Chứng loãng xương chủ yếu là do cả thận âm, lẫn thận dương hư yếu. Thận dương hư sẽ kéo theo tỳ dương hư. Can huyết và thận âm hư liên hệ đến tuổi già, cơ thể suy yếu, bệnh nhiệt kéo dài.
Ngoài ra, rượu cũng làm tổn thương tỳ, tăng thấp nhiệt. Thuốc lá làm tổn thương phế, làm hại âm dịch, đều có thể gây nên bệnh.
Nếu loãng xương do tỳ thận dương hư, sẽ có triệu chứng như: lưng và thắt lưng đau, yếu, người mệt mỏi, tinh thần uể oải, không có sức, chân tay lạnh, ăn kém. Việc chữa trị là nhằm kiện tỳ, ích khí, bổ thận, tráng dương, mạnh gân xương.
 |
| Phụ tử |
Dùng bài thuốc gồm: thục địa 30 g, hoài sơn 12 g, bạch truật 10 g, phụ tử 6 g, nhục quế 6 g, sơn thù 12 g, nhân sâm 12 g, đỗ trọng 12 g, cốt toái bổ 12 g, chích thảo 8 g, kỷ tử 16 g. Nếu có đau ở thắt lưng thêm ngũ gia bì 10 g; đau giữa lưng thêm tang ký sinh 12 g...
Nếu loãng xương do can thận âm hư, thì triệu chứng sẽ là: lưng và thắt lưng đau, chân và gối mỏi, yếu, tai ù, chóng mặt, mất ngủ, mặt trắng nhạt nhưng về chiều cảm thấy bừng nóng...
Phép trị trong trường hợp này là bổ thận, dưỡng can, làm mạnh lưng, xương. Dùng bài thuốc gồm: thục địa 30 g, hoài sơn, huỳnh ký sinh, kỷ tử (đều 15 g), phục linh, sơn thù, cốt toái bổ (đều 12 g), chích thảo 8 g.
 |
| Chích thảo |
Nếu bệnh do âm dương lưỡng hư, triệu chứng biểu hiện gồm: lưng và thắt lưng đau mỏi, tê, mệt mỏi, tinh thần uể oải, không có sức, nóng bừng, lạnh nửa người bên dưới, chóng mặt, ù tai, tiểu đêm, giảm tình dục, ăn ít...
Việc chữa trị là để giúp cho bổ thận âm, ôn thận dương sinh cốt tủy.
Dùng bài "Bổ âm thang", gồm: thục địa, sinh địa (đều 15 g), ngưu tất, cốt toái bổ, quy đầu, đỗ trọng (cùng 12 g), bạch thược, tri mẫu, huỳnh bá (cùng 9 g), phục linh 10 g, tiểu hồi, trần bì, nhân sâm, chích thảo (cùng 6 g).
Nếu do khí trệ huyết ứ, triệu chứng biểu hiện toàn thân đau, có khi một số chỗ đau nhiều, da mặt nổi mụn, hoặc các tia máu ứ... Phép trị là để hoạt huyết, thông kinh lạc, chỉ thống, dùng bài gồm các vị: đào nhơn, hồng hoa, quy đầu, ngưu tất, xuyên khung, mộc dược, ngũ linh chi, cốt toái bổ, tục đoạn, quy bản, cam thảo (cùng 9 g), địa long 6 g, tần giao, khương hoạt, hương phụ (đều 3 g).
Cách sắc (nấu) các bài thuốc trên như sau: nước thứ nhất cho các vị thuốc vào cùng 4 chén nước, nấu còn lại 1 chén, cho nước thuốc ra. Nước thứ hai cho tiếp vào 3 chén nước, nấu còn lại nửa chén. Hai nước hiệp lại chia làm 3 lần dùng trong ngày.
Khánh Vy
Theo lương y Như Tá/Thanh niên
