miền Bắc cho thấy hoa nhãn năm nay nở muộn hàng chục ngày so với trung bình nhiều năm (TBNN). “Tất cả các loại nhãn năm nay ra hoa muộn hơn khoảng 40 ngày so với mọi năm”, ông Phạm Văn Oai, Chủ tịch Hội Nông dân xã Dạ Trạch, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, nói. Đáng chú ý, nở muộn, nhưng hoa lại um tùm. “Chưa năm nào hoa nhãn ra nhiều như năm nay” ông Ngô Duy Khanh, người trồng nhãn ở thôn Đức Nhuận, xã Dạ Trạch, huyện Khoái Châu, nói.
Lạ hơn, hoa ra nhiều, mật lại chẳng bao nhiêu. Chủ một trại ong ở tỉnh Nam Định than phiền đàn ong nhà ông năm nay không cho đủ năng suất mật như mọi năm dù vườn nhãn các nơi nở rộ.
Ba tháng đầu năm nay, thời tiết diễn biến có vẻ đúng như diễn biến phát triển của nhãn theo kinh nghiệm dân gian. Theo Viện Nghiên cứu Khí tượng Thủy văn&Môi trường, ba tháng đầu năm, nhiệt độ trung bình trên hầu hết lãnh thổ nước ta thấp hơn, tổng số giờ nắng ít hơn so với TBNN. Trong khi đó, lượng mưa ba tháng qua vượt chuẩn chủ yếu từ 100 đến trên 200% ở đa phần diện tích nước ta, nhất là khoảng thời gian về sau, với tổng cộng ba trận dông lốc, năm trận mưa lớn.
Do nhãn rất cần nước nên, nhờ các cơn mưa dư dả hơn mọi năm, nhãn phát triển nhanh, ra hoa um tùm vào giai đoạn cuối. Nhưng do thiếu nắng, “đến thời điểm này, mới 70% số hoa trút được cánh, chậm hơn một tháng rưỡi”, ông Khanh cho hay. Thiếu nắng, trời âm u nhiều là do ba tháng đầu năm có 16 đợt gió mùa đông bắc ảnh hưởng tới Việt Nam, cao hơn TBNN năm đợt.
Mát mẻ, mưa nhiều hơn
Ông Nguyễn Lân Hùng, Tổng Thư ký Hội các ngành Sinh học Việt Nam, cũng chia sẻ nhận định nhãn ra hoa, kết quả liên quan mật thiết đến tổng lượng nắng và mưa. “Năm nào âm u nhiều, nhãn sẽ chậm ra hoa do không đủ lượng ánh sáng kích thích”, ông Hùng giải thích. Có một hormone kích thích cây nhãn ra hoa tên là Floringen. Các cố gắng nhằm tách Floringen ra khỏi cây để nghiên cứu mối quan hệ giữa hoạt chất này với thời tiết mưa nắng vẫn chưa thành công. Chỉ biết, dân gian thường gắn hiện tượng hoa nhãn nở muộn và nhiều như hiện nay là báo hiệu một mùa mưa to, lũ lớn.
Nói cách khác, nom nhãn nở hoa, đoán thời tiết. Kinh nghiệm dân gian ấy gần như vẫn khá sát với thực tế dự báo khí hậu bằng các mô hình dự báo hiện đại. Các nhà khí hậu thừa nhận La Nina, dù yếu vẫn tồn tại trên khu vực xích đạo Thái Bình Dương đến hết tháng 4-2011. Kèm theo đó, gió mùa đông bắc vẫn tiếp tục hoạt động mạnh, trong khi gió mùa hè chưa có dấu hiệu hoạt động cho đến tận đầu tuần này ở khu vực Nam Bộ.
Với xu thế đó của khí hậu, ông Lê Thanh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, nhận định hè năm nay trên hầu khắp lãnh thổ nước ta, thời tiết sẽ khó có khả năng nóng như năm ngoái, trong khi mưa có thể nhiều hơn TBNN.
| “Năm nay, nắng nóng đến muộn gần một tháng so với TBNN. Mùa hè năm nay có khoảng 4-5 đợt nắng nóng diện rộng xuất hiện từ nay đến tháng 7. Riêng Trung Bộ sẽ có khoảng 7-8 đợt và xảy ra từ nay đến tháng 8. Tuy nhiên các đợt nắng nóng này ít có khả năng gay gắt như năm ngoái”, TS Bùi Minh Tăng, Giám đốc Trung tâm DBKTTVTƯ nói. |
