Bình thường, thai sẽ làm tổ ở trong buồng tử cung, tuy nhiên tất cả những yếu tố ngăn cản hay làm chậm trễ sự di chuyển của trứng từ nơi thụ tinh vào đến buồng tử cung đều có thể gây nên thai ngoài tử cung (TNTC).
Thường, có 3 nhóm nguyên nhân chính gây nên hiện tượng TNTC.
Nhóm 1: Viêm nhiễm vòi trứng
Viêm nhiễm vòi trứng sẽ gây tắc, hẹp vòi trứng và dễ gây ra TNTC. Viêm nhiễm vòi trứng thường do bệnh lây truyền qua đường tình dục gây nên như trực khuẩn lậu hay bệnh do chlamydia trachomatis.
Trước khi bị viêm phần phụ, bệnh nhân thường bị bít vòi trứng hoàn toàn dẫn đến vô sinh. Nếu có điều trị thuốc, vòi trứng cũng bị hẹp lại dễ dẫn đến TNTC.
Ngoài ra, trực khuẩn lao cũng có thể làm hẹp vòi trứng, gây nên tình trạng TNTC.
Nạo phá thai cũng là một nguyên nhân gây viêm nhiễm vòi trứng.
Nhóm 2: các bệnh phụ khoa
Các bệnh phụ khoa như: khối u phần phụ, dị dạng bẩm sinh vòi trứng…
Vòi trứng có thể bị tắc hoặc hẹp bởi bệnh lạc nội mạc tử cung, khối u phần phụ chèn ép vòi trứng, những phẫu thuật lên vùng bụng gây dị dạng vòi trứng như: vòi trứng bị kéo dài, bị gập góc… hoặc những tác động trực tiếp lên vòi trứng từ trước như: triệt sản, nối vòi trứng…
Ngoài ra, vòi trứng còn có thể bị tắc/hẹp bẩm sinh.
Nhóm 3: chất nicotin
Các nghiên cứu cho thấy, thuốc lá không chỉ làm chậm và khó thụ thai, sảy thai tự nhiên mà còn gây nên hiện tượng TNTC ở các sản phụ.
Chất nicotin có trong thuốc lá làm hỏng các nhung mao phủ trên các thành ống và làm giảm cử động của các vòi trứng, gây khó khăn cho quá trình trứng thụ tinh tiến về tử cung. Từ đó dẫn đến trứng làm tổ trong vòi trứng và phát triển thành TNTC, gây nguy cơ vỡ vòi trứng. Những phụ nữ hút từ 10 điếu thuốc/ngày trở lên có nguy cơ TNTC gấp 1,5 lần người khác.
Dấu hiệu thai ngoài tử cung
- Chậm kinh: Người bệnh có dấu hiệu chậm kinh, thử nước tiểu cho thấy dấu hiệu có thai, thậm chí có thể gặp các dấu hiệu ốm nghén.
- Chảy máu âm đạo: Xuất hiện muộn hơn, thường là lượng máu ít, đen sậm và kéo dài. Có khi chảy máu xuất hiện gần với ngày có kinh (theo chu kì), làm cho người bệnh nhầm tưởng là mình đang có kinh, hay đang bị rong kinh nên chủ quan không đi khám.
- Đau bụng: Đau bụng, thường là do tình trạng căng giãn của vòi trứng. Người bệnh thường có biểu hiện đau bụng âm ỉ ở một bên vùng bụng dưới rốn, đau có thể giảm tạm thời với các thuốc giảm đau nhưng sẽ đau trở lại sau khi thuốc giảm đau hết thời gian tác dụng. Hiếm hơn, có người có cảm giác đau vùng vai, do có hiện tượng tích tụ dịch hay máu trong ổ bụng, gây phản xạ trên thần kinh vùng bụng và gây ra đau vai.
Nếu có cơn đau dữ dội, da xanh xao và cảm giác mệt lả người hay ngất xỉu là dấu hiệu khối thai bị vỡ, có thể gây chảy máu nhiều trong ổ bụng, rất nguy hiểm nếu không được cấp cứu kịp thời.
Do đó, khi bắt đầu có dấu hiệu mang thai (thử que nước tiểu hoặc có các dấu hiệu ốm nghén), thai phụ cần đến cơ sở y tế chuyên khoa khám và được tư vấn đầy đủ.
Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ thai ngoài tử cung, cần phải nhập viện ngay để các bác sĩ theo dõi, chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời sẽ hạn chế được biến chứng và tăng khả năng năng duy trì chức năng sinh sản bình thường.
