 |
Hình ảnh cụm sao Hyades. (Ảnh: Jose Mtanous) |
Trong nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Thông báo hàng tháng của Hiệp hội Thiên văn Hoàng gia số tháng 9, một nhóm các nhà thiên văn học đã đi sâu vào lịch sử vũ trụ của một họ sao gần đó gọi là cụm Hyades – cụm sao gần Trái đất nhất, chứa hàng trăm ngôi sao có cùng độ tuổi, thành phần hóa học và kiểu vận động.
Sử dụng dữ liệu từ vệ tinh Gaia lập bản đồ sao của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu, nhóm nghiên cứu đã mô phỏng quá trình tiến hóa của cụm sao trong 650 triệu năm qua. Họ phát hiện ra rằng, lời giải thích tốt nhất cho sự phân bố sao hiện tại xoay quanh sự hiện diện của ít nhất hai hoặc ba hố đen nhỏ ẩn giấu ở giữa Hyades, điều khiển một cách tinh tế chuyển động của các ngôi sao bằng ảnh hưởng hấp dẫn mạnh mẽ của chúng.
Stefano Torniamenti, một nhà nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học Padua ở Ý, cho biết: “Các mô phỏng của chúng tôi chỉ có thể khớp đồng thời với khối lượng và kích thước của Hyades nếu một số hố đen hiện diện ở trung tâm của cụm ngày nay (hoặc cho đến gần đây)”.
Hố đen cách Trái đất 150 năm ánh sáng
Nếu được xác nhận, những hố đen tàng hình này sẽ là những hố đen gần Trái đất nhất từng được phát hiện. Chỉ cách hành tinh của chúng ta 150 năm ánh sáng (khoảng 900 nghìn tỷ dặm), những hố đen tiềm năng này ở gần chúng ta hơn khoảng 10 lần so với ứng cử viên gần nhất tiếp theo, hố đen đặc biệt quay quanh một ngôi sao Gaia BH1, nằm cách chúng ta khoảng 1.500 năm ánh sáng.
Các hố đen được lý thuyết hóa trong Hyades đều là các hố đen có khối lượng sao, loại hố đen nhỏ nhất được các nhà khoa học quan sát được, có khối lượng gấp khoảng 5 đến 10 lần khối lượng mặt trời. Khi những hố đen này không chủ động hút vật chất từ một đĩa bồi tụ phát sáng rực rỡ, thì kích thước nhỏ bé của chúng khiến chúng hầu như không thể nhìn thấy được.
Trong nghiên cứu mới này, nhóm nghiên cứu đã mô phỏng quá trình tiến hóa trọn đời của 724 ngôi sao thành viên trong cụm Hyades trong hàng trăm triệu năm. Nhóm nghiên cứu đã so sánh kết quả mô phỏng của họ với dữ liệu Gaia về vị trí và vận tốc đã biết của các ngôi sao Hyades.
Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng, để đạt đến trạng thái hiện tại, các ngôi sao Hyades gần như chắc chắn phải sống dưới tác động hấp dẫn của ít nhất hai hố đen có khối lượng bằng sao – hoặc cho đến rất gần đây.
Nhóm nghiên cứu cho biết thêm, những hố đen chạy trốn này vẫn nằm ở vị trí tương đối gần với cụm sao và vẫn sẽ giành được danh hiệu hố đen gần Trái đất nhất.
Nhóm nghiên cứu kết luận rằng, các mô hình phân bố sao giống như mô hình được sử dụng trong nghiên cứu này là lựa chọn tốt nhất hiện nay và có thể được sử dụng để săn lùng các hố đen tiềm năng trong các cụm sao khác gần Trái đất.
