Trong chuỗi hoạt động của Lễ hội Oóc Om Bóc - Đua ghe Ngo Sóc Trăng, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long lần thứ 6 và Tuần Văn hóa, Thể thao và Du lịch Sóc Trăng lần thứ nhất, năm 2024, tối 14/11, tại Chùa Kh’leang, phường 6 (TP. Sóc Trăng) diễn ra Lễ cúng Trăng (Lễ Oóc Om Bóc), với sự tham gia của các vị sư, Achar, phật tử và đông đảo người dân.
 |
Nghi thức cúng Trăng diễn ra tại chùa Kh’leang. |
Ông Sơn Pô - Phó Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) - tỉnh Sóc Trăng cho biết lễ cúng Trăng là một trong những lễ hội truyền thống mang nét đặc trưng của đồng bào Khmer Nam Bộ. Do lễ cúng trăng có hoạt động đút cốm dẹp - tiếng Khmer gọi là Oóc Om Bóc, nên lễ cúng Trăng còn gọi Lễ Oóc Om Bóc.
Lễ cúng Trăng có nguồn gốc dân gian lâu đời của người Khmer. Lễ hội diễn ra hàng năm vào ngày rằm tháng 10 âm lịch. Đây là ngày cuối một chu kỳ của mặt trăng xoay quanh Trái Đất và cũng là thời điểm hết thời vụ của năm.
Theo quan niệm của người Khmer, cúng Trăng là để tạ ơn thần Mặt trăng trong năm đã bảo vệ mùa màng, đem lại mưa thuận gió hòa, giúp mùa màng bội thu cho mọi nhà, và đồng thời giúp nông dân trúng mùa trong năm tới.
Ngoài cốm dẹp là thức cúng bắt buộc còn có trái dừa tươi, chuối, khoai lang, cam, bưởi, bánh kẹo... Chuẩn bị xong mọi người trải chiếu ngồi chắp tay quay mặt về phía mặt trăng để chờ làm lễ.
 |
Khi trăng lên đỉnh đầu, bà con cử một người lớn tuổi, đức độ, có uy tín đại diện ra cúng tạ mặt trăng. Người cúng thắp nhang, rót trà và khấn nguyện.
Nội dung cúng là cảm ơn thần mặt trăng trong năm qua đã làm cho thời tiết thuận lợi, nhà nhà được ấm no, và cầu mong sang năm mới, thần tiếp tục phù hộ cho phum, sóc, xóm làng được no ấm, yên vui.
Trong buổi lễ, trụ trì vẩy những giọt nước tinh khiết có ướp hương hoa thơm ngát lên phật tử mong đem lại những phước lành. Sau lời khấn vái tạ ơn và đọc kinh cầu phúc là nghi thức đút cốm dẹp. Dưới ánh trăng, trụ trì chùa tận tay đút từng miếng cốm vào miệng của trẻ nhỏ kèm theo những câu hỏi về ước mong, hoài bảo và cuộc sống tương lai.
Khi kết thúc nghi lễ đút cốm, mâm cúng được dọn xuống để mọi người cùng thưởng thức các vật lễ đã cúng và xem trình ca, múa truyền thống và hòa mình vào những điệu nhảy truyền thống cho đến khuya.
 |
Nghi thức đút cốm dẹp tại lễ cúng trăng của đồng bào Khmer Sóc Trăng. |
Ông Sơn Pô cho biết thêm, theo quan niệm của người Khmer, Lễ Cúng trăng là để tạ ơn Thần Mặt Trăng trong năm đã bảo vệ cho con người, đem lại mưa thuận gió hòa, giúp mùa màng bội thu và cầu mong cho người dân trúng mùa trong năm tới.
Bên cạnh đó, Lễ Cúng Trăng là phong tục truyền thống góp phần nâng cao nhận thức trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của đồng bào dân tộc Khmer, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần cho nhân dân trong thời kỳ hội nhập và phát triển. Qua đó còn thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước trong việc thực hiện chính sách dân tộc, phát huy tiềm năng thế mạnh của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh gắn với chủ trương phát triển kinh tế, văn hóa và an sinh xã hội ở địa phương.
 |
Làm cốm dẹp của đồng bào Khmer. |
“Thông qua các hoạt động góp phần đa dạng hóa công tác tuyên truyền, giới thiệu hình ảnh, kích cầu, quảng bá, xúc tiến du lịch của tỉnh Sóc Trăng. Qua đó thu hút, huy động các nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng du lịch, nâng cao nhận thức của cộng đồng về phát triển du lịch, khuyến khích, hỗ trợ người dân tham gia hoạt động du lịch”, ông Sơn Pô nói.
