Từ ngày 13 - 15/5, tại TP Nha Trang, Bộ Ngoại giao các nước Việt Nam, Hoa Kỳ và Thái Lan đồng chủ trì hội thảo ARF về quản lý rác thải nhựa ở đại dương, nhằm đảm bảo đánh bắt cá bền vững và an ninh lương thực ở khu vực Đông Nam Á. Hội thảo này nêu bật tác hại to lớn của ô nhiễm rác thải nhựa dưới đại dương đến nghề đánh bắt cá và nuôi trồng thuỷ sản ở các vùng bờ biển cũng như trong khu vực.
Ông Vũ Hồ trả lời báo chí bên lề hội thảo 100 đại biểu là các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách… đến từ 28 quốc gia, tổ chức tham gia ARF và các tổ chức khu vực, quốc tế có liên quan cùng tham gia thảo luận. Trong 4 phiên thảo luận, các đại biểu tập trung vào 3 chủ đề chính là: Xác minh mức độ nghiêm trọng của rác thải biển như thế nào đối với các nước trong khu vực, nhất là tại 27 nước tham gia diễn đàn; Tác động của rác thải đến quản lý nghề cá bền vững và an ninh lương thực; Chia sẻ kinh nghiệm, sáng kiến trong phối hợp giải quyết vấn đề môi trường biển; Các khuyến nghị cụ thể đối với vấn đề rác thải nhựa trên biển nhằm hỗ trợ nghề cá và an ninh lương thực.
Theo kết quả nghiên cứu, mỗi năm có khoảng 8 triệu tấn nhựa thải ra đại dương trên toàn cầu. 80% rác thải nhựa trên biển thải ra từ các hoạt động trên đất liền theo các dòng sông, đường thoát tuồn ra biển. 20% trong đó cơ bản là rác thải nhựa từ hoạt động đánh bắt nuôi trồng hải sản như bỏ ngư cụ, vật phẩm thải ra biển bừa bãi không kiểm soát. Riêng tại Việt Nam hiện mỗi năm có khoảng 730.000 tấn rác thải nhựa đổ ra biển.
Phát biểu tại hội thảo, ông Vũ Hồ - Vụ trưởng Vụ ASEAN, Bộ Ngoại giao cho biết: Các mảnh vụn biển (bao gồm cả microplastic) đã nổi lên như mối đe dọa toàn cầu đối với các sinh vật biển, hệ sinh thái, sức khỏe con người và phát triển kinh tế xã hội. Chúng ta đều biết những thống kê gây sốc về ô nhiễm nhựa biển. Các nghiên cứu hiện tại cho thấy, 8 triệu tấn nhựa trong đại dương, tương đương với một xe chở rác đầy nhựa đổ xuống đại dương mỗi phút. 5 trong số 10 quốc gia gây ô nhiễm toàn cầu hàng đầu là thành viên ASEAN.
“ASEAN trong tầm nhìn đến năm 2025 cam kết ngăn chặn và giảm đáng kể ô nhiễm biển, bao gồm ô nhiễm do mảnh vụn biển. Hội nghị Bộ trưởng ASEAN gần đây về các mảnh vỡ biển ở Bangkok, Thái Lan vào tháng 3/2019 tiếp tục động lực tích cực cho các nỗ lực quốc gia và mở đường cho hợp tác khu vực lớn hơn để giải quyết ô nhiễm mảnh vỡ biển. Việc xây dựng khung hành động ASEAN về các mảnh vỡ biển đang được tiến hành nhưng tôi tin tưởng rằng, đây là cam kết mạnh mẽ nhằm đẩy nhanh các hành động ngăn chặn và giảm đáng kể ô nhiễm biển các loại”, ông Vũ Hồ nói.
Còn bà Caryn McClelland - Phó Đại sứ Mỹ tại Việt Nam cho biết: Chất thải nhựa đặc biệt thách thức. Một khi chất thải nhựa rơi vào nước, nó chảy theo dòng chảy đến những vùng biển xa nhất, từ các đảo xa Thái Bình Dương, đến Bắc cực và các rãnh sâu nhất trong đại dương. Ô nhiễm nhựa đại dương đe dọa các bãi biển của chúng ta, nguồn cung cấp thực phẩm của chúng ta và đa dạng sinh học đại dương. Nó đòi hỏi một bộ giải pháp rộng và toàn diện.
“Hoa Kỳ đang hợp tác với các tổ chức phi chính phủ, ngành công nghiệp, chuyên gia học thuật và các nước đối tác để hợp tác triển khai các giải pháp toàn cầu, khu vực và địa phương để giảm rác thải nhựa trên đại dương. Thách thức đặc biệt gay gắt ở Ấn Độ dương -Thái Bình dương, nơi bao gồm hơn một nửa bề mặt Trái đất và có hơn một nửa gia đình loài người. Các nguồn chất thải nhựa lớn nhất đều có ở Ấn Độ dương -Thái Bình dương, nhưng chúng tôi cũng thấy các cơ hội để cải thiện năng lực kỹ thuật và giải quyết các lỗ hổng tài chính cho hạ tầng quản lý chất thải quan trọng”, bà Caryn McClelland nhấn mạnh.
Cũng theo bà Caryn McClelland, năm ngoái Mỹ đã hỗ trợ Hội nghị thượng đỉnh Đông Á về việc kết hợp xử lý các mảnh vỡ biển, do Indonesia và New Zealand đồng chủ trì. Hoa Kỳ cũng đồng tổ chức hội thảo Diễn đàn khu vực ASEAN với Việt Nam và Thái Lan để giải quyết tác động của các mảnh vỡ biển đối với nghề cá bền vững và an ninh lương thực.
