Lẽ ra nhà trường, gia đình phải là nơi an toàn nhất
Đại diện tổ giúp việc, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp Nguyễn Thị Thủy cho biết, giai đoạn từ đầu 2015 đến giữa năm 2019, toàn quốc phát hiện hơn 7.800 vụ xâm hại trẻ em, với gần 8.600 đối tượng xâm hại và số trẻ em bị xâm hại là gần 8.100 em. Trong đó, số trẻ em nữ bị xâm hại gấp 7 lần số trẻ em nam (1.059 em nam và 7.032 em nữ).
Tuy nhiên đây không phải con số cuối cùng, bởi còn nhiều vụ đã xảy ra nhưng chưa bị phát hiện, xử lý. Đáng chú ý, số trẻ em bị xâm hại tăng đột biến trong năm 2019, riêng 6 tháng đầu năm này đã có 1.400 trẻ bị xâm hại, gần bằng số lượng cả năm 2018.
Theo bà Thủy, môi trường gia đình vẫn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn đối với trẻ. Theo báo cáo của Chính phủ, đối tượng là người thân trong gia đình xâm hại tình dục trẻ em chiếm 21,3%, bạo lực đối với trẻ em chiếm gần 66%. Trong khi đó, môi trường nhà trường vẫn xảy ra một số vụ bạo lực học đường, thậm chí có vụ nghiêm trọng dẫn đến hậu quả chết người; có những vụ gây bức xúc trong xã hội do giáo viên sử dụng các biện pháp bạo hành đi ngược với đạo đức nhà giáo. Điển hình như vụ việc Trường Tiểu học- THCS Tam Lập ở Bình Dương với 13 trẻ bị xâm hại; vụ việc ở Trường tiểu học tại huyện Hoài Đức, Hà Nội với 9 trẻ bị xâm hại…
“Lẽ ra nhà trường và gia đình là môi trường an toàn nhất cho trẻ. Song vấn đề mới và nổi lên trong giai đoạn này là việc nhiều trẻ em bị người ruột thịt, người thân trong gia đình, bị thầy giáo, nhân viên cơ sở giáo dục xâm hại tình dục, để lại hậu quả đặc biệt nghiêm trọng cho các em. Điều này đặt ra cho Chính phủ, các bộ, ngành, tổ chức đoàn thể liên quan phải có giải pháp phòng ngừa phù hợp với tình hình mới”, bà Thủy nhấn mạnh.
Theo báo cáo của tổ giúp việc, các cơ quan đã phát hiện, xử lý gần 1.200 vụ vi phạm hành chính về xâm hại trẻ em, trung bình mỗi năm 261 vụ, tăng gấp đôi so với giai đoạn trước. Các hành vi xâm hại trẻ em bị xử lý hành chính chủ yếu là bạo lực, cố ý gây thương tích và một số hành vi xâm hại khác. Qua giám sát tại 17 tỉnh, thành phố, hầu hết sau khi xét xử, bản án của Toà không bị VKS kháng nghị phúc thẩm, giám đốc thẩm. Có trường hợp khởi tố bị can sai tội danh nhưng vẫn được VKS phê chuẩn khiến dư luận bức xúc. Điển hình như vụ việc ở Chương Mỹ (Hà Nội), bị can có hành vi hiếp dâm nhưng lại khởi tố và được VKS phê chuẩn về tội dâm ô.
Tiêm thuốc vài trường hợp là sợ ngay
Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường Trần Thị Quốc Khánh cho rằng, báo cáo nói chưa hết vấn đề khi mới liệt kê các đối tượng người nhà, người quen, hàng xóm, giáo viên, các cơ sở giáo dục… Nhưng theo bà Khánh, trên thực tế có cả đối tượng cán bộ, công chức nhà nước, cán bộ công an... “Những đối tượng này dù ít nhưng chúng ta vẫn phải đưa vào báo cáo, để thấy được mức kinh khủng về sự tha hóa, xuống cấp trong đội ngũ cán bộ, từ đó chấn chỉnh việc này”, bà Khánh cho hay.
Về giải pháp, đại biểu Khánh đề nghị tăng chế tài xử phạt và cần ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, bảo vệ, chăm sóc và phòng, chống xâm hại trẻ em để mọi người biết mà tránh mặt. “Ở các nước người ta phát triển những loại thuốc, khi tiêm cho những kẻ bệnh hoạn sẽ triệt tiêu ý nghĩ xâm hại phụ nữ và trẻ em. Tôi nghĩ chúng ta cũng làm được, tôi đề nghị giao cho Bộ Y tế và Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam nghiên cứu. Chúng ta chỉ xử lý hai, ba trường hợp là xã hội yên ổn ngay”, bà Khánh nêu.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết, Bộ đã tham mưu để Chính phủ ban hành Nghị định số 80 về việc xây dựng môi trường an toàn, lành mạnh, thân thiện và phòng chống bạo lực học đường. Theo ông, công tác giáo dục đạo đức trong trường học đã được quan tâm, tuy nhiên vẫn còn những khó khăn do ảnh hưởng và tác động từ xã hội. Nghị định 80 có nhiều giải pháp trực tiếp nhằm khắc phục tình trạng này. Như vụ việc xảy ra tại Thanh Sơn (Phú Thọ), Bảo Yên (Lào Cai) liên quan đến phẩm chất đạo đức nhà giáo, Bộ đã tăng cường nhiều cuộc vận động, giáo dục cho đội ngũ giáo viên để bảo đảm các tiêu chuẩn, tiêu chí, giữ được phẩm chất đạo đức nhà giáo.
Theo báo cáo của các địa phương, 10 tỉnh, thành có số lượng trẻ em bị xâm hại nhiều nhất là: TPHCM, Hà Nội, Đồng Tháp, Tây Ninh, Bà Rịa- Vũng Tàu, Đồng Nai, Đắk Lắk, Kiên Giang, Cà Mau, Bình Phước.
