Vụ án bầu Kiên và đồng phạm tại ACB
Tháng 8/2012, ông Nguyễn Đức Kiên (nguyên Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Á Châu – ACB) bị bắt để điều tra liên quan tới các sai phạm trong hoạt động kinh tế tại 3 công ty con do ông làm chủ tịch HĐQT.
Cơ quan điều tra xác định thường trực HĐQT của ACB đã ban hành chủ trương cấp hạn mức 700 tỷ đồng để đầu tư cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, và uỷ quyền cho ông Kiên trực tiếp làm. Chủ trương này được cho là trái quy định của nhà nước, khiến ACB bị thua lỗ gần 688 tỷ đồng.
Sự kiện bắt "bầu Kiên" đã gây chấn động thị trường tài chính ngân hàng thời điểm đó. Trên thị trường chứng khoán, hàng trăm cổ phiếu giảm sàn hết biên độ, thị trường hoảng loạn 3 phiên liên tiếp vào các ngày 21/8, 22/8 và 23/8/2012. Ước tính vốn hóa thị trường chứng khoán bị thổi bay 6,5 tỷ USD chỉ trong mấy phiên giao dịch trên.
Ông Nguyễn Đức Kiên bị tòa phạt tổng cộng 30 năm tù giam, nộp phạt 75 tỷ đồng trốn thuế, 100 triệu đồng tội lừa đảo. Đồng phạm của ông lần lượt nhận mức án từ 2 – 8 năm tù.
 |
Ông Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên). |
Đại gia Lê Văn Hướng
Giữa năm 2015, ông Lê Văn Hướng (SN 1976, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc CTCP Thiết bị Y tế Việt Nhật - JVC), bị Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội khởi tố bị can về hành vi "lừa dối khách hàng".
Trước khi biến cố xảy ra, ông là một đại gia nằm trong top 100 người giàu nhất trên thị trường chứng khoán, với tài sản quy đổi lên tới 222 tỷ đồng.
Sau khi ông Lê Văn Hướng rơi vào vòng lao lý, hoạt động kinh doanh của công ty bị xáo trộn, ban lãnh đạo thay đổi liên tục, nhiều hợp đồng lớn bị ngưng, cổ phiếu bán tháo, ngân hàng xiết nợ, thêm vào đó là hàng trăm tỷ đồng tiền mặt và tiền gửi bị biến thành những khoản phải thu có nguy cơ không thu hồi được.
Tình hình này khiến JVC báo lỗ tới hơn 700 tỷ trong năm tài chính 2015.
Chủ tịch Dược Viễn Đông - Lê Văn Dũng
Năm 2010, cổ phiếu DVD của Công ty CP Dược phẩm Viễn Đông là một trong những hàng hot trên thị trường và có những chuỗi tăng điểm kéo dài, thanh khoản lớn, được các nhà đầu tư cực kỳ quan tâm.
Tuy nhiên, sự việc đã nhanh chóng bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước phơi bày, khi Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Lê Văn Dũng là người chủ mưu cùng một số người khác thao túng cổ phiếu để nhằm thâu tóm Công ty CP Dược phẩm Hà Tây (DHT).
Đồng thời, ông Lê Văn Dũng cùng một số đối tượng lập ra nhiều công ty “ma” cho người thân trong gia đình, bạn bè đứng tên làm lãnh đạo. Thực chất mọi việc do ông Dũng chỉ đạo thực hiện để kinh doanh lòng vòng, làm giả các hợp đồng có giá trị lớn, cung cấp thông tin sai sự thật, doanh thu của DVD... để lừa đảo nhà đầu tư.
Ngoài ra, ông Dũng cũng trực tiếp chỉ đạo việc thao túng làm giá cổ phiếu DVD.
Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước sau đó chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra Bộ Công an vào cuộc. Ngoài ông Dũng thì người em trai Lê Văn Mạnh và bà Cao Hồng Vân (Phó tổng giám đốc phụ trách tài chính kiêm Kế toán trưởng DVD) cũng bị bắt giữ.
Cuối 2011, ông Lê Văn Dũng bị Tòa án nhân dân TP. Hà Nội tuyên án 4 năm tù, về tội “Thao túng thị trường chứng khoán”.
 |
Ông Lê Văn Dũng. |
Đại gia Hà Văn Thắm – Tập đoàn Đại Dương
Ông Hà Văn Thắm, là cựu Chủ tịch Tập đoàn Đại Dương (Ocean Group – mã chứng khoán OGC) và Chủ tịch Ocean Bank. Dưới thời ông này lãnh đạo, OGC đã có hành trình tăng vốn đến chóng mặt. Thành lập năm 2007 với vốn điều lệ 10 tỷ đồng, sau 6 năm vốn tại OGC đã tăng tới 300 lần, lên 3.000 tỷ đồng.
