Khu vực đất bên ngoài vùng quy hoạch sân bay đua nhau rao bán với những bản vẽ tự quy hoạch các khu phố, thương mại, dịch vụ gắn liền với dự án sân bay. Tỉnh Đồng Nai đã phải “hạ nhiệt” bằng việc tạm dừng tách thửa. Nhưng hoạt động mua bán đất vẫn sôi động đe dọa phá vỡ quy hoạch vùng phụ trợ sân bay.
Nhộn nhịp “cò đất”
Để dự phòng cho quy hoạch sử dụng đất khu vực quanh khu vực sân bay Long Thành, tỉnh Đồng Nai dự kiến quy hoạch 21 ngàn hécta đất một số xã trên địa bàn huyện Long Thành. Quy hoạch chưa được lập, nhưng các “cò” giới thiệu mua bán đất đều chỉ vanh vách trên bản đồ để giới thiệu các khu đất “vàng” để thuyết phục người đầu tư đất. Dọc tuyến quốc lộ 51, tỉnh lộ 769 chạy qua các xã Long An, Phước Thái, Bình Sơn… của huyện Long Thành xuất hiện dày đặc các bảng quảng cáo treo cột điện, nhân viên tiếp thị ra tận đường phát tờ rơi quảng cáo bán đất.
Thiết kế hoa sen dành cho nhà ga sân bay Long Thành mới được thông qua, nhưng trước đó những biển treo quảng cáo thông tin khu dân cư S.R đã in hình nền nhà ga hoa sen. Dự án này quảng cáo, cách cổng chính sân bay 1km. Hỏi ra, mới biết đây là 1 khu dân cư phân lô bán nền tự phát, vị trí ở tận xã Phước Thái. Nhân viên tư vấn đính chính: khu dân cư này cách cổng phía Đông sân bay 5km, đường rộng 32 m.
Trong khi đó, Phú, nhân viên của Cty T.V ở xã Long An huyện Long Thành quảng cáo chuyên mua bán các diện tích đất tới hàng trăm, hàng ngàn mét vuông đất khuyên chúng tôi nên đầu tư đất ở bên ngoài quy hoạch 21 ngàn hécta, nơi Phú đang giới thiệu bán 1,5 hécta đất vườn với giá 1,5 triệu đồng m2. Chúng tôi muốn Phú tách thửa cho 5 người cùng mua. Phú cho biết: “Hiện tỉnh Đồng Nai đang tạm ngưng tách thửa, nên Cty sẽ làm cho các anh 5 giấy chủ quyền đồng sở hữu”.
Từ khi cơn sốt đất sân bay bùng phát thì nhiều quán cà phê dọc theo tỉnh lộ 769 đoạn qua xã Bình Sơn trở thành trung tâm hoạt động của “cò đất”. Có quán treo hẳn biển “cà phê nhà đất”, “giới thiệu nhà đất”, “xem giúp quy hoạch”. Quán cà phê của Cát ở xã Bình Sơn giới thiệu mua bán đất, bên trong Cát phóng to các bản đồ quy hoạch sử dụng đất của huyện Long Thành đến năm 2020 và lấy trung tâm là sân bay Long Thành.
Cát cho biết đầu tư trong khu vực quy hoạch 21 ngàn hécta là hợp lý. Chỉ trên bản đồ đâu là cổng sân bay, đâu là trục đường chính vào sân bay… Cát giới thiệu về lợi thế từng khu đất. Dẫn chúng tôi vào một khu đất nằm gần cổng sân bay, gần đường 769… theo con đường làng nhỏ loanh quanh, qua khu đất mồ mả hoang vắng, Cát giới thiệu một khu đất trống bên đường và kêu giá 6 triệu đồng/m2 ra sổ riêng, thổ cư. Cát nói: “Giai đoạn này đang tạm ngưng tách thửa, giá đang chững lại, mua lúc này mới có giá trị cao”.
