Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội vừa có báo cáo một số vấn đề liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19 gửi Tổ Công tác thực hiện Nghị quyết số 30/2021/QH15.
Theo báo cáo, trong thời gian từ sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Nhâm Dần đến nay, tình hình dịch COVID-19 có những diễn biến ngày càng phức tạp. Nhiều tỉnh, thành phố ghi nhận số ca F0 trong cộng đồng tăng đột biến. Đáng lo ngại, tại TPHCM từ ngày 10/2 đến ngày 17/2, có 70/92 mẫu bệnh phẩm cho kết quả dương tính với biến chủng Omicron, chiếm 76%. Điều này cho thấy, biến chủng Omicron tại TPHCM đang tăng cao, chiếm ưu thế, có khả năng lan ra các địa phương khác trong cả nước.
Uỷ ban Pháp luật cũng nhận thấy, tại một số địa phương, nhiều lao động mắc COVID-19 tự điều trị tại nhà đang gặp khó khăn khi xin giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội để làm căn cứ hưởng chế độ ốm đau vì thủ tục rườm rà, mất nhiều thời gian.
Cùng với đó, hiện nay, do số lượng người mắc COVID-19 quá nhiều dẫn đến hệ thống y tế cơ sở ở nhiều nơi đang bị quá tải, các nhân viên y tế đang phải làm việc với cường độ rất cao nhưng vẫn không thể đáp ứng yêu cầu. Vì vậy, ở một số nơi, người mắc COVID-19 điều trị tại nhà chưa nhận được sự hỗ trợ kịp thời, đầy đủ từ y tế địa phương trong việc tư vấn về đơn thuốc, đặc biệt trong công tác khai báo, lập danh sách các ca mắc.
"Nhiều người bệnh phải tìm các đơn thuốc trên mạng xã hội, chưa có kiểm chứng của cơ quan y tế nên tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho sức khỏe của người dân. Ở một số phường của thành phố Hà Nội, người bệnh phải ra Trạm y tế để nhận và khai báo trên bản giấy, Trạm y tế cũng không được cung cấp kít xét nghiệm mà người nghi nhiễm phải tự mang kít xét nghiệm đến, nhân viên y tế chỉ thực hiện lấy mẫu giúp và báo kết quả. Việc tập trung đông người đến Trạm y tế để khai báo và lấy mẫu gây phiền hà và làm tăng nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng", báo cáo nêu.
Đặc biệt, báo cáo cũng nêu rõ, hiện nay, tại một số địa phương có tình trạng nhiều người khi phát hiện mắc COVID-19 đã không khai báo với y tế địa phương mà tự điều trị tại nhà gây khó khăn cho địa phương, ngành y tế trong công tác giám sát, quản lý số lượng người mắc COVID-19 trên địa bàn, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh trong cộng đồng khi rác thải của những người mắc COVID-19 này không được xử lý đúng quy trình. "Theo phản ánh của người dân thì một trong những nguyên nhân của tình trạng này là do người dân không được hỗ trợ gì nhiều trong quá trình điều trị COVID-19 tại nhà", Uỷ ban Pháp luật thông tin.
Liên quan đến việc mở cửa lại trường học, Uỷ ban Pháp luật cho biết, nhiều địa phương đã ghi nhận số ca mắc COVID-19 mới ở trẻ em tăng cao, đặc biệt khi các học sinh mới đi học tập trung trở lại. Tuy nhiên, việc hướng dẫn về xét nghiệm, cách ly theo dõi sức khỏe đối với học sinh bị bệnh nền, quy trình xử lý khi có học sinh nhiễm COVID-19 ở trường học, thời gian cách ly tại nhà đối với học sinh là F1 hiện nay chưa thật rõ ràng, thống nhất.
