Bản đồ đo độ sâu của núi lửa Axial. (Ảnh: NOAA) |
Núi lửa Axial, là một ngọn núi lửa ngầm cách Cannon Beach, Oregon 480 km về phía tây nước Mỹ. Ngọn núi ngầm Axial phun trào thường xuyên — nó đã hoạt động trở lại vào năm 1998, 2011 và 2015, theo một blog của các nhà khoa học theo dõi ngọn núi ngầm.
Vì ngọn núi ngầm này hoạt động thường xuyên và tương đối gần đất liền, các nhà nghiên cứu đã biến nó thành đài quan sát núi lửa dưới nước đầu tiên trên thế giới, được gọi là Đài quan sát Thiên niên kỷ Mới.
Hiện tại, các hình ảnh chụp tại Axial cho thấy bề mặt của núi lửa đang phồng lên — một dấu hiệu của dòng magma đang di chuyển, có khả năng báo hiệu một vụ phun trào, William Chadwick, nhà địa chất tại Đại học bang Oregon, người nghiên cứu về núi lửa và các lỗ thông thủy nhiệt gần đó, đã báo cáo tại cuộc họp thường niên của Liên minh Địa vật lý Hoa Kỳ vào tháng 12 năm 2024. Bề mặt của núi lửa hiện đã dâng lên 95% so với trước vụ phun trào năm 2015, Chadwick đưa tin.
Hoạt động này diễn ra sau một thời gian yên tĩnh từ năm 2015 đến năm 2023, trong thời gian đó, núi lửa ngầm hầu như không nhúc nhích.
Đợt dâng mới bắt đầu vào mùa thu năm 2023 và tăng vào tháng 1 năm 2024, với mặt đất di chuyển lên với tốc độ khoảng 25 cm mỗi năm tính đến giữa năm 2024.
Sự gia tăng này đi kèm với hàng trăm trận động đất nhỏ. Kể từ đó, tỷ lệ gia tăng đã ổn định, Chadwick đã báo cáo trong blog của mình .
Chadwick và đồng tác giả Scott Nooner, nhà địa vật lý tại Đại học North Carolina Wilmington nghi ngờ rằng núi lửa sẽ phun trào trước cuối năm 2025.
Các nhà khoa học hy vọng rằng dự đoán của họ là đúng, vì Axial được giám sát tốt là một địa điểm đầy hứa hẹn để tìm ra các mô hình mà một ngọn núi lửa trải qua trước khi phun trào.
Thực tế, ngọn núi lửa này gần đây đã phun trào nhiều lần trong hai thập kỷ - thay vì một lần trong nhiều thế kỷ, như nhiều ngọn núi lửa khác - giúp việc phân biệt các mô hình dễ dàng hơn.