Tại buổi họp báo thường kỳ chiều 1/3, PV đặt câu hỏi liên quan đến việc phong chức danh GS, PGS tăng đột biến, trong đó có các bộ trưởng. Về việc này Thủ tướng có yêu cầu báo cáo, vậy kết quả ra sao?
Trả lời câu hỏi của PV, Bộ trưởng Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng cho biết, tại cuộc họp Chính phủ thường kỳ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chính thức báo cáo Thủ tướng về việc rà soát chức danh giáo sư. Qua đó cho thấy có những ứng viên chưa đủ đề tài, chưa đủ giờ giảng, chưa đủ bài báo, chưa có nghiên cứu khoa học. Trước mắt báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo là có 94 trường hợp bị phản ánh chưa đủ tiêu chuẩn.
Hiện Bộ và Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước đang tiếp tục rà soát đánh giá. Tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là nghiêm túc, đánh giá thực chất. Ngay cả ứng viên báo cáo đủ giờ giảng thì giảng ở đâu, giáo trình nào, có hợp đồng giảng dạy thế nào, thù lao ra sao, chứ không phải giảng dạy rồi viết một cái giấy là “ủng hộ không lấy tiền… Nhưng việc này Thủ tướng biết hết chứ không phải không biết.
Tại cuộc họp, Thủ tướng giao cho Bộ giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch Hội đồng chức danh Giáo sư Nhà nước làm nghiêm túc. Tuy nhiên, bộ có báo cáo và Thủ tướng kết luận, tới đây tại phiên họp Thường trực Chính phủ, bộ phải báo cáo một cách rõ ràng, minh bạch.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Mạnh Hùng lý giải, việc xét GS. PGS là hoạt động thường niên. Năm 2017, số lượng ứng viên tiêu chuẩn đạt chức danh GS. PGS tăng nhiều so với các năm trước, nguyên nhân do thời gian kết thúc nộp hồ sơ xét công nhận kéo dài thêm 6 tháng so với 2016 theo quy chế mới.
Trong 6 tháng đó, số lượng ứng viên tích lũy đủ điều kiện tăng lên nhiều. Số lượng ứng viên có khả năng đáp ứng đủ điều kiện do những năm gần đây Chính phủ có đề án cử cán bộ giảng dạy tại các trường ĐH đi học ở nước ngoài bằng ngân sách nhà nước.
Những người này được đào tạo rất bài bản, họ tích lũy đủ điều kiện về các công trình nghiên cứu, số giờ giảng dạy...để làm ứng viên xét tuyển, số lượng này cũng tăng.
Những năm gần đây, nhằm mục đích nâng cao chất lượng đào tạo ở các cơ sở ĐH, nhiều cơ sở đào tạo cả công lập và tư lập rất chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng giảng viên nên số lượng cán bộ giảng dạy dần tích lũy được đủ điều kiện trở thành ứng viên.
Theo bộ này, so với 2016, năm 2017 chất lượng ứng viên nhìn chung tăng lên. Dù theo quy chế hiện nay, việc công bố kết quả nghiên cứu chưa phải là bắt buộc nhưng thực tế có nhiều ứng viên có các bài báo đăng trên tạp chí khoa học quốc tế. Số lượng này tăng mạnh. Năm 2016 chỉ có hơn 2.500 bài thì năm 2017 có hơn 5.300 bài. Năng lực ngoại ngữ của các ứng viên tăng, có những ứng viên thành thạo từ 2-3 ngoại ngữ.
Theo kết quả xét của Hội đồng, tổng số người đạt yêu cầu là 1.226 người/1.537 ứng viên (đạt tỉ tiêu chuẩn trên 76%), tỷ lệ này cũng tương đương với các năm trước. Sau khi dư luận có ý kiến về kết quả xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS.PGS, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, Chủ tịch Hội đồng, đã yêu cầu rà soát lại hồ sơ các ứng viên theo đúng tinh thần của Thủ tướng chỉ đạo. Trường hợp không đáp ứng được yêu cầu thì kiên quyết không công nhận.
Theo Thứ trưởng Hùng, Chủ tịch hội đồng đã lập tổ công tác kiểm tra, rà soát để bảo đảm tính khách quan. Trường hợp có đơn thư khiếu nại, tố cáo sẽ xem xét giải quyết theo Luật Khiếu nại, tố cáo. Kết quả rà soát đã báo cáo Thủ tướng, thời gian tới Thủ tướng sẽ có kết luận.
Trước đó, ngày 2/2, Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước công bố danh sách 1.226 ứng viên đạt tiêu chuẩn giáo sư, phó giáo sư năm 2017, gấp 1,7 lần năm 2016 và 2,3 lần năm 2015. Tổng thư ký Trần Văn Nhung lý giải sự tăng mạnh là thời hạn nộp hồ sơ kéo dài hơn 6 tháng và ứng viên cố gắng được xét theo quy định hiện hành, trước khi có sự thay đổi về tiêu chuẩn chức danh theo hướng yêu cầu cao hơn.
Ông Nhung khẳng định, Hội đồng các cấp không vì số lượng mà hạ tiêu chí đánh giá; chất lượng ứng viên đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm 2017 không giảm, thậm chí tăng lên. Tuy nhiên lời giải thích này chưa nhận được sự đồng tình của nhiều chuyên gia.
Tiếp đó, ngày 8/2, Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Giáo dục - Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước - xem xét, rà soát kỹ lưỡng đảm bảo chất lượng xét công nhận giáo sư, phó giáo sư năm 2017. Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã ra văn bản yêu cầu thường trực Hội đồng chức danh giáo sư ngành, liên ngành tổ chức rà soát hồ sơ ứng viên, không công nhận ứng viên không đáp ứng đủ tiêu chuẩn. Trước ngày 28/2, Bộ Giáo dục phải báo cáo kết quả lên Thủ tướng.
