 |
| Rùa được thả xuống hồ Đồng Mô- Sơn Tây 17 giờ 45 phút ngày 26/11 - Ảnh Phạm Yên |
Nhận được thông tin qua đường dây nóng, PV báo Tiền Phong đã nhanh chóng có mặt tại xóm Cời, xã Đồng Mô.
Ngay từ đầu đường dẫn vào xóm, chúng tôi đã thấy xôn xao về thông tin bắt được rùa quý. Người ở đây gọi là con Dải. Nhanh chóng, dịch vụ trông xe được hình thành ngay trước ngõ ngôi nhà đang nhốt rùa để phục vụ khách đến xem.
Chị Khuất Thị Hồng, chủ nhà, cho biết, chồng chị là anh Nguyễn Văn Toàn đánh cá và tình cờ bắt được rùa tại đoạn sông Cốc. Sau trận mưa lịch sử gây ngập lụt Hà Nội và vỡ bờ bao hồ Đồng Mô, gia đình chị đã phát hiện có con rùa to xuất hiện ở đoạn sông này nên đã dùng lưới chặn lại. Ba gia đình trong xóm thay nhau canh rùa, cho ăn, hi vọng có món tiền lớn.
Sáng 26/11, anh Toàn quyết định kéo con rùa lên. Theo thông tin từ gia đình này thì ngay khi kéo lên đã có người trả giá 40 triệu đồng nhưng gia đình chưa bán. “Tôi giữ lại là vì cơ quan chức năng nói là để họ đến kiểm tra, xem xét. Nhưng bây giờ họ lại đòi tịch thu mà chỉ trả gia đình tôi 1,2 triệu đồng cùng với tiền bồi thường hai tay lưới bị rách” - Chị Hồng nói.
Trong khi đó, dòng người đổ vào sân nhà chị Hồng ngày càng đông. Người ta tranh nhau ghé mắt vào khe cửa kho chứa thóc để được tận mắt thấy rùa.
Có mặt tại sân nhà chị Hồng, ông Douglas Hendrie, đại diện Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV), cho biết, ông cùng các đồng nghiệp đã đến đây từ sáng để chờ quyết định của cơ quan chức năng. Mong muốn của tổ chức này cũng như tất cả các tổ chức bảo tồn động vật khác là rùa sẽ được thả về tự nhiên, nơi sinh sống của nó, là hồ Đồng Mô.
“Tôi và các cộng sự biết cách chăm sóc, bảo vệ, vận chuyển con rùa này, chúng tôi sẽ hỗ trợ cơ quan chức năng vận chuyển nó đảm bảo an toàn” - Ông Douglas cho biết.
Theo các cơ quan hữu trách ở địa phương, thông tin người định mua rùa với giá cao chỉ là tin vịt vì ngay từ khi có thông tin rùa thoát ra sông, ENV đã cử cán bộ xuống tuyên truyền cho bà con về cách bảo vệ rùa, đồng thời phối hợp chặt chẽ với địa phương để ngăn chặn mọi trường hợp người dân bắt được rùa mang bán.
Sau gần một ngày thương thuyết, cuối cùng vợ chồng anh Toàn, chị Hồng đã đồng ý ký vào biên bản thả rùa về hồ Đồng Mô và nhận một số tiền hỗ trợ nhỏ từ ENV.
Chỉ còn 4 con trên toàn thế giới
 |
| Nhiều PV và chuyên gia nghiên cứu về rùa có mặt rất sớm tại gia đình anh Toàn - Ảnh Phạm Yên |
Ngay sau khi chủ nhà ký vào biên bản và mở cửa kho thóc, chúng tôi mới được tận mắt nhìn thấy con rùa được xác định là vô cùng quý hiếm và là một trong 4 con còn lại của thế giới. Con rùa có trọng lượng 68kg, mai mềm, màu xám. Trên thân có nhiều vết thương. Khi bị bắt, con rùa còn rất khỏe. Để lôi được con rùa này lên bờ, anh Toàn đã hy sinh 2 tấm lưới đánh cá và chi chít các vết sẹo ở tay, chân
Theo ông Douglas, đây là loài rùa mai mềm, cùng họ với cụ rùa hồ Hoàn Kiếm, có tên khoa học là Rafetus Swinhoei. Môi trường sống của loài rùa này là ở lưu vực sông Hồng và miền Nam Trung Quốc.
Loài rùa này khá to nên dễ bị bắt. Hiện nay, các nhà khoa học xác định chỉ còn 4 cá thể rùa họ này sống trên thế giới. Trong đó, 2 con một đực một cái sống ở vườn thú Trung Quốc. Hai cá thể còn lại là cụ Rùa Hồ Gươm và con rùa này.
“Tổ chức bảo tồn rùa quốc tế đã tổ chức nhiều chuyến khảo sát ở nhiều khu vực của Việt Nam và năm ngoái đã tìm thấy con rùa này sinh sống ở hồ Đồng Mô. Nhân viên chương trình bảo tồn rùa châu Á đã làm việc với người dân địa phương để truyền thông về biện pháp bảo tồn con rùa này trong suốt thời gian qua.
Sau trận lụt vừa qua gây vỡ bờ bao hồ Đồng Mô, con rùa đã thoát ra khỏi hồ. Chúng tôi đã cử cán bộ đi khảo sát, một mặt đặt lưới và bẫy, một mặt phỏng vấn và truyền thông cho người dân ở đây về loài rùa này. Đây là giống rùa quan trọng không chỉ với Việt Nam mà với cả thế giới.” – Ông Douglas nhấn mạnh.
Chờ đợi từ sáng đến chiều, khi cuộc thương thuyết thành công, ông Douglas cùng các cộng sự đã vận chuyển rùa ra hồ Đồng Mô. Bị bắt và nhốt từ sáng tới chiều, các chuyên gia về rùa lo ngại con rùa có thể bị ốm. Các cán bộ của ENV đã xem xét các vết thương và bôi sát trùng cho rùa ngay trên ô tô, trên đường đem rùa đi thả ở hồ Đồng Mô.
