Phiên xử kín tiếng, và việc gửi bản án đến các bên liên quan chậm trễ, nên dù Quyết định giám đốc thẩm số 10/2016/Hs-Gđt đã được Chánh án chủ tọa phiên tòa Nguyễn Anh Tiến ký ban hành từ ngày 26/1/2016, tới nay gia đình em Thiện vẫn chưa nhận được bản án.
“Giúp người lãnh vạ”
Đây là vụ án gây chấn động dư luận năm 2015, với hình ảnh một áo trắng nam sinh lớp 12 ngày 2/4/2015 bị cơ quan Thi hành án hình sự dẫn giải lên xe đặc chủng giữa sân trường PTTH Buôn Ma Thuột, đưa về trại tạm giam Công an tỉnh Đắk Lắk để thi hành án phạt mà TAND tỉnh tuyên từ tháng 8/2014, bắt nguồn từ một vụ va quệt ngã xe xảy ra từ trưa ngày 20/9/2012.
Thiện đã bỏ chiếc xe máy của mình lại nơi va chạm, vẫy taxi đưa người bị ngã nằm dài trên đường là ông Lê Phước Thọ 70 tuổi nồng mùi rượu vào bệnh viện cấp cứu, sau đó Thiện bị gia đình ông Thọ tố cáo là thủ phạm cầm lái chiếc xe tông ông Thọ trọng thương. Quá trình điều tra, xét xử đã sử dụng bản kết luận giám định pháp y số 1164 ghi ông Thọ bị chấn thương sọ não để khởi tố Đỗ Quang Thiện về tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”. Hai phiên tòa sơ, phúc thẩm bác bỏ mọi lời kêu oan của Thiện. Tòa phúc thẩm tháng 8/2014 tuyên phạt Thiện 9 tháng tù giam, buộc cha mẹ Thiện phải bồi thường cho ông Thọ các khoản chi phí hơn 56 triệu đồng.
Sau khi Thiện vào tù, gia đình Thiện xin tạm hoãn thi hành án, nhiều báo đài cũng phản ánh nguyện vọng mong em được dự thi tốt nghiệp THPT, nhưng TAND tỉnh Đắk Lắk không chấp nhận. Báo Tiền Phong vào cuộc điều tra, thấy toàn bộ hồ sơ bệnh án tại 2 bệnh viện ông Thọ vào điều trị sau cú ngã xe đều ghi nhận ông bị đột qụy trong tình trạng đã dùng bia rượu, không hề bị chấn thương. Và phát hiện tài liệu rất quan trọng có ý nghĩa như một chứng cứ minh oan cho Đỗ Quang Thiện, nhưng không có trong hồ sơ vụ án, là công văn 696 do bệnh viện đa khoa tỉnh Đắk Lắk hồi âm cho Viện KSND thành phố Buôn Ma Thuột từ ngày 26/9/2013, khẳng định ông Thọ đột quỵ do bệnh lý chứ không phải bị tai nạn giao thông.
Ngày 20/5/2015 ngay sau khi báo Tiền Phong khởi đăng vụ việc này, Phó Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Sơn đã ký 2 Quyết định kháng nghị theo hướng sẽ xử giám đốc thẩm để hủy bản án phúc thẩm, tạm đình chỉ thi hành án. Rời trại tạm giam sau 2 tháng ở tù, Đỗ Quang Thiện trở lại trường, với sự động viên, khích lệ, giúp đỡ của xã hội và cả ngành giáo dục, đã trải qua các kỳ thi học kỳ, thi tốt nghiệp đạt kết quả khá. Do Thiện vẫn còn mang thân phận bị can, việc trường đại học FPT nhận Thiện vào học hệ cao đẳng tại trường vẫn là một sự đặc cách.
Hủy cả 2 bản án sơ thẩm, phúc thẩm
Hội đồng giám đốc thẩm gồm 11 thành viên, do ông Nguyễn Anh Tiến- Chánh án Tòa án nhân dân Cấp cao tại Đà Nẵng chủ tọa, mở phiên xét xử ngày 26/1/2016.
