 |
 |
 |
 |
Khi nhà thám hiểm người Tây Ban Nha, Christopher Colombus "tìm ra" Tân thế giới (châu Mỹ) năm 1492, nơi đây trở thành miền đất mới cho người châu Âu khai hóa trong 200 năm sau đó. Năm 1607, các khu định cư đầu tiên của người châu Âu được thiết lập, hình thành nên các trạm buôn bán và vùng thuộc địa. Người Anh là dân tộc lớn nhất trong số những dân tộc khai phá trong thời kỳ này, và nhờ vậy, tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thông dụng ở Mỹ. Không lâu sau đó, lần lượt các dân tộc khác như Bồ Đào Nha, Pháp, Hà Lan, Đức và Thụy Điển cũng theo gót theo người Anh đặt chân đến nước Mỹ. Đến năm 1690, dân số nước Mỹ đã tăng lên tới một phần tư triệu người. Kể từ đó đến năm 1775, cứ 25 năm con số này lại tăng lên gấp đôi cho đến khi đạt mức trên 2,5 triệu người. Giai đoạn năm 1840-1860, dân số tăng cao và sự bất ổn định tại châu Âu khiến mỗi năm có khoảng 5 triệu người rời bỏ quê hương. Và vì thế nước Mỹ được lựa chọn trở thành miền đất hứa của làn sóng nhập cư và trở thành thuộc địa của hàng loạt các nước châu Âu lập nên những vùng đất mới của họ như New England, Tân Hà Lan, ….
Chiến tranh Bảy năm (1754 – 1763) là một sự kiện bước ngoặt trong việc phát triển chính trị của các thuộc địa Mỹ. Chiến thắng đã giúp nước Anh giành quyền trên các thuộc địa của Pháp phía Bắc Mỹ. Năm 1763, Quốc vương George III ra Tuyên ngôn Vương nhất với mục đích tổ chức một đế quốc mới Bắc Mỹ bằng cách nhấn mạnh sự mở rộng thuộc địa về phía bắc và xuống phía nam. Tuyên cáo này cùng chính sách thuế quan tăng cường của nước Anh đã gây ra một làn sóng phản đối của mười ba thuộc địa. Năm 1776, mười ba thuộc địa này đưa ra bản tuyên ngôn độc lập, thành lập Hợp chủng quốc Hoa Kỳ.
 |
Phải mất đến gần 200 năm, Hoa Kỳ mới trở thành một quốc gia độc lập. Người Mỹ như lại được hồi sinh một lần nữa một cách tự do, được khẳng định chính mình trên vùng đất không bị trật tự xã hội nào cản trở như bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 do Tổng thống Mỹ Thomas Jefferson (1743-1826) biên soạn: "Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc."
Khác với châu Âu, nơi những lý tưởng về quyền cá nhân và khái niệm diễn ra chậm hơn do bị bó buộc bởi chế độ phong kiến cũ thì tại Mỹ những nguyên tắc tự do, dân chủ đã nổi lên rất mạnh ngay từ giai đoạn đầu. Mang theo tư tưởng triết học của John Locke, họ đã xây dựng một mô hình tự do đề cao quyền của cá nhân và hạn chế quyền lực của chính phủ, tạo động lực tuyệt vời cho sự phát triển trên miền đất hứa này. Động lực đó được hiện hình một cách dễ thấy hơn trong "giấc mơ Mỹ" - một khái niệm ăn sâu vào tiềm thức mỗi người dân của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. "Giấc mơ Mỹ" lần đầu tiên được nhắc đến bởi nhà văn kiêm nhà sử học James Truslow Adams trong cuốn sách bán chạy nhất năm 1931 của mình là "Thiên hùng ca Mỹ" (Epic of America). Ông mô tả nó như là "giấc mơ về một vùng đất trong đó cuộc sống nên tốt hơn và phong phú hơn và đầy đủ hơn cho mọi người, với cơ hội cho mỗi người là tùy theo khả năng hoặc thành tích của bản thân."