Tháng 10/2014, ông Hà Văn Thắm bị bắt vì “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”. Nhiều biến cố sau đó, đặc biệt là việc Ocean Bank bị Ngân hàng Nhà nước mua lại với giá 0 đồng đã tác động đáng kể đến tình hình tài chính của ngân hàng này.
Cũng kể từ khi ông Thắm bị bắt giam, cơ cấu sở hữu của Ocean Group đã có sự biến động mạnh. Một loạt doanh nghiệp liên quan đến ông Thắm phải bán giải chấp cổ phiếu OGC theo yêu cầu của ngân hàng.
Nữ đại gia thao túng giá chứng khoán
Vào tháng 5/2020, TAND TP Hà Nội tuyên Phạm Thị Hinh (SN 1975, cựu Chủ tịch HĐQT công ty KSA, cựu Chủ tịch HĐQT công ty CP chứng khoán VSM) 18 tháng tù về tội “Thao túng thị trường chứng khoán”.
Bản án xác định năm 2015, bà Hinh thực hiện tăng vốn điều lệ công ty KSA bằng cách phát hành thêm 56,5 triệu cổ phiếu mã KSA chào bán ra công chúng và được Ủy ban chứng khoán nhà nước chấp thuận lưu ký trên thị trường chứng khoán.
Sau khi phát hành, giá cổ phiếu KSA giảm mạnh, tính thanh khoản thấp. Lúc này, bà Hinh chỉ đạo nhân viên lập 69 tài khoản để giao dịch chéo cổ phiếu KSA, nhằm tăng giá cổ phiếu và tăng tính thanh khoản.
Tiếp đó, nữ đại gia bàn bạc cùng Nguyễn Anh Tuấn, Nguyễn Trọng Hùng (nhân viên công ty Chứng khoán Maritime - MSI) sử dụng các tài khoản trên liên tục bán chứng khoán KSA, nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo trên thị trường chứng khoán đối với mã cổ phiếu KSA để thu hút các nhà đầu tư.
Hành vi phạm tội của các bị cáo diễn ra từ 11/12/2015 - 8/7/2016, gây thiệt hại cho 1.496 nhà đầu tư tham gia giao dịch cổ phiếu KSA, với tổng số tiền hơn 8 tỷ đồng và làm 3 công ty chứng khoán bị thiệt hại 761 triệu đồng.
Nữ giám đốc công ty chứng khoán nhận 17 năm tù
Đến tháng 8/2020, bà Nguyễn Vân Giang (cựu Giám đốc Công ty TNHH MTV chứng khoán Ngân hàng Đông Á- Công ty DAS) phải nhận 17 năm tù vì tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và 3 năm tù vì tội “Thao túng giá chứng khoán”.
Theo bản án của HĐXX TAND TP Hà Nội, năm 2014, bà Lê Kim Thu (mẹ ông Vũ Đình Nhân - Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ Công ty CDO) nhờ Giang đưa cổ phiếu CDO lên sàn, niêm yết cổ phiếu và giao dịch.
Trong thời gian từ 2/2015- 12/2016, bà Giang đã dùng 70 tài khoản chứng khoán tạo giao dịch mua bán chéo giữa các tài khoản, nhằm đẩy giá cổ phiếu CDO. Do hành vi thao túng của nữ đại gia, cổ phiếu CDO giao dịch theo xu hướng liên tục tăng giá trong 2 năm (2015, 2016), sau đó đột ngột bị bán tháo với giá sàn. Trong giai đoạn giảm sàn, cổ phiếu CDO bị mất thanh khoản, gần như không có lệnh mua.
Hành vi thao túng giá chứng khoán của bị cáo gây thiệt hại cho 572 nhà đầu tư (gồm 562 tài khoản nhà đầu tư đã bán hết khối lượng cổ phiếu CDO), gây thiệt hại hơn 11 tỷ đồng cho các nhà đầu tư.
Ngày 29/3/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ban hành Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 06/QĐ-VPCQCSĐT, các Quyết định khởi tố bị can, Lệnh bắt tạm giam đối với Trịnh Văn Quyết (Chủ tịch Tập đoàn FLC) để điều tra hành vi "Thao túng thị trường chứng khoán" theo quy định tại Điều 221 Bộ luật Hình sự.
Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng tổ chức khám xét chỗ ở, nơi làm việc tại 21 địa điểm đối với các đối tượng liên quan.
Trước đó, Cơ quan điều tra đã ra quyết định tạm hoãn xuất cảnh đối với ông Trịnh Văn Quyết từ ngày 26/3 đến hết 25/4 để phục vụ công tác điều tra.
