Những năm gần đây, Hải Phòng là một trong những địa phương đi đầu trong việc phân loại rác tại nguồn. Ông Phạm Hà – Trưởng Phòng truyền thông, Công ty Môi trường Đô thị Hải Phòng trao đổi, chia sẻ với Báo Tiền Phong về việc thực hiện tuyên truyền, tổ chức thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải tại nguồn với nhiều mô hình, cách làm hiệu quả từ cơ sở.
Phân loại rác thải tại nguồn từ cơ sở
- Thưa ông, những năm qua, Công ty TNHH Môi trường Đô thị Hải Phòng đã phối hợp với các đơn vị, tổ chức thực hiện việc phân loại rác tại nguồn thế nào?
- Từ năm 2016, đơn vị đã triển khai thực hiện việc phân loại rác tại nguồn theo chủ trương, kế hoạch, chỉ đạo của UBND thành phố, với sự hỗ trợ của các chuyên gia đến từ Nhật Bản.
Với chủ trương, kế hoạch này, chúng tôi đã quán triệt tới toàn thể cán bộ, nhân viên công ty, tích cực phối hợp với các chuyên gia Nhật Bản, chính quyền các cấp, các tổ dân phố, các đơn vị, tổ chức trên địa bàn.
Cụ thể, tổ chức thực hiện làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 từ 2016-2024 tập trung tuyên truyền, hướng dẫn phân loại rác tại nguồn đến các nhà hàng, khách sạn, đơn vị, tổ chức, bệnh viện, trường học, cơ sở tôn giáo… trên địa bàn thành phố. Trọng điểm tại các quận: Hồng Bàng, Ngô Quyền, Lê Chân, Hải An và huyện An Dương.
Qua đó, lan tỏa chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và kế hoạch của thành phố trong việc phân loại rác thải đến từng tổ dân phố.
 |
Công nhân môi trường dọn dẹp cây xanh đổ gãy sau bão số 3. |
Kết thúc giai đoạn 1, toàn bộ các khách sạn, nhà hàng, cơ quan, đơn vị, bệnh viện, trường học... thực hiện tốt và duy trì việc phân loại rác tại nguồn. Nhiều tổ dân phố, khu dân cư bắt đầu thay đổi thói quen trong việc phân loại rác hàng ngày.
Từ tháng 6/2024, đơn vị bắt đầu triển khai giai đoạn 2 trong việc phân loại rác tại nguồn. Giai đoạn 2 thực hiện dựa trên cơ sở Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định, kể từ ngày 1/1/2025, toàn dân bắt buộc phải thực hiện phân loại rác. Quy định của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường; người dân, hộ gia đình không thực hiện phân loại rác sẽ bị xử phạt hành chính mức 500.000 đồng đến 1 triệu đồng.
Thực hiện Luật Bảo vệ môi trường, vừa qua UBND TP Hải Phòng đã tổ chức họp triển khai phân loại rác tại nguồn trên địa bàn thành phố tới các cơ quan, tổ chức trên địa bàn.
 |
Khoảng 2.000 tấn rác thải sinh hoạt mỗi ngày được thu gom, vận chuyển và xử lý tại TP Hải Phòng. |
- Hơn 8 năm tổ chức phân loại rác tại nguồn, đơn vị đã phối hợp triển khai mô hình, cách làm gì để đạt được hiệu quả tốt nhất?
- Là đơn vị đã và đang thực hiện các quy định bảo vệ môi trường, công ty nhận thấy rằng trách nhiệm của đơn vị rất quan trọng. Do đó, đơn vị phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương thực hiện tuyên truyền, phân loại, xử lý rác thải.
Chúng tôi thực hiện theo phương pháp từ cán bộ các phòng ban chuyên môn cùng các xí nghiệp môi trường, tổ chức tuyên truyền, thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải tới từng phường, tổ dân phố, khu dân cư.
Thống nhất, thực hiện các thư ngỏ, đến trực tiếp các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành phố. Phối hợp chặt chẽ với bí thư, tổ trưởng dân phố, khu dân cư, các tổ chức chính trị xã hội (Hội phụ nữ, Hội cựu chiến binh, Đoàn thanh niên...) cơ sở tuyên truyền, hướng dẫn và giám sát các hộ phân loại rác từ gia đình.
