Khởi nghiệp từ làm gia sư
Trần Việt Hùng, SN 1980 ở Giao Thuỷ, Nam Ðịnh. Năm 2002, Hùng tốt nghiệp ngành Công nghệ Thông tin (Ðại học Bách khoa Hà Nội). Năm 2008, Hùng vinh dự được nhận học bổng toàn phần dành cho bậc Tiến sỹ, ngành Khoa học máy tính tại Ðại học Iowa của Quỹ Giáo dục Việt Nam (VEF). Trong thời gian làm nghiên cứu sinh, Hùng làm gia sư cho các sinh viên Mỹ có nhu cầu.
Thời gian làm gia sư, Hùng thấy mất cân bằng giữa nguồn cung và cầu khi nơi có nhiều sinh viên cần lại ít người dạy và ngược lại nơi ít sinh viên lại có rất nhiều gia sư. Ðiều đó thôi thúc anh tìm cách giải quyết vấn đề và Tutor Universe - nền tảng tìm gia sư trực tuyến ra đời. Khác biệt với mô hình gia sư truyền thống, Tutor Universe đạt thành công đáng kể trong việc kết nối sinh viên và gia sư tại nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới. Năm 2012, Hùng bảo vệ Luận án Tiến sỹ thành công và tiếp tục gắn bó với dự án startup.
“Bạn tin rằng startup của mình có cơ hội tăng trưởng gấp 10 lần, 100 hay 1.000 lần và không đủ vốn để phát triển thì hãy đi huy động... Nếu xác định không bao giờ đạt được mức như vậy thì bạn không nên huy động vốn làm gì, điều đó chỉ làm mất thời gian của cả hai bên”.
Trần Việt Hùng, CEO GotIt!
Sau startup đầu tiên, Hùng và các đồng nghiệp lại tiếp tục xây dựng và phát triển GotIt! - một nền tảng chia sẻ kiến thức toàn cầu. “Kỷ niệm đáng nhớ nhất trong quá trình xây dựng GotIt! là việc phải quyết định bỏ Tutor Universe theo lời khuyên của Peter Relan - nhà đầu tư nổi tiếng tại thung lũng Silicon (chủ của incubator YouWeb) để tập trung vào làm GotIt!. Ðó là một quyết định cực kỳ khó khăn nhưng phải thực hiện trong một thời gian rất ngắn. Thực tế chứng minh đó là một quyết định sáng suốt”, Hùng chia sẻ.
Ứng dụng đầu tiên trên nền tảng GotIt! nhắm vào thị trường giáo dục, giúp người dùng giải đáp các bài tập của mình thông qua smartphone. Khi người dùng đăng tải một câu hỏi nào đó, hệ thống sẽ giúp kết nối với một chuyên gia phù hợp. Chuyên gia giải đáp các thắc mắc để giúp người dùng tìm ra câu trả lời. Toàn bộ quá trình diễn ra trong vòng 10 phút. Mục đích của GotIt! tận dụng thời gian rảnh của các chuyên gia giỏi và giúp họ kiếm tiền chỉ với 10 phút dùng để uống cafe hay tán gẫu.
Các chuyên gia của GotIt! có thể đến từ khắp mọi nơi trên thế giới. Hùng cho biết, hiện GotIt! đang ở giai đoạn phát triển bùng nổ, ứng dụng di động của công ty đạt tới vị trí thứ 2 trên Apple App Store và các chuyên gia trên hệ thống đã giúp đỡ giải đáp nhiều triệu câu hỏi từ các bạn sinh viên. GotIt! huy động được hơn 10 triệu USD vốn đầu tư từ những nhà đầu tư và quỹ đầu tư nổi tiếng như Capricorn Investment Group vốn chỉ đầu tư vào những ý tưởng “điên rồ” và thay đổi thế giới như: SpaceX, Tesla hay Planet Labs.
“Về mặt nhân sự thì GotIt! luôn tự hào là mình có một đội ngũ những người giỏi nhất. Tại trụ sở chính của GotIt! ở thung lũng Silicon, đội ngũ lãnh đạo của GotIt! đều là những lãnh đạo kỳ cựu từ các công ty công nghệ lớn như Google, Facebook, Lyft, Oracle, GREE... Còn đội ngũ thiết kế và xây dựng sản phẩm đều là những người dày dạn kinh nghiệm xây dựng những sản phẩm lớn”, Hùng nói.
Tại Việt Nam, GotIt! có khoảng 20 kỹ sư phần mềm và kiểm thử. Họ đều là những người rất giỏi và phải vượt qua các cuộc phỏng vấn rất ngặt nghèo.
