Cuối năm 91, điện về đến làng tôi. Tết đó, hàng xóm sắm cái cát - xét thiệt bảnh và mở nhạc rình rang. Thằng Út mang đôi giày tây mà má sắm cuối năm, đóng thùng nghiêm chỉnh, ra ngồi ở hàng rào. Ba kêu nó vô nhà mà nó cứ biểu để nó nghe nhạc. Ra giêng, cô Ba đưa năm phân vàng để dành từ tiền đi hái cà phê mướn trên Đăk Lăk cho ba mượn. Ba mua cái máy hiệu Sharp màu trắng bạc.
Cái máy cát - xét trở thành trung tâm của gia đình. Ba mua về mấy cái băng, cái thì Chế Linh – Thanh Tuyền, album Con đường mang tên em, cái thì Băng nhạc Trường Sơn Duy Khánh, rồi Thiên Trang, rồi Hương Lan - Tuấn Vũ. Cũng từ cái máy cát - xét, vốn từ vựng của nhà tôi cũng nhiều lên. Những chữ tua băng, đầu từ, hộp băng, tắt máy cho đến thâu băng, ông Chín radio cũng ra đời.
Ông Chín radio cùng tuổi với ba, làm cái nghề thâu băng cát - xét, sửa radio. Cứ nghe băng nào lâu quá mà không có tiền mua băng mới thì lại đem băng cũ đến để ghi đè lên. Ông Chín radio trở thành một đề tài mới của cả nhà.
Giữa hàng chục ca sĩ đó, Duy Khánh là giọng ca tôi nhớ nhiều nhất bởi ba thích nhạc Duy Khánh. Tôi nhớ những mùa lúa đến, ba chặt cây tre thả trước hàng dừa. Ba xách cái đòn ngồi dạng cẳng vót lạt. Thằng Út ngồi xổm, thọt hai tay trước ngực ngồi dòm ba làm. Những lần như vậy ba lại mở Duy Khánh. Ba hát theo Duy Khánh, thằng Út hát theo ba.
“Giữa xứ người biết hát với ai, hát với cây ư, cây gãy rồi...” Ba kéo chữ “với” cho dài, chữ “ư” phải ngân cho mềm, cho vừa lòng Duy Khánh chăng. Rồi ba ngồi bào gỗ, đóng giường đóng cửa cho người ta, ba cũng bật nhạc Duy Khánh. Từ “Đưa em vào hạ” cho đến “Bài hương ca vô tận”, từ “Biệt kinh kỳ” đến “Những ngày xưa thân ái”... ba đều thuộc.
Tụi tôi giữ bò từ trên đồng, còn nghe tiếng nhạc vẳng lên đến tận xóm lùm. Thời đó vắng vẻ, đường quốc lộ kế bên mà chẳng có mấy chiếc xe đi ngang. Bởi vậy, cả làng có mấy cái cát - xét là biết hết. Từ trên đồng mà nghe vẳng lên: “Trung tâm băng nhạc Làng Văn hân hạnh giới thiệu băng nhạc Trường Sơn Duy Khánh số 9...” là biết ba đang ở nhà. Chiều cho bò về nhà là cười toe toét, khoe với ba: “Cái cát - xét nhà mình hát to ba hè! Ở tút trên đồng mà cũng nghe!” Ba tự hào hết biết.
Mấy năm sau nữa, anh Hai đi bộ đội rồi ở nhà cũng sắm thêm cái loa thùng. Những bài hát của Duy Khánh tụi tôi thuộc hết. Ba cuốc khoai ngoài vườn, nhổ nước miếng cái phẹt vô bàn tay cho nó khỏi trơn tuột cán cuốc rồi lại hát theo: “Mình ba đứa hôm nay gặp nhau, nâng ly cà phê, ngát mùi hương ngạt ngào...”.
Những đêm cúp điện, vác cái chõng tre nằm giữa sân, ba nhịp chân hát: “Đời anh, đây đó mười phương, gặp em anh ước mơ gì hơn...”. Rồi má cũng hát theo ba, cả đám con cũng đua theo hát câu được câu mất.
Tết năm nay là gần tròn 20 năm từ lúc thằng Út ngồi bờ rào nghe nhạc nhà hàng xóm. Anh Hai, tôi, thằng Út đều ở Sài gòn. Hai bà chị cũng lấy chồng hai nẻo. Nhiều người hỏi tôi nhạc vàng có gì hay, tôi nghĩ chắc nó hay là nhờ cái cát - xét năm phân vàng của cô Ba.
Út ơi, mày tìm nhạc Duy Khánh trên net, có nhiêu load hết về rồi burn ra cái đĩa. Tết nay về mình hát nhạc Duy Khánh với ba nghen mày!
Tản văn của Phan Lan Phương
