Chi phí logistics gấp đôi các nước phát triển
Chỉ số thống kê của các tổ chức quốc tế và Việt Nam đều cho thấy một thực trạng, dù chiếm tỷ lệ rất cao trong cơ cấu GDP của cả nước so với nhiều ngành công nghiệp khác, nhưng logistics của Việt Nam vẫn đang tồn tại nhiều vấn đề. Cụ thể, logistics của Việt Nam với quy mô khoảng 20-22 tỷ USD/năm, chiếm hơn 20% GDP cả nước, đứng thứ 64/160 nước về mức độ phát triển và đứng hạng 4 trong khu vực ASEAN sau Singapore, Malaysia, Thái Lan theo thống kê và xếp hạng của Ngân hàng Thế giới. Tuy nhiên, theo tỷ trọng GDP, chi phí logistics của Việt Nam chiếm tới 18% cao gần gấp đôi các nền kinh tế phát triển và cao hơn bình quân thế giới là 14%. Còn theo Hiệp hội DN logistics Việt Nam, có tới gần 1.300 doanh nghiệp logistics nhưng đa phần doanh nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam đều là doanh nghiệp nhỏ và vừa.
“Đây chính là nguyên nhân khiến giá dịch vụ cao, chất lượng dịch vụ của doanh nghiệp logistics Việt Nam thấp khi quy mô doanh nghiệp hạn chế, năng lực quản lý và khả năng áp dụng công nghệ thấp” - ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam cho biết.
Hiện ước tính 90% lưu lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam thực hiện qua đường biển nên tối ưu hóa vận tải hàng hải là giải pháp hàng đầu để giảm chi phí vận chuyển vì chi phí logistics của Việt Nam đang chiếm tới 21% trên giá thành sản phẩm. Tuy nhiên, theo ông Ousmane Dione, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới, hạ tầng giao thông, cảng biển, loại hình phương tiện chuyên chở… có liên quan đến thương mại của Việt Nam chưa bắt kịp được với mức độ tăng trưởng xuất khẩu và sự gia tăng nhanh chóng về lưu lượng hàng hóa khi tập trung đầu tư chủ yếu vào đường bộ bằng nguồn vốn đầu tư công.
Quản trị tư nhân sẽ giúp giảm chi phí
“Việt Nam nên thay đổi việc phụ thuộc quá nhiều vào đầu tư công để chuyển dịch sang khu vực tư nhân. Cần thiết lập sự ưu tiên rõ ràng cho việc đầu tư thiết yếu, đó mới chính là chìa khóa để có hệ thống kết nối tốt hơn, tạo đà cho phát triển ngành logistics”, ông Ousmane Dione khuyến nghị.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Tương, Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam cho rằng: “Năng lực quản trị của doanh nghiệp tư nhân cộng với tính năng động, nhanh nhạy sẽ giúp cảng biển được quản lý tốt hơn khi vào giai đoạn vận hành, khai thác. Doanh nghiệp tự huy động vốn để thực hiện dự án nên luôn nêu cao trách nhiệm với đồng vốn của mình, giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, từ đó giảm chi phí".
Mới đây, Chính phủ cũng đã có ý kiến chỉ đạo về việc xây dựng dự án Trung tâm logistics Cái Mép hạ và dự án cảng tổng hợp container Cái Mép Hạ tại thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, giao UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu hướng dẫn Công ty CP xuất, nhập khẩu tổng hợp Hà Nội-Tập đoàn Geleximco về thủ tục đầu tư, thuê đất, giao đất và thực hiện đầu tư để sớm triển khai một trung tâm logistics khu vực trọng điểm kinh tế phía Nam.
Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, với điều kiện tự nhiên thuận lợi, nhất là với sự được đầu tư bài bản của DN trong nước như Geleximco và chính sách ưu đãi đầu tư hợp lý của địa phương; cụm cảng Cái Mép Hạ hứa hẹn sẽ là địa điểm tập kết hàng hoá XNK cũng như phát triển mạnh các dịch vụ hàng hải và logistic của cả khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam.
