Đạo đức truyền thống đang bị mai một
Đại biểu Đinh Thị Kiều Trinh (Nghệ An) chất vấn Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về trách nhiệm trong việc đưa ra giải pháp để khắc phục tình trạng xuống cấp đạo đức xã hội và đạo đức gia đình, một vấn đề đang ở mức nghiêm trọng như vậy trong giai đoạn hiện nay?
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện đánh giá, đây là một câu hỏi rất quan trọng, cũng rất khó và để thực hiện thì cần thời gian lâu dài. Theo ông Thiện, tại kỳ họp trước, ông đã trả lời câu hỏi này và đến nay sự xuống cấp của đạo đức, xã hội vẫn diễn biến phức tạp.
Nhận diện về vấn đề này, ông Thiện viện dẫn một số giá trị đạo đức truyền thống, lối sống văn hóa tốt đẹp của dân tộc đang bị mai một. Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong xã hội và trong cán bộ Đảng viên có chiều hướng gia tăng. Đạo đức nghề nghiệp sa sút, gian lận trong học hành bằng cấp, các thủ đoạn chạy chức, chạy quyền, bạo lực gia đình, bạo lực với người cao tuổi.
Khắc phục tình trạng này, theo ông Thiện, Bộ đã tham mưu để Trung ương ban hành Nghị quyết 33, xây dựng và phát triển văn hóa con người, đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững của đất nước. Giải pháp nữa là đẩy mạnh xây dựng đạo đức lối sống thông qua xây dựng môi trường văn hóa, đời sống văn hóa, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của các thể chế văn hóa, các sinh hoạt văn nghệ, hoạt động cộng đồng...
Cùng với đó là giải pháp phát huy sứ mệnh của văn học nghệ thuật, vai trò của văn nghệ sĩ đối với xây dựng đạo đức, văn hóa, lịch sử, đề cao vai trò giáo dục đạo đức của văn hóa, nghệ thuật, hướng con người tới chân - thiện - mỹ. Trên cơ sở đó, làm sao để ngày càng có nhiều bộ phim, tác phẩm, vở diễn, chương trình nghệ thuật có chất lượng cao, góp phần bồi bổ tâm hồn, xây dựng nhân cách, giáo dục đạo đức, đấu tranh với những biểu hiện xuống cấp đạo đức, phát huy tài năng, tâm huyết, trách nhiệm, ý thức công dân của đội ngũ văn - nghệ sĩ.
Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện. Ảnh Như ÝViện dẫn câu nói của Bác Hồ: Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người, theo ông Thiện, xây dựng con người, khắc phục những biểu hiện xuống cấp của đạo đức, lối sống thì chúng ta cũng phải làm từng bước. Đương nhiên là phải làm quyết liệt và mạnh mẽ hơn.
“Chúng tôi đề nghị toàn xã hội phải vào cuộc. Lĩnh vực này có lẽ cũng xuất phát từ gốc đó là kinh tế. Nếu giải quyết vấn đề này mà chúng ta bỏ lĩnh vực kinh tế sang một bên thì không giải quyết được. Bởi vì cái gốc của vấn đề vẫn là kinh tế, tồn tại xã hội, quyết định ý thức xã hội. Kinh tế là cái gốc. Đây là một vấn đề rất khó, rất cấp bách, chúng tôi cũng rất trăn trở”, bộ trưởng cho hay.
“Tiền không mua được văn hóa”
Tranh luận với phần trả lời của bộ trưởng, đại biểu Nguyễn Quang Tuấn (Hà Nội) nhắc lại quan điểm của Bộ trưởng khi nói đạo đức xã hội xuống cấp xuất phát từ kinh tế. Theo ông Tuấn, rõ ràng là phú quý sinh lễ nghĩa nhưng tiền không thể mua được văn hoá, không thể mua được đạo đức xã hội. “Tại sao khi xã hội nghèo, khó khăn thì đạo đức được duy trì và văn hoá rất tốt? Bây giờ thoát nghèo, trở thành xã hội có thu nhập trung bình thì nền tảng đạo đức lại xuống cấp trầm trọng?”, ông Tuấn nêu, đồng thời cho rằng, con người có đạo đức, nhân cách thì hình thành từ gia đình, bố mẹ là tấm gương cho các con, thầy cô cũng phải là tấm gương cho học trò, tiên học lễ hậu học văn. “Đây là việc quan trọng để ngăn chặn sự xuống cấp của đạo đức xã hội”, ông nhấn mạnh.
Trả lời ý kiến tranh luận của đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện tiếp tục khẳng định, văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển kinh tế xã hội và văn hoá là gốc. Ông giải thích thêm rằng, từ trước đến nay, nói đến đạo đức xã hội là giao cho ngành văn hoá và các ngành xã hội, quan điểm xử lý vấn đề nếu vẫn như vậy thì việc khắc phục sự xuống cấp đạo đức xã hội sẽ khó.
“Chính sự xuống cấp đạo đức xuất phát từ các ngành kinh tế, cần xử lý ở các lĩnh vực chứ không riêng ngành xã hội, nếu cứ để ngành văn hoá loay hoay thì không giải quyết được”, ông Thiện cho hay.
