Thiếu trung phong tầm cỡ
Những nền bóng đá lớn thường sản sinh ra các cầu thủ lớn. Nhưng ở vị trí trung phong, đó là cuộc kiếm tìm mòn mỏi của nhóm Big Five (Anh, Pháp, Italia, Đức, Tây Ban Nha). Anh trong hai thập kỷ qua chưa có ai qua được Alan Shearer. Đức khi đăng quang tại World Cup 2014 vẫn phải dùng lão tướng Klose. Tây Ban Nha không còn ai tiếp nối được David Villa hay Fernando Torres. Pháp có Benzema thì thường gây thất vọng ở các giải đấu lớn, tới EURO 2016 lại vắng mặt vì vướng bê bối cá nhân. Còn Italia, cơn khủng hoảng tiền đạo là nguyên nhân chính cho thất bại tại các giải đấu lớn gần đây.
EURO 2016 phản ánh chính xác sự thiếu hụt trầm trọng các trung phong tầm cỡ thế giới. Người sẽ đá cao nhất trên hàng công ĐT Pháp là Olivier Giroud, một chân sút chỉ ở mức khá và luôn bị nghi ngờ ở sự ổn định. Tây Ban Nha thì giao vị trí trung phong cho lão tướng sắp hết thời Aduriz. Italia là một tập hợp các tiền đạo làng nhàng như Pelle, Immobile, Eder, Zaza. Một Mario Gomez đang “dưỡng già” ở Besiktas vẫn phải gánh trọng trách thống lĩnh hàng công nhà ĐKVĐ thế giới Đức. Ở ĐT Anh, Kane và Vardy đều là trung phong giỏi nhưng chưa đủ lớn.
Giroud, Kane, Vardy, Gomez, Aduriz đều không phải là chân sút đẳng cấp cao. Không ai nghi ngờ đẳng cấp của Ibrahimovic và Rooney. Nhưng gánh nặng tuổi tác đang đẩy lùi họ vào hậu trường. Chưa kể Rooney hiện tại cũng hiếm khi được đá trung phong ở ĐT Anh. Nếu phải tìm tay săn bàn tầm cỡ nhất tại EURO 2016 thì đó là Robert Lewandowski. Tiếc rằng Ba Lan khó mà tiến sâu để tiền đạo Bayern đặt dấu ấn cá nhân.
Kể từ khi Milan Baros ghi 5 bàn tại EURO 2004, các Vua phá lưới đã giảm dần số bàn thắng. David Villa chỉ có 4 pha lập công tại EURO 2008, còn tới EURO 2012 thì có tới 6 cầu thủ cùng sở hữu 3 bàn. Đông mà không tinh, đó là hiện trạng của các tiền đạo châu Âu. Đã qua rồi cái thời những khẩu đại bác làm chao đảo EURO như Marco van Basten (EURO 1988), Alan Shearer (EURO 1996) hay Patrick Kluivert (EURO 2000).
Vắng mợ chợ vẫn đông
Việc thiếu các trung phong tầm cỡ còn phản ánh sự chuyển dịch lối chơi tại bóng đá châu Âu. Những mẫu tiền đạo “mắc màn” trong vòng cấm ngày càng hiếm, ngược lại những tiền đạo ảo ngày càng đông. Không nhất thiết phải là trung phong, bạn vẫn có thể ghi rất nhiều bàn thắng. Thomas Mueller (Đức) hay Cristiano Ronaldo (Bồ Đào Nha) là những trường hợp điển hình. Rất khó gọi ra vị trí chính xác của các cầu thủ này. Họ có mặt trên hàng công, di chuyển rất rộng và luôn xuất hiện ở các điểm nóng.
Bóng đá hiện đại không còn phụ thuộc quá nhiều vào các “trung phong” (striker), mà chỉ cần nâng cấp khái niệm “tiền đạo” (forward). Đó là những người biết ghi bàn (tất nhiên) nhưng ngoài ra còn biết kiến tạo, có thể dạt sang cánh, lùi thấp xuống. Tóm lại là mẫu cầu thủ tấn công đa năng kiểu Ronaldo, Griezmann. Ở ĐT Pháp, Giroud đá cao nhất nhưng vai trò lớn nhất lại thuộc về Griezmann. Hay ở ĐT Đức, Gomez đá trung phong nhưng ghi bàn thì ít mà làm tường thì nhiều. Việc làm tung lưới đối phương cứ để Mueller.
Từ góc nhìn đó, EURO 2016 vẫn là vườn hoa nhiều màu sắc của các ngôi sao tấn công hàng đầu. Griezmann, Martial, Payet (Pháp), Ronaldo (Bồ Đào Nha), Gareth Bale (Xứ Wales), Nolito (Tây Ban Nha), Sturridge, Rooney (Anh), Iniesta (Tây Ban Nha), Hazard, De Bruyne (Bỉ)…và còn rất nhiều mũi nhọn hàng đầu khác đang khát khao tỏa sáng. Giải vô địch châu Âu lần thứ 15 còn là nơi mà một thế hệ tiền đạo mới với Martial, Kane, Rashford, Morata, Coman chứng tỏ khả năng tại giải đấu lớn đầu tiên trong đời cầu thủ.
Có thể các đội tuyển châu Âu sẽ phải tiếp tục ngóng đợi các trung phong tầm cỡ. Có thể Harry Kane sẽ không tiếp nối được Wayne Rooney hay Alan Shearer trước kia. Nhưng hãy nhớ Tây Ban Nha vô địch EURO 2012 mà không có một trung phong thực thụ nào (Torres năm đó thường ngồi dự bị). Hãy để các mũi nhọn đa năng làm hết việc của trung phong.
Ibra, Ronaldo hay Rooney lập kỷ lục mới?
Trong số các cầu thủ còn thi đấu, Ibrahimovic và Ronaldo đang đồng dẫn đầu danh sách ghi bàn tại EURO với 6 pha lập công mỗi người. Wayne Rooney đứng thứ ba với 5 bàn. Cơ hội lập kỷ lục ghi bàn mới khó thoát khỏi bộ ba tiền đạo kỳ cựu này. Vậy ai trong số họ sẽ trở thành tiền đạo đương thời hiệu quả nhất trong khuôn khổ EURO?