Theo đó, khi thu gom, nhân viên môi trường gõ kẻng, người dân các ngõ, khu dân cư mang rác đã phân loại ra đổ vào các ngăn của thùng rác theo phân loại (rác hữu cơ, rác thải tái chế và rác thải khác).
 |
Xe thu gom rác tại trung tâm TP Hải Phòng có 3 khoang để tiếp nhận rác người dân phân loại mang ra đổ. |
Quá trình thực hiện, bí thư, tổ trưởng dân phố cùng giám sát, nhắc nhở, tuyên truyền cho các hộ, cá nhân chưa thực hiện tốt, thực hiện gián đoạn hoặc chưa phân loại trước khi đổ rác.
Nhiều bí thư, tổ trưởng dân phố có cách tuyên truyền, giám sát hiệu quả. Có bác tổ trưởng dân phố hàng ngày đạp xe tới các hộ chưa thực hiện tốt nhắc nhở. Có bác ghi chép sổ tay từng hộ để giám sát việc thực hiện có hiệu quả, thường xuyên không. Khi được nhắc nhiều lần, ý thức của người dân tốt hơn, phân loại rác tại nhà kỹ hơn khi đổ rác. Do đó, các hộ gia đình ở các tổ dân phố, khu dân cư chấp hành rất tốt, phân loại rác triệt để.
Với cách làm và sự phối hợp chặt chẽ, bền bỉ như vậy thì hiệu quả đã có nhiều thay đổi tích cực. Trước đây, các hộ gia đình chỉ phân làm 2 loại là rác hữu cơ (thực phẩm) và rác thải tái chế (nhựa, kim loại, giấy, bìa các-tông). Đến nay, bước vào giai đoạn 2 triển khai, chúng tôi đề nghị người dân phân làm 3 nhóm rác đúng theo quy định, hướng dẫn của Bộ TN&MT gồm: rác thải hữu cơ (thực phẩm), rác thải tái chế (nhựa, ni-lon, kim loại,…) và rác thải sinh hoạt khác.
- Với nhiều cách làm hay, triển khai sâu tới từng khu dân cư, tổ dân phố như vậy việc phân loại rác tại nguồn ở Hải Phòng đã đạt được kết quả thế nào?
- Hoạt động phân loại rác được công ty phối hợp chặt chẽ với UBND phường, các tổ dân phố duy trì tuyên truyền thường xuyên, giám sát việc người dân phân loại rác theo mô hình các "Tổ dân phố kiểu mẫu phân loại rác thải tại nguồn".
Với các tổ dân phố đạt tỷ lệ các hộ dân phân loại rác tốt, theo đúng 3 nhóm rác sẽ được chứng nhận là "Tổ dân phố kiểu mẫu phân loại rác thải tại nguồn" và bàn giao cho UBND phường để tiếp tục phối hợp với các tổ dân phố để duy trì thường xuyên, giám sát và tiếp tục tuyên truyền nâng cao cho người dân.
 |
Đoàn viên thanh niên Hải Phòng hỗ trợ công nhân viên môi trường thu gom rác thải, cây xanh đổ gãy sau bão số 3. |
Đến hết ngày 18/11, đã có 262 tổ dân phố tại 4 quận trung tâm và huyện An Dương đã đạt "Tổ dân phố kiểu mẫu phân loại rác thải". Dự kiến, đến hết năm 2024, có 468 tổ dân phố đạt "Tổ dân phố kiểu mẫu phân loại rác thải".
Mô hình này đã tạo được hiệu quả rất tốt, bởi các bác tổ dân phố hỗ trợ giám sát, nhắc nhở, hướng dẫn và tuyên truyền hàng ngày với các hộ dân. Hộ này chấp hành chưa thường xuyên, chưa tốt sẽ được nhắc nhở kịp thời. Hiệu ứng truyền thông lan truyền khi hộ này làm tốt, thì các hộ lân cận cũng ý thức và thực hiện tốt hơn.