Gần đó là một khu đất khá rộng được Cty N.T làm đường ngang, dọc để phân lô bán. Ngọc A. “cò” giới thiệu bán đất của dự án phân lô này báo giá 5 triệu đồng/m2, nếu mua lô gốc thì cộng thêm 50 triệu đồng. Dù tỉnh Đồng Nai đang tạm ngưng tách thửa đồng nghĩa với việc các thửa đất sẽ không được phân lô, nhưng “cò” A. cam đoan chắc nịch: “Cty sẽ tách thửa sang tên cho anh, theo tiến độ đặt cọc trước 100 triệu đồng, 10 ngày sau ra công chứng, anh giao triếp 95% giá trị đất, 3 tháng sau sẽ nhận giấy chứng nhận QSD đất: Thứ 7 hàng tuần tập trung lại trụ sở Cty ở TP Hồ Chí Minh, sẽ có xe đưa khách tham quan”.
Lo vỡ quy hoạch
Sau khi dự án sân bay Long Thành được thông qua, tỉnh Đồng Nai đã tính đến phương án quy hoạch vùng phụ trợ sân bay trong diện tích 21 ngàn hécta; có đoàn cán bộ đi Hàn Quốc học tập; phương án thuê tư vấn nước ngoài cũng đã được tính tới. Tuy nhiên hiện nay có vẻ “cò đất” cũng đang là những người nắm quy hoạch. Phương án tạm ngưng tách thửa đất đang hạn chế quyền giao dịch mua bán, sang nhượng chính đáng của người dân nhưng vẫn không ngăn được việc mua bán đất.
Trao đổi với chúng tôi, ông Trương Văn Phương, Trưởng phòng Tài nguyên môi trường huyện Long Thành cho biết: Tháng 4/2017, tỉnh Đồng Nai có chỉ đạo Sở TNMT tạm ngưng các hồ sơ tách để tránh tình trạng các đối tượng lợi dụng phân lô tách thửa”.
Về việc người dân tự phân lô bán nền trong quy hoạch vùng phụ trợ sân bay 21.000 ha sẽ làm phá vỡ quy hoạch của địa phương, ông Phương cho biết: “Hiện nay có việc tự làm đường sá, phân lô bán nền, hứa hẹn cấp sổ đang là vấn đề nóng tại huyện Long Thành. Một số người dân nhẹ dạ, khi được đưa các bản vẽ, có kết nối công trình hạ tầng, sân bay, đường cao tốc, dự án này nọ… thì tin tưởng. Địa phương đã có báo cáo cho UBND tỉnh để chỉ đạo các cơ quan liên quan ngăn chặn và yêu cầu người dân mua bán đất đai nên đến chính quyền để nắm được thông tin”. Ông Phương cho hay theo quy hoạch sử dụng đất thì đến năm 2020 mới có thể quy hoạch lại cho phù hợp với thực tế.
Trước tình hình biến động về quy hoạch sử dụng đất, UBND huyện Long Thành cũng đã kiến nghị tỉnh Đồng Nai sớm có quy hoạch và quản lý đất đai xung quanh vùng phụ cận sân bay Long Thành. Theo ông Ngô Thế Ân, Chủ tịch UBND huyện Long Thành, UBND tỉnh nên sớm có quy hoạch vùng ven sân bay để việc quản lý đất được ổn định. Hiện nay, địa phương chưa có quy hoạch cụ thể vùng ven sân bay nên việc quản lý đất nơi đây còn khó khăn, tình trạng sang nhượng đất thời gian vừa qua khá nóng và rất lộn xộn.
Theo kế hoạch của tỉnh Đồng Nai, vùng ven sân bay sẽ quy hoạch khoảng 21 ngàn hécta đất để phát triển khu dịch vụ logistics phục vụ sân bay. Các chuyên gia kinh tế cũng cho rằng đây là sự cần thiết, bởi với một sân bay lớn như Long Thành các dịch vụ hỗ trợ đi kèm phải được tính toán đến.