Trần Việt Hùng (thứ 2 bên phải) đang cùng đồng nghiệp trao đổi công việc tại thung lũng silicon. Tham vọng biến Gotit! giống Google
“Chúng tôi nỗ lực cố gắng để các bạn sinh viên không cần phải dùng Google mà vẫn có thể tìm ra được câu trả lời tốt từ những chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực đó. Chuyên gia sẽ trực tiếp chat với bạn để giải đáp chi tiết câu hỏi”, Hùng nói về tham vọng của GotIt!. Hiện, GotIt! chưa cung cấp dịch vụ ở Việt Nam mà tập trung chủ yếu ở thị trường Bắc Mỹ và châu Âu trong mảng giáo dục. Nơi mà học sinh có thể gửi bài giảng hoặc bài tập mà mình không hiểu lên GotIt! và được các chuyên gia về học tập ở khắp nơi trên thế giới giúp đỡ. Tuy nhiên, hiện có rất nhiều bạn trẻ Việt Nam là sinh viên hoặc giáo viên khối A có khả năng tiếng Anh tốt đang làm việc với tư cách là các chuyên gia trên GotIt! (cho thu nhập làm thêm tốt, nhiều người kiếm tới 500 USD/tháng chỉ bằng làm việc bán thời gian).
Hùng cho biết, tháng 6/2016 vừa qua, GotIt! khởi động chiến dịch tuyển chọn 10.000 chuyên gia người Việt Nam làm việc trên hệ thống. Hiện, có khoảng 8.000 bạn đăng ký. “Mục đích của mình là tuyển chọn được càng nhiều chuyên gia tại Việt Nam càng tốt vì một số lý do: Các bạn sinh viên khối A rất giỏi Toán, Lý, Hoá và các bạn hoàn toàn có thể giúp đỡ giải đáp được các môn này cho sinh viên Mỹ nếu tiếng Anh tốt. Tạo điều kiện để các bạn trẻ Việt Nam có cơ hội cọ xát trên môi trường quốc tế với hơn 200.000 chuyên gia từ khắp nơi trên thế giới. Ðây cũng là cơ hội cho các bạn kiếm thêm thu nhập tốt bằng chính khả năng và thời gian của mình cùng GotIt!”, Hùng nói.
Chia sẻ về kinh nghiệm gọi vốn làm startup, nhà sáng lập GotIt! cho rằng: “Nếu bạn tin rằng startup của mình có cơ hội tăng trưởng gấp 10 lần, 100 hay 1.000 lần và không đủ vốn để phát triển thì hãy đi huy động. Bởi khi các nhà đầu tư rót vốn cho bạn, họ luôn kỳ vọng nhận lại ít nhất 5-10 lần. Nếu xác định không bao giờ đạt được mức như vậy, bạn không nên huy động vốn làm gì, điều đó chỉ làm mất thời gian của cả hai bên”.
Theo Hùng, tại thung lũng Silicon, mỗi ngày có cả trăm startup gửi kế hoạch kinh doanh đến cho mỗi nhà đầu tư. Yêu cầu các quỹ đầu tư mạo hiểm đặt ra rất cao. Vì vậy, việc huy động vốn tại đây không hề đơn giản. Cũng chính vì đầu tư mạo hiểm các nhà đầu tư chịu rủi ro đầu tư vào các công ty startup sử dụng công nghệ nhưng có tiềm năng tăng trưởng cực lớn. Ða số các công ty sẽ thất bại. Nhưng nếu chỉ cần một công ty thành công thì mức thu về cho các nhà đầu tư hàng chục, hàng trăm, thậm trí hàng ngàn lần so với số vốn ban đầu. Bởi vậy, khi bạn thấy rằng mình không có tiềm năng tăng trưởng thì không nên gọi vốn đầu tư mạo hiểm vì sẽ chẳng ai đầu tư.
Hùng cho rằng, làm startup cũng giống như đi tàu lượn siêu tốc. Lúc nó chậm thì kinh hãi; lúc nó nhanh mình vừa thích lại vừa run. GotIt! hiện ở trong giai đoạn “đang lượn”. Vị CEO GotIt! đang chuẩn bị cho việc bước sang chu kỳ chạy với tốc độ chóng mặt tiếp theo. “Startup ở Việt Nam mới rộ đang đà phát triển. Mình hy vọng nhiều bạn trẻ sẽ khởi nghiệp thành công”, Hùng nói.
Bên cạnh huy động vốn, tuyển dụng người tài cũng luôn là bài toán khó đối các startup. “Những người giỏi không bao giờ cần đi tìm việc làm, họ cần điều gì đó để thử thách bản thân. Hãy bán cho họ tầm nhìn của bạn, bán cho họ vấn đề của bạn và xem họ sẽ giải quyết vấn đề đó ra sao”, CEO GotIt! nhấn mạnh.
