Bệnh nhi vừa được các BS Bệnh viện Nhi Trung ương cứu sống khỏi căn bệnh "ruột quay bất toàn" là bé T.B.M (SN 2018, ở Nam Định). Theo lời kể của gia đình bé, chào đời được 3 ngày, bé M bỗng nhiên xuất hiện triệu chứng nôn dịch xanh, dịch vàng, đi ngoài ra máu. Chỉ cần một chút sữa vào người, ngay lập tức bụng bé “cuộn sóng”, nôn sạch.
Đi khám ở tỉnh, bé được chẩn đoán ban đầu viêm ruột và điều trị bằng thuốc. Nhưng thấy con tình hình không cải thiện, ngày càng trầm trọng, gia đình đã chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương. Lúc này, bé đã trong tình trạng kích thích, mất nước nặng, vật vã, quấy khóc. Bên cạnh đó, trẻ chướng bụng, xông dạ dày ra dịch xanh, thăm hậu môn thấy phân đen lẫn máu cũ.
Kết quả thăm khám cho thấy, bé M không phải bị viêm ruột thông thường mà mắc phải căn bệnh “ruột quay bất toàn”, nguy hiểm tới tính mạng. Căn bệnh “quái gở” này làm mạc treo chung của ruột bị hẹp, khiến ruột non bị xoắn chặt lại. Tuy nhiên, không may mắn như trường hợp bệnh nhi ở Hải Phòng, bé M khi được các bác sĩ tiến hành phẫu thuật phát hiện phần ruột bé đã bị xoắn toàn bộ dẫn tới phù nề, tím ngắt và hoại tử.
Theo một nghiên cứu nước ngoài, tỷ lệ mắc bệnh ruột quay bất toàn khá lớn, lên tới 1/500 trẻ sống. Tuy nhiên, theo PGS.TS Trần Ngọc Sơn – chuyên gia Ngoại nhi, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn (Hà Nội), tại Việt Nam, đây vẫn được xem là căn bệnh hiếm gặp. Bởi, ruột quay bất toàn khó chẩn đoán, phát hiện.
Khi trẻ mắc bệnh, có thể có những biểu hiện rầm rộ, cấp tính như nôn ra dịch mật cấp dịch xanh, dịch vàng ở trẻ sơ sinh dù trước đó hoàn toàn khoẻ mạnh, bụng chướng, đi ngoài phân máu. Các triệu chứng không đặc hiệu khác có thể như: Đau bụng mạn tính, viêm tụy mạn, thường xuyên nôn trớ, bụng chướng, sụt cân, chậm tăng trưởng, chán ăn, tiêu chảy từng đợt hoặc tiêu máu. Ngoài ra, trẻ có thể không có triệu chứng và không biểu hiện lâm sàng.
Do những triệu chứng lâm sàng không đặc hiệu, nên trẻ mắc ruột quay bất toàn thường dễ bị nhầm lẫn với các căn bệnh nội khoa như: Trào ngược dạ dày thực quản, viêm ruột, nôn chu kỳ. Điều đó dẫn tới nhiều nguy cơ, điển hình nhất là trẻ có thể bị hoại tử ruột nghiêm trọng dẫn tới tử vong.
Theo bác sĩ Vũ Mạnh Hoàn, Phó trưởng khoa Ngoại tổng hợp (Bệnh viện Nhi Trung ương), ruột xoay bất toàn là kết quả của sự xoay và cố định không hoàn toàn của ruột, xảy ra trong thời kỳ phát triển của bào thai. Vì một lý do nào đó quá trình xoay sinh lý của ruột ở thai nhi bị dừng lại bất thường, dẫn tới nguy cơ tắc, xoắn tá tràng ở thể mạn tính và cấp tính. Đây là một dị tật tương đối ít gặp của đường tiêu hoá. Lâm sàng thường biểu hiện ở sơ sinh và trẻ nhỏ nhưng cũng có thể âm thầm không triệu chứng đến khi tình trạng xoắn ruột xảy ra.
