Chiều 22/11, thảo luận về Dự thảo Luật đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt (gọi tắt là đặc khu), đại biểu Quốc hội (ĐB) Lê Thanh Vân cho rằng, qua thực tiễn tổ chức mô hình đặc khu của các nước cho thấy ưu đãi, đặc biệt là về thuế không phải vượt trội mà chính là môi trường làm thủ tục đầu tư.
“Tôi nhấn mạnh là phải chú ý mặt trái của các mô hình, kể cả các mô hình thành công như Thẩm Quyến của Trung Quốc. Chúng ta phải chú ý đến những điểm yếu là phát triển thiếu cân đối, đầu cơ đất đai có nguy cơ mất chủ quyền lãnh thổ, lao động giá rẻ bị bóc lột, bất công xã hội, an ninh trật tự, ô nhiễm môi trường và hàng loạt vấn đề khác”, ông Vân nói.
ĐB Trương Trọng Nghĩa, TP. HCM Trong khi đó, ĐB Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) lưu ý, ở thời điểm này Việt Nam “không thu hút đầu tư bằng mọi giá”. Do đó, dự luật cần xác định rõ những dự án đầu tư vào đặc khu cần phải tạo nội lực cho Việt Nam, bảo vệ chủ quyền, văn hoá Việt Nam. “Nếu nói cùng có lợi nhưng họ lợi 8, mình chỉ có 2 thì không đạt. Nhiều khi họ cam kết nhưng nửa chừng không đáp ứng được thì căn cứ vào luật chúng ta có quyền thu hồi, xử lý”, ông Nghĩa nói.
Liên quan tới chính sách giao đất cho nhà đầu tư chiến lược tới 99 năm, trong khi quy định hiện hành là tối đa 70 năm, ông Nghĩa cho rằng chưa hợp lý. Ông Nghĩa dẫn ví dụ, nhà đầu tư chiến lược chỉ cần đầu tư 44.000 tỷ đồng vào xây dựng casino sẽ được cấp đất tới 99 năm.
“Liệu rằng 50 năm nữa còn xài tiền, còn đánh bạc không, nếu còn thì còn đánh theo kiểu casino hay không? Nếu 30 năm nữa casino thất bại chúng ta có thu hồi đất hay không”, ông Nghĩa nêu câu hỏi và đề nghị không nên nới thêm thời gian cấp đất. Luật cũng cần quy định dự án thất bại phải quy định trả lại đất, và dự án nào muốn thay đổi ngành nghề khác thì phải thay đổi thủ tục.
ĐB Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) Tranh luận về vấn đề này, ĐB Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) cho rằng những lo ngại mà đại biểu nêu ra là không hợp lý. Ông Thân đơn cử lĩnh vực đầu tư vào casino, khi phát triển lĩnh vực này sẽ thu hút được lượng lớn lao động tại địa phương, phát triển dịch vụ ‘ăn theo’ như khách sạn, du lịch...
“Làm đầu tư một dư án mà quan niệm “ta chỉ được 2, họ được 8 nên không làm” là tư duy không kinh tế. Cần thay đổi tư duy này và cần đưa ra cơ chế vượt trội, khuyến khích lôi kéo nhà đầu tư trong nước, nước ngoài. Vì nếu ta không làm gì thì đến 2 cũng không bao giờ được”, ông Thân nói.
Vị đại biểu tỉnh Thái Bình cũng thẳng thắn nói rằng, hiện nay các nước châu Á đang khuyến khích và người ta cũng cho thuê đất đến gần 100 năm. "Họ cũng là đất vàng, chứ đâu phải chỉ chúng ta mới đất vàng. Phải vượt trội mới thu hút được", ông Nguyễn Văn Thân nói.
