Theo công bố, có 32 SGK của 8 môn học và hoạt động giáo dục được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT phê duyệt lần này.Trong đó có 24/32 SGK thuộc NXB Giáo dục Việt Nam, 8 SGK của NXB ĐH Sư phạm và NXB ĐH Sư phạm TPHCM. Như vậy, học sinh lớp 1 có 5 bộ sách để lựa chọn.
Trong 5 cuốn SGK Tiếng Việt 1, có 4 cuốn của NXB Giáo dục Việt Nam, 1 của NXB ĐH Sư phạm TPHCM; 5 cuốn SGK Toán 1, có 4 cuốn của NXB Giáo dục Việt Nam, 1 cuốn của NXB ĐH Sư phạm TPHCM; 5 cuốn Đạo đức có 4 cuốn của NXB Giáo dục Việt Nam, 1 cuốn của NXB ĐH Sư phạm TPHCM; 3 cuốn Tự nhiên và Xã hội 1 có 2 cuốn NXB Giáo dục Việt Nam, 1 cuốn của NXB ĐH Sư phạm; 3 cuốn Hoạt động trải nghiệm 1 có 2 cuốn của NXB Giáo dục Việt Nam, 1 cuốn của NXB ĐH Sư phạm TPHCM…
Bộ sẽ tổ chức thẩm định lại các bản mẫu SGK xếp loại “Không đạt” như thẩm định lần đầu vào tháng 12/2019.
Tránh tăng giá sách, gây sốc cho phụ huynh
Ông Nguyễn Xuân Thành, Phó Vụ trưởng Vụ GD Trung học(Bộ GD&ĐT) cho biết: “Bộ đang xây dựng thông tư để hướng dẫn thực hiện luật. Căn cứ vào đó UBND cấp tỉnh sẽ thành lập hội đồng chọn sách để sử dụng tại địa phương”. UBND các tỉnh phải có trách nhiệm đưa ra các tiêu chí, thực hiện các biện pháp để chặn tiêu cực, đảm bảo tính khách quan khi chọn sách. Sau khi chọn, các địa phương phải công khai.
TS Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học (Bộ GD&ĐT) cho rằng: “Nếu chỉ có 1 bộ sách mới gọi là độc quyền. Lần này, NXB giáo dục có tới 4 bộ SGK, do nhiều nhóm nhà khoa học viết. Không có quy định nào yêu cầu các địa phương lựa chọn theo bộ, mà có thể lựa chọn theo môn học. Mỗi địa phương lựa chọn 1 bộ SGK để dạy học nhưng các trường có thể trang bị đầy đủ các bộ sách trong thư viện cho giáo viên, học sinh nghiên cứu. Khi có nhiều bộ SGK, cách kiểm tra, đánh giá cũng mở, việc ra đề không phụ thuộc vào ngữ liệu trong bất kỳ bộ SGK nào nên học sinh chuyển trường không bị ảnh hưởng”.
Theo ông Thái Văn Tài, các bản thảo trước khi nộp lên Hội đồng thẩm định quốc gia đều đã thực nghiệm ở trong trường học, với thời lượng đúng mạch nội dung chương trình quy định. Sau khi SGK được thông qua, trong chương trình tập huấn, NXB sẽ tham gia cùng Sở GD&ĐT tổ chức các giờ dạy thử. Bộ đang nghiên cứu các quy định cho chế bản SGK điện tử, tạo thuận lợi cho giáo viên, học sinh.
Ở môn Tiếng Việt 1 có 5 SGK, thành viên hội đồng thẩm định có 2 người ở Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, có ý kiến cho rằng, chuyên gia ở trường này sẽ không hiểu phổ thông, đặc biệt là bậc tiểu học. Đại diện Bộ GD&ĐT khẳng định, thành phần hội đồng thẩm định quy định 1/3 là giáo viên, riêng môn Tiếng Việt giáo viên vượt hơn 1/3 đã đảm bảo tính đa dạng, khách quan.
Lần đầu tiên các môn Giáo dục thể chất, Hoạt động trải nghiệm cũng có SGK. Bộ GD&ĐT cho rằng, các môn học, hoạt động này không phải khi nào cũng dựa vào người thầy mà cần có tài liệu hướng dẫn để học sinh chủ động có kiến thức vận động chăm sóc bản thân. Riêng Hoạt động trải nghiệm cũng có các nội dung hướng tới cộng đồng, xã hội… vì thế có tài liệu để giáo viên, học sinh thực hiện.
Nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại, phụ huynh, học sinh sẽ “sốc” trước giá bán SGK và Bộ có giải pháp nào chặn việc giá sách leo thang, ông Ngô Văn Thịnh, Phó vụ trưởng Vụ Tài chính (Bộ GD&ĐT) cho biết, SGK ảnh hưởng đến phạm vi rất rộng đến từng gia đình, vì thế, thời gian tới, Bộ GD&ĐT phối hợp Bộ Tài chính nghiên cứu cơ chế giá phù hợp báo cáo Chính phủ, đảm bảo công bằng, tránh tăng giá đột biến.
Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho rằng bản chất của lần đổi mới giáo dục này chính là đổi mới mục tiêu, hướng tới nội dung, phương pháp thay đổi. Vì thế, SGK là một trong những phương tiện dạy học, còn chương trình mới là gốc.
Liên quan đến nội dung chỉ đạo của Thủ tướng về SGK Tiếng việt 1 Công nghệ của GS Hồ Ngọc Ðại bị loại, TS Thái Văn Tài cho biết, nếu tác giả có nhu cầu đối thoại, Bộ trưởng sẽ làm việc với các bên liên quan và chỉ đạo đối thoại với tác giả. Dù trước đó, trong quá trình thẩm định, Hội đồng đã đối thoại 2 lần với tác giả. Lần 1 khi tác giả lên trình bày nội dung bản thảo. Sau đó 7 ngày, khi có kết luận, Hội đồng tiếp tục mời tác giả lên trao đổi và xem tác giả có ý kiến gì không. Trong các lần đối thoại đó, tác giả không có ý kiến nào, đến thời điểm này, Bộ không nhận được bất kỳ kiến nghị nào của các tác giả.
Về nội dung đánh giá lại chương trình thực nghiệm, ông Tài cho biết, Hội đồng có kết luận SGK chỉ phù hợp chương trình hiện hành cho đến khi triển khai chương trình mới. Vì thế, Bộ sẽ tiếp tục có báo cáo với Thủ tướng những nội dung đó.
“Sau khi Bộ công bố SGK, trước tháng 3/2020, các địa phương phải thành lập Hội đồng thẩm định và công bố kết quả lựa chọn SGK trong danh mục được Bộ đã ký thông qua. Từ tháng 3-5/2020, Sở GD&ÐT và các NXB sẽ tập huấn sử dụng SGK giáo viên lớp 1”.
Ông Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học
