Sinh trưởng trong gia đình 3 đời trồng đào thất thốn, ông Vũ Thành Hưng (65 tuổi, Phường 2, Đà Lạt) cho biết: Được thiên nhiên ưu đãi về khí hậu thổ nhưỡng, Đà Lạt là một vùng sinh thái phù hợp cho các loại đào.
Không ở đâu trên đất nước ta phong phú về chủng loại hoa đào như ở Đà Lạt. Từ giống đào cánh đơn đến cánh kép, màu hồng phai đến màu đỏ bích, giống cành cứng đến cành mềm liễu rũ, giống đào trái lông đến đào trái bóng, giống cao tiêu chuẩn đến giống lùn thất thốn…, trong đó các loại đào đặc hữu của Việt Nam như thất thốn Đà Lạt, thất thốn Nhật Tân mang lại nguồn lợi kinh tế rất lớn cho những nhà nông lão luyện.
Từ năm 1968, cha của ông Hưng là cụ Vũ Hữu Sửu (ấp Đa Thiện, Đà Lạt) đã chọn tạo gây giống từ những cây đào đột biến gien để có loại đào thất thốn Đà Lạt ngày nay.
Đây là một loại cây rất lùn (dẫu ngoài 50 tuổi nhưng chỉ cao từ 60-70cm), dáng đẹp tự nhiên, sai bông, sai trái. Mỗi đóa hoa có 5 cánh đơn mỏng mảnh màu hồng phấn, nhụy vàng tươi; thân cành được bao bọc bởi lớp lớp vảy rồng lạ mắt. Nếu chăm sóc đúng cách thì loại đào này nở hoa tập trung vào dịp Tết Nguyên đán, kể cả những năm nhuần.
Bạn của cụ Sửu là cụ Ngô Nhật Tiên (ấp Hà Đông, Đà Lạt) là người đầu tiên đưa cây đào đặc hữu này vào trồng trong chậu, tạo dáng thế thành cây bon sai để phát triển thêm về mặt nghệ thuật.
Cây đào thất thốn giá cả trăm triệu đồng "Choáng” trước vẻ đẹp và sự quý hiếm của đào thất thốn Đà Lạt, vào thập niên 1980 đã có một số thương gia người Đài Loan mở hầu bao mua bon sai đào thất thốn Đà Lạt của cụ Tiên với giá lên đến hàng chục triệu đồng Việt Nam mỗi cây.
Sau năm 1975, cụ Nguyễn Văn Hiền tiên phong mang một số giống đào Nhật Tân vào Đà Lạt và chia sẻ cho một số nghệ nhân khác cùng trồng. Giống đào tiến vua này cũng dần dà thích nghi với khí hậu, thổ nhưỡng miền đất cao nguyên, nở hoa cánh kép, màu đỏ thắm, cánh nhỏ hơn đào Đà Lạt và cũng trổ bông vào dịp Tết Nguyên đán. Thân cây có nhiều vảy sẹo màu nâu sậm.
Cây đào thất thốn Đà Lạt quả trĩu cành Bước vào mùa hoa Tết Nguyên đán 2019, thất thốn vẫn là loại đào đắt đỏ nhất. Anh Bùi Văn Sang, chủ nhân Thung lũng hoa đào ở đường Lê Hồng Phong (Đà Lạt) cho hay Thung lũng đang sở hữu hàng chục cây đào thất thốn Đà Lạt và Nhật Tân, trong đó có 2 cây trị giá 100 triệu đồng/cây. Trước đó, anh cũng đã bán 2 cây đào Thất thốn với giá tương tự.
Đào thất thốn Đà Lạt đắt đỏ không chỉ bởi vẻ đẹp kiêu sa, quý hiếm mà còn có giá trị trang trí hai lần trong một năm. Một lần vào dịp Tết Nguyên đán khi cây ra hoa và một lần vào khoảng tháng tư Âm lịch khi trái chín trĩu cành. Quả đào thất thốn Đà Lạt lớn, đường kính trung bình từ 4-6cm, màu vàng với má hồng sậm rất đẹp, thơm ngon, hạt nhỏ hơn đào thường.