Hay nói cách khác "giấc mơ Mỹ" chính là niềm tin về một xã hội tạo cơ hội thăng tiến bình đẳng cho tất cả cá nhân. Dù họ sinh ra ở đâu hay ở địa vị nào đều có thể đạt được phiên bản thành công của riêng mình. Để vươn đến "giấc mơ Mỹ" đòi hỏi họ cần hi sinh, chấp nhận rủi ro và làm việc chăm chỉ hơn là cơ hội. Do vậy, một phương châm sống đã thành truyền thống của người Mỹ chính là "thân lập thân" (self made man). Đối diện với cơ hội và thách thức, người Mỹ luôn đề cao giá trị của hành động thay vì lời nói xuông. Với họ, thất bại chính là cách tốt nhất để rút ra bài học đi đến thành công.
Cá nhân chính là tế bào tạo nên cộng đồng. Một quốc gia thịnh hay suy được quyết định chính do phẩm tính con người, dân tộc đó. "Giấc mơ Mỹ" với biểu tượng cho lý tưởng sống tự do, bình đẳng, lối sống có trách nhiệm đối với cá nhân, xã hội đã đưa nước Mỹ từ vùng đất thuộc địa của châu Âu ngày nay đã trở thành siêu cường số 1 thế giới. Sự hài hòa giữa nhà nước và kinh tế, cá nhân và xã hội, bình đẳng và tự do trên nước Mỹ vẫn luôn là điều được thế giới và chính những nhà cầm quyền tại Mỹ quan tâm nghiên cứu nhằm hoàn thiện hơn mô hình chính trị dân chủ.
Để hiểu thêm về cách thức hiện thực hóa giấc mơ Mỹ thành siêu cường quốc số 1, Nhà sáng lập – Chủ Tịch Tập đoàn Trung Nguyên Legend Đặng Lê Nguyên Vũ đã tâm huyết, cẩn trọng tuyển chọn cuốn sách "Nền dân trị Mỹ" (Alexis De Tocqueville) – kim chỉ nam cho các nước tiếp cận làn sóng dân chủ hóa và xây dựng kinh tế thị trường hiện đại. Cùng với những tác phẩm của các nhân vật có tầm ảnh hưởng của nước Mỹ như: "Tương lai của quyền lực", "Quyền lực mềm" (Joseph Nye) - chuyên gia trong lĩnh vực quan hệ quốc tế, là người tiên phong, đặt nền móng cho học thuyết Quyền lực mềm; "Trật tự thế giới" (Henry Kissinger) – cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ, bậc thầy ngoại giao xuất sắc của thế giới và từng đạt giải Nobel Hòa Bình vào năm 1973 cho những nỗ lực đàm phán chấm dứt chiến tranh Việt Nam; Sự va chạm của các nền văn minh và sự tái lập trật tự thế giới (Samuel Huntington) - chuyên gia nghiên cứu chính trị xuất chúng ở Hoa Kỳ… Đây là những tác phẩm kinh điển thuộc Tủ sách Nền tảng Đổi Đời - tủ sách gồm hơn 100 đầu sách quý thuộc 12 lĩnh vực căn cốt nhất của nhân loại nhằm xây dựng trí huệ và minh triết toàn diện, góp phần kiến tạo nên một dân tộc hình mẫu, dẫn dắt tinh thần toàn diện cho quốc gia và đi tới sự giàu có toàn diện về thể chất, vật chất, tinh thần.
Bất kể trên vũ đài kinh tế hay chính trị, nước Mỹ đã từng bước chinh phục và tạo ảnh hưởng đến phần còn còn lại của thế giới nhờ duy trì những nền tảng cốt lõi: sự hiểu biết và tinh thần ham học hỏi; tinh thần đoàn kết và chiến lược đúng đắn trong từng giai đoạn; cùng với một khát vọng, một chí hướng dẫn đầu. Trên mảnh đất hoang vu, nghèo nàn về lịch sử, văn hóa nhưng người Mỹ đã tự làm giàu và mở ra "một kỷ nguyên mới" cho chính mình bằng việc tạo dựng nên một nền tảng tri thức vững chắc được hun đúc từ nhiều thế hệ, cùng với những thành tựu phi thường mà họ đã đóng góp cho thế giới. Ngay từ thời lập quốc, chính tinh thần đoàn kết và hợp nhất của một quốc gia đa sắc tộc đã tạo nên sức mạnh giúp người dân nơi đây hiện thực hóa khát vọng "giấc mơ Mỹ".
(Đón đọc kỳ sau: Ấn Độ - Từ "khu ổ chuột" trở thành "Quốc gia khởi nghiệp.")