Tòa ghi nhận khi xảy ra “hành vi phạm tội”, Đỗ Quang Thiện mới 16 tuổi 10 tháng 30 ngày, là học sinh, không tiền án tiền sự. Trưa 20/9/2012, Thiện phạm lỗi điều khiển xe máy vượt lên bên trái xe máy ông Thọ khi qua giao lộ, cùng lúc ông Thọ rẽ trái không xi nhan. Hai xe va nhau, ông Thọ ngã xuống đường, được đưa đi cấp cứu. Ngày 8/10/2012 Trung tâm giám định pháp y thuộc Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk ra bản giám định pháp y thương tích số 1164, kết luận ông Thọ chấn thương sọ não, liệt nửa người trái, tỉ lệ thương tật 50%, tạm thời 3 tháng .
 |
Hội đồng xét xử giám đốc thẩm xét thấy các cơ quan tố tụng đã vội kết án khi chưa làm rõ nguyên nhân gây thương tích của ông Thọ, trong khi cơ quan giám định pháp y không khám trực tiếp trên người bị hại, mà lại ra bản kết luận giám định pháp y bộc lộ rất nhiều sai sót chủ quan, trái ngược với hồ sơ bệnh án mà 2 bệnh viện đã điều trị trực tiếp cho ông Thọ lập ra.
Khi Viện KSND TP Buôn Ma Thuột có công văn yêu cầu phối hợp , bệnh viện ĐK tỉnh đã hồi âm bằng công văn 696, cho biết khi nhập viện vào khoa cấp cứu bệnh nhân không có tổn thương bên ngoài, khẳng định “đây là bệnh nội khoa không liên quan đến tai nạn giao thông”. Với các kết luận nguyên nhân gây thương tích trên ông Thọ trái ngược nhau như vậy, thì việc kết tội Thiện gây tai nạn là chưa đủ cơ sở vững chắc. Nếu kết luận của 2 bệnh viện là đúng, thì hành vi của Thiện chỉ ở mức xử phạt hành chính, chưa tới mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự…
Vì vậy, Ủy ban thẩm phán TAND Cấp cao tại Đà Nẵng tuyên hủy cả 2 bản án, gồm bản án phúc thẩm số 239 ngày 8/8/2014 của TAND tỉnh Đắk Lắk, và bản án sơ thẩm số 135 ngày 20/5/2014 của TAND TP Buôn Ma Thuột, chuyển hồ sơ vụ án cho Viện KSND Cấp cao tại Đà Nẵng, để điều tra lại theo thủ tục chung.
Nỗi khổ của Thiện
Gặp lại tác giả loạt bài tại TP HCM, ông Đỗ Quang Thanh bố Thiện cho biết do hoàn cảnh gia đình quá khó khăn, gia đình Thiện đã phải cho thuê căn nhà nhỏ tại nội thành Buôn Ma Thuột, chuyển xuống Đồng Nai tạm trú, 2 vợ chồng ông làm thuê lo cho 3 đứa con ăn học. Trước khi dời chỗ ở, ông đã trình báo địa chỉ nhận thông tin mới với nhà chức trách. Gia đình ông đã nhận một số văn bản liên quan tại địa chỉ mới. Thế nhưng không hiểu vì sao bản án giám đốc thẩm xử Đỗ Quang Thiện, tài liệu nhà ông khắc khoải chờ từ lâu, thì lại không nhận được ?!
Thiện gầy gò suy dinh dưỡng, buồn bã kể : Hiện cháu đang học Thiết kế đồ họa, một buổi học, một buổi làm thêm nghề sơn sửa xe máy để đỡ một phần gánh nặng mưu sinh cho bố mẹ. Hơn 3 năm qua, lúc nào cháu cũng phân tâm, lo lắng vì vụ án “ trên trời rơi xuống” này. Những vết thương do “đại bàng” đánh gãy xương sườn trong trại tạm giam trên ngực cháu đã lành, nhưng nỗi ám ảnh dữ dội về việc bị gán ghép oan sai luôn khiến cháu bất an. Điều cháu lo lắng nhất hiện nay, là sắp tới vụ án được trả hồ sơ điều tra lại từ đầu, đồng nghĩa với việc cháu lại bị các cơ quan tố tụng triệu tập về Buôn Ma Thuột để hầu tra, hầu tòa. Cháu chỉ mong sớm được sống yên ổn để đi học, cố gắng ôn luyện để năm sau thi lại vào ngành Kiến trúc như mơ ước của cháu từ nhỏ tới bây giờ .
Hội đồng xét xử giám đốc thẩm xét thấy các cơ quan tố tụng đã vội kết án khi chưa làm rõ nguyên nhân gây thương tích của ông Thọ, trong khi cơ quan giám định pháp y không khám trực tiếp trên người bị hại, mà lại ra bản kết luận giám định pháp y bộc lộ rất nhiều sai sót chủ quan, trái ngược với hồ sơ bệnh án mà 2 bệnh viện đã điều trị trực tiếp cho ông Thọ lập ra.
