Đền Kim Liên thờ Cao Sơn Đại Vương, theo truyền thuyết là thần Cao Sơn là con trai Lạc Long Quân và Âu Cơ. Tương truyền, từ thời Lý, người dân địa phương đã xây một đền thờ nhỏ để thờ thần Cao Sơn Đại Vương. Tuy nhiên, theo các tư liệu lịch sử, ngôi đền xuất hiện muộn hơn, gắn với việc tranh chấp quyền lực thời Lê sơ. Thần hiển linh giúp vua Lê Tương Dực lên ngôi, cho nên vua đã cho xây lại ngôi đền ở làng Kim Liên (cũ), phía nam kinh thành. Ngôi đền được nhân dân coi là trấn Nam Thăng Long. Trong Tứ trấn Thăng Long, trấn Nam là ngôi đình duy nhất, đồng thời, cũng là địa danh ra đời muộn nhất.

Đình Kim Liên được xây dựng trên gò đất cao, gần cửa ô Kim Hoa (còn gọi là ô Đầm Lầm). Các công trình kiến trúc hiện nay của đình gồm Hồ bán nguyệt, Nghi môn ngoại, Tả - Hữu vu; trên đỉnh gò là Nghi môn nội và nhà Đại bái; đền thờ Mẫu. Các công trình này đều được làm bằng gỗ, kết cấu theo phong cách truyền thống được bố cục hài hòa, đăng đối trong một không gian khép kín hướng ra phố Kim Hoa.

Để tưởng nhớ Cao Sơn Đại Vương, hằng năm, cứ vào ngày 16/3 Âm lịch, người dân làng Kim Liên lại mở hội truyền thống. Dù làng đã trở thành phố từ lâu, nhưng người dân trong vùng vẫn tổ chức lễ hội với nhiều hoạt động tế lễ và hoạt động hội trang trọng, vui tươi. Ngôi đền hiện được đưa vào khai thác trong nhiều tour du lịch, trong đó có tour đạp xe khám phá Tứ trấn Thăng Long. Do có ý nghĩa quan trọng trong sự hình thành, phát triển của kinh đô Thăng Long, năm 2021, đình, đền Kim Liên được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.

Ghi nhận của PV vào sáng nay (16/3 Âm lịch), hàng nghìn người dân và du khách thập phương đã đổ về trấn Nam Thăng Long để tham dự lễ hội truyền thống đền Kim Liên. Cùng với đó, người dân và du khách dâng hương, dâng lễ với những mâm cúng với gà, heo quay... để thể hiện lòng biết ơn tới Đức thần Cao Sơn, vị thần có công với nước được nhân dân tôn thờ.

Từ sáng sớm nay (ngày 16/3 Âm lịch), sân đình đã chật kín người đổ về đền Kim Liên, một trong Tứ trấn Thăng Long xưa.

Tiết mục trống hội mở màn lễ hội truyền thống di tích Quốc gia đặc biệt Thăng Long tứ trấn - đền Kim Liên.

Màn sử thi về Thần tích Cao Sơn Đại Vương được diễn ra tại sân đền.

Thần Cao Sơn Đại Vương tương truyền là con trai của Quốc Tổ Lạc Long Quân và Quốc Mẫu Âu Cơ.

Năm 1508, vua Lê Tương Dực cho xây lại ngôi đền ở làng Kim Liên (cũ) ở phía nam kinh thành.

Đông đảo người dân, du khách đến tham dự lễ hội truyền thống đền Kim Liên.

Sau màn sử thi, người dân và du khách tiến vào trong đền dâng lễ, dâng hương.

Lượng du khách đổ về quá đông khiến sân đình chật chội, không còn chỗ đứng.

Lễ vật được du khách đội lên đầu, dâng vào bên trong.

Lễ vật dâng cúng được chuẩn bị thịnh soạn trước khi dâng vào đền.

Đội mâm lễ lên đầu để có thể chen được vào bên trong đền.

Bên trong đền chật kín người vào hành hương, chiêm bái.

Ngoài sân, người người đến chiêm bái, vái vọng.

Lễ hội đình Kim Liên là một nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng được các thế hệ con người nơi đây trân trọng, gìn giữ và trao truyền cho các thế hệ nối tiếp nhằm bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc của địa phương, giáo dục tình yêu quê hương, đất nước, truyền thống cách mạng và giữ gìn nét thuần phong mỹ tục vùng đất phía Nam của kinh thành Thăng Long xưa.