Ngày 24/2, tỉnh Bắc Kạn tổ chức hội nghị thông tin về tình hình sụt lún tại huyện Chợ Đồn thời gian qua khiến người dân hoang mang.
UBND tỉnh Bắc Kạn đã phối hợp với Tổng cục Địa chất và Khoáng sản thuộc Bộ Tài Nguyên và Môi trường đã lập đề án khảo sát, đánh giá, xác định nguyên nhân trên diện tích 4,5 ha xung quanh vị trí sụt lún tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng với kinh phí hơn 800 triệu đồng.
Các nhà khoa học kết luận nguyên nhân sụt lún là điều kiện tự nhiên tạo nên khi tại đây tồn tại hệ thống hang ngầm hở (trần hang là đất đá gắn kết yếu, chứa nước và không chứa nước) và hệ thống đới đập vỡ nứt nẻ chứa nước.
"Do đặc điểm địa chất tự nhiên, đá carbonat nứt nẻ dập vỡ bị nước hòa tan và rửa, hoặc hang động (caster) tạo thành hệ thống kênh dẫn nước. Những hang hở có thể xảy ra hiện tượng sụt lún khi thuận lợi", kết luận nêu.
Một nguyên nhân trực tiếp tác động gây sụt lún nữa là hoạt động dân sinh, hệ thống hang caster tại đây nằm dưới quốc lộ 3B có mật độ xe qua lại nhiều, xe có tải trọng lớn tạo ra lực cộng hưởng tác động làm cho lớp đất đá trần hang bị rung chuyển và rơi rụng dần...
Cùng với đó, quá trình khai thác nước ngầm dân sinh, hoạt động khai thác khoáng sản trong khu vực và vùng lân cận có thể là một trong những nguyên nhân gián tiếp gây sụt lún.
Tổng cục Địa chất và Khoáng sản khẳng định đây là hiện tượng bình thường của tự nhiên, xếp vào dạng thiên tai, thường xảy ra ở những vùng phân bố đá vôi. Hiện tượng này đã xảy ra nhiều nơi trên thế giới. Tổng cục khuyến cáo có thể chủ động phòng tránh bằng cách hạn chế hút mạch nước ngầm, hút nước mỏ chì kẽm Nà Tùm.
Trước đó hồi đầu năm 2017, tuyến tỉnh lộ 254 thuộc Tổ 10 thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn xảy ra sự cố sụt lún với một hố sâu khoảng trên 12 m, đường kính 16 m. Nửa tháng sau, 16/1 tại vị trí cũ lại bị sụt lún toàn bộ số đất đã san lấp với miệng hố có chiều hướng rộng ra thêm.
Xa hơn, vào năm 2015 tình trạng sụt lún từng xảy ra tại cánh đồng Nà Bưa, thôn Cốc Thử, xã Ngọc Phái; năm 2014 xảy ra việc nứt nhà dân và một số công trình ở thị trấn Bằng Lũng.