Một vấn đề nữa, theo báo cáo là tình trạng gom hàng dẫn đến khan hiếm, tăng giá kít xét nghiệm nhanh COVID-19. Dư luận cho rằng dịch COVID-19 vẫn đang tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp, nhu cầu sử dụng các bộ kít xét nghiệm nhanh COVID-19 của người dân theo dự báo sẽ còn tăng cao và kéo dài. Trong khi đó, hiện nay, hơn 95% ca nhiễm COVID-19 được điều trị tại nhà và người bệnh phải tự lo mọi khoản chi phí điều trị trong đó có chi phí xét nghiệm, đây là gánh nặng lớn đối với người dân.
Cũng theo báo cáo, theo phản ánh của phương tiện thông tin đại chúng, có trường hợp giả danh sinh viên trường y để tham gia vào đội ngũ tình nguyện viên đến hỗ trợ khu cách ly, điều trị COVID-19 ở quận 12, TP HCM, sau đó “hô biến” thành bác sĩ để thực hiện việc thăm khám, chữa trị, cấp phát thuốc cho bệnh nhân mắc COVID-19 tại khu cách ly trong một thời gian mới bị phát hiện. Qua sự việc này cho thấy, cần có quy trình quản lý người tình nguyện vào hỗ trợ các khu cách ly, điều trị COVID-19 chặt chẽ hơn để công tác chăm sóc, khám, điều trị bệnh nhân mắc COVID-19 đạt chất lượng, hiệu quả.
Uỷ ban Pháp luật đề nghị các cơ quan có thẩm quyền tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức của người dân về việc khai báo sớm khi mắc COVID-19 với y tế địa phương theo đúng quy định và không tự ý dùng thuốc khi không có hướng dẫn của cơ quan y tế. Các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc kinh doanh mặt hàng phục vụ phòng, chống dịch COVID-19 như thuốc điều trị, kít xét nghiệm, máy đo nồng độ oxy máu,… nhằm góp phần chấm dứt tình trạng “loạn” giá các mặt hàng này và bảo vệ sức khỏe người dân, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.
Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, Uỷ ban Pháp luật đề nghị các cơ quan chức năng cần nhanh chóng điều chỉnh, sớm sửa đổi, hướng dẫn thực hiện các quy định về phòng, chống dịch một cách linh hoạt, phù hợp với thực tế, thích ứng an toàn, hiệu quả hơn nhất là đối với cấp cơ sở. Trong đó, cần cải tiến quy trình khai báo, quản lý thông tin đối với người mắc COVID-19, tăng cường tin học hoá, thực hiện trực tuyến (ở các địa phương, gia đình có điều kiện) để hạn chế tiếp xúc, bảo vệ chính nhân viên y tế và mọi người trong cộng đồng. Cung cấp đủ vật tư y tế cho công tác phòng chống dịch; tăng chế độ, chính sách cho nhân viên y tế ở cơ sở; có sự sắp xếp nhân lực, có quy trình quản lý và chăm sóc người mắc COVID-19 hợp lý hơn, tạo điều kiện để người dân mắc bệnh nhận được sự chăm sóc hay tư vấn đầy đủ, kịp thời của y tế; giúp họ yên tâm hơn khi điều trị tại nhà.
Về việc cấp giấy xác nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội đối với người mắc COVID-19 điều trị tại nhà, để đảm bảo quyền lợi, giải quyết kịp thời chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động nhưng vẫn đảm bảo thực hiện đúng quy định của pháp luật và phù hợp với bối cảnh dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước, đề nghị Bộ Y tế phối hợp với các cơ quan có liên quan khẩn trương nghiên cứu, hướng dẫn, sửa đổi các văn bản theo thẩm quyền hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành văn bản để giải quyết các vấn đề chưa được quy định trong các văn bản luật hoặc cần thực hiện khác với quy định của luật, bảo đảm phù hợp với thực tiễn, sớm tháo gỡ vướng mắc, tạo thuận lợi cho công tác điều trị người mắc COVID-19 tại nhà.
