"Bulltrap" - hay có tên khác là bẫy tăng giá, để chỉ xu hướng thị trường đảo chiều ngay sau khi vừa phục hồi. Gần đây, thuật ngữ này xuất hiện dày đặc trên các diễn đàn về chứng khoán, khi mà thị trường liên tiếp xảy ra trạng thái này trong mỗi phiên giao dịch.
Phiên giao dịch ngày 9/5, VN-Index chốt phiên giảm 3,5 điểm, tương đương 0,33%. Với những nhà đầu tư không thường xuyên xem bảng điện tử, con số này dường như là tín hiệu tốt cho thấy thị trường bước vào giai đoạn "cầm máu", với cung cầu dần tiến tới trạng thái cân bằng. Tuy nhiên với những nhà đầu tư bám thị trường, thanh khoản và diễn biến trong phiên lại cho thấy một góc nhìn khác.
Ít nhất 5 lần bulltrap có thể đếm được trong phiên 9/5, khi mà thị trường cứ tăng rồi giảm liên tục. Biên độ giao dịch cả phiên cũng lên tới gần 20 điểm, so với mức chênh lệch mở cửa - đóng cửa gần 3,5 điểm.
Nhịp giảm mạnh xuất hiện vào đầu phiên nhưng ngay sau đó được kéo lên, tạo cảm giác dòng tiền bắt đáy xuất hiện. Tuy nhiên, lực tăng không duy trì được lâu khi tình trạng tăng - giảm tái diễn sau đó.
Dao động này mang lại cảm giác của xu hướng mua bán đầu cơ trong ngày (intraday), hơn là dòng tiền bắt đáy trung - dài hạn. Theo nhiều chuyên gia, đây là một tín hiệu của sự không bền vững.
Ít nhất 4 nhịp tăng giảm có thể đếm được trong phiên giao dịch sáng 10/5. Động thái này tiếp tục diễn ra trong phiên sáng 10/5, khi thị trường ít nhất ghi nhận 4 nhịp tăng - giảm liên tục.
Những nhịp kéo - xả khéo léo này cũng cho thấy một điều rõ ràng là bên bán đang nắm thế chủ động. Những nhà đầu tư cầm cổ phiếu đang tìm cách thoát hàng, khi thanh khoản chiều giảm thường cao hơn chiều tăng. Tuy nhiên, bên bán cũng chọn cách khôn ngoan hơn khi muốn "giữ khách" và tìm mức giá tốt, thay vì động thái bán tháo bằng mọi giá như trước.
Những bulltrap có thể là dao động thích hợp với các nhà đầu tư xu hướng mua bán trong ngày, nhưng với những người muốn giao dịch T+, điều này không khác gì "ác mộng".
Tác động rõ ràng nhất, là sự xói mòn về niềm tin của nhà đầu tư dẫn tới thanh khoản giảm mạnh trong những phiên gần đây. Không nhiều nhà đầu tư có thể thực hiện intraday. Trong khi việc xuống tiền ở giai đoạn bulltrap là điều thường tránh do xu hướng rõ ràng bị bỏ ngỏ.
Như phiên giao dịch 9/5, loại trừ giao dịch thỏa thuận, thanh khoản của sàn HoSE chỉ còn hơn 3.300 tỷ đồng, con số thấp kỷ lục so với mức trung bình 5.000 tỷ của năm 2017 và gần 9.000 tỷ sau 3 tháng đầu năm. Tương tự, phiên sáng ngày 10/5, nếu không tính giao dịch thỏa thuận cũng chỉ hơn 1.500 tỷ đồng.
Bản thân các công ty chứng khoán trong những phiên gần đây cũng thường xuyên nhắc đến tình trạng bulltrap, với khuyến nghị chính là cẩn trọng trong giao dịch.
"Bulltrap vẫn liên tục xuất hiện với thanh khoản thị trường ngày càng sụt giảm. Xu hướng giảm giá vẫn mạnh lên", Công ty chứng khoán KB Việt Nam nhận định và khuyến nghị nhà đầu tư hạ thấp tỷ trọng cổ phiếu, tiếp tục đứng ngoài thị trường.
Còn Công ty chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội thì cho rằng, với giằng co dữ dội trong vùng giá này và bên bán có phần nắm thế chủ động hơn, triển vọng thị trường chưa có sự khởi sắc.
