Chưa thi công vẫn thanh toán
Dự án công trình thủy lợi Đắk Ngo được khởi công năm 2013, dung tích hồ chứa hơn 2,8 triệu m2 nước, xây dựng theo 2 giai đoạn với tổng mức đầu tư 63 tỷ đồng. Trong đó, giai đoạn 1 do Phòng NN&PTNT huyện Tuy Đức làm chủ đầu tư (từ năm 2013 - 2017, gồm xây thân đập, đập tràn, van đóng xả và nhà vận hành), hoàn thành quyết toán vào năm 2017 với tổng kinh phí khoảng 34 tỷ đồng. Giai đoạn 2 (từ năm 2017 - 2019, gồm xây kênh dẫn dòng, công trình dân sinh phụ trợ) do Ban quản lý các dự án huyện Tuy Đức làm chủ đầu tư với tổng kinh phí đầu tư xây dựng 29 tỷ đồng, hiện chưa hoàn thành.
Nhưng qua kiểm tra, Kiểm toán Nhà nước khu vực XII (gọi tắt KTNN) đã phát hiện nhiều sai phạm trong việc thực hiện công trình này trong giai đoạn 2. Vì thế, KTNN đã có văn bản gửi Công an tỉnh Đắk Nông đề nghị điều tra, xử lý sai phạm tại dự án đầu tư xây dựng công trình thủy lợi Đắk Ngo.
Theo KTNN, công trình thủy lợi Đắk Ngo được UBND tỉnh Đắk Nông phê duyệt chủ trương đầu tư từ tháng 6/2011. Mục tiêu dự án là cung cấp nước tưới cho 200ha cây công nghiệp và 250ha lúa cho các hộ dân di cư tự do tại tiểu khu 1541. Tuy nhiên, qua kiểm tra khu vực đất sản xuất mà dự án lập chủ yếu trồng cao su, điều, cà phê và chỉ có khoảng 5ha lúa nước. Hầu hết các diện tích còn lại là đồi dốc, chỉ phù hợp cho trồng cây lâu năm, không phù hợp để trồng lúa.
Theo KTNN, thông tin về diện tích 250ha trồng lúa nước là không chính xác. Ngoài ra, việc khảo sát thiết kế bản vẽ thi công không chính xác so với hiện trạng công trình, một số hạng mục không hợp lý. KTNN cho biết, đơn vị tư vấn giám sát mới ký biên bản nghiệm thu khối lượng 2 lần, thanh toán với giá trị là 6,2 tỷ đồng.“Dự án xây dựng mục đích để tưới cho 250ha lúa, nhưng thực tế dưới hạ lưu không có lúa. Nếu có bàn giao về, cũng không biết để làm gì”.
Một lãnh đạo Cty TNHH MTV khai thác CTTL
Nhưng trên thực tế, chủ đầu tư đã thực hiện thanh toán 4 lần cho đơn vị thi công với giá trị 15,5 tỷ đồng, chênh lệch 9,3 tỷ đồng. Nhiều hạng mục chưa thi công đã thực hiện thanh toán. Đơn cử, hạng mục kênh N2, chưa giải phóng mặt bằng, chưa thi công nhưng đã nghiệm thu, thanh toán hơn 7,4 tỷ đồng.
Theo KTNN, Ban quản lý các dự án huyện Tuy Đức và đơn vị thi công đã nghiệm thu khống khối lượng trên để rút tiền ngân sách Nhà nước. KTNN đã đề nghị Công an tỉnh xem xét khởi tố, điều tra vụ án cố ý làm trái các quy định về tư vấn, thiết kế chương trình, dự án; giả mạo tài liệu kế toán và nghiệm thu công trình sử dụng vốn nhà nước trái Luật Xây dựng tại công trình này.
Công trình bỏ hoang, không thể vận hành
Hiện công trình thủy lợi Đắk Ngo đang bị bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng. PV Tiền Phong đến nơi và thấy hồ thủy lợi này nằm giữa một khu vực hoang vu, lọt thỏm giữa những quả đồi trọc. Đơn vị thi công chỉ mới xây dựng được 1 bờ đập, 1 đập tràn và cống xả chừng vài trăm mét. Dưới chân đập là những khóm rừng nghèo, lác đác vài nhà dân, đất đai cằn cỗi. Anh T.T.L. (một hộ dân sống cạnh đó) thắc mắc: “Từ khi đập thủy lợi được xây dựng đến nay, chưa thấy tích nước và cũng không thấy tưới tiêu”.
“Cty đã đi kiểm tra hiện trạng và nhận thấy công trình đang bị bỏ hoang, không thể vận hành, khai thác. Cổng đóng xả thì bị hư hỏng không thể tích cũng như giữ nước; đập tràn thì bị vỡ, hư hỏng; kênh dẫn dòng thì chưa thi công, không thể phục vụ tưới tiêu. Dự án xây dựng mục đích để tưới cho 250ha lúa, nhưng thực tế dưới hạ lưu không có lúa. Nếu có bàn giao về, cũng không biết để làm gì”, vị lãnh đạo này cho hay.
