Cách đây tròn 10 năm, ĐT Olympic Việt Nam dưới quyền dẫn dắt của HLV Mai Đức Chung (tạm thay HLV trưởng Alfred Riedl về nước chữa bệnh) đã lọt vào tới vòng loại thứ 3 Olympic Bắc Kinh 2008, và có thời điểm chúng ta đã trở thành đối thủ cạnh tranh thực sự với ĐT Olympic Nhật Bản. Tuy nhiên, do sa sút về thể lực vì phải phân sức cho cả V-League, ĐT Olympic Việt Nam đã hụt hơi ở đoạn cuối vòng loại và phải nhìn ĐT Olympic Nhật Bản giành vé tới Bắc Kinh.
Một năm sau chiến tích lịch sử ấy, ĐT Việt Nam với nòng cốt là các tuyển thủ tại vòng loại Olympic Bắc Kinh 2008 như Công Vinh, Vũ Phong, Quang Thanh… đã lên ngôi tại AFF Suzuki Cup 2008, mang về danh hiệu vô địch bóng đá Đông Nam Á đầu tiên và đến nay vẫn là duy nhất trong lịch sử bóng đá Việt Nam. Một trong những nguyên nhân dẫn tới thành công của AFF Suzuki Cup 2018 là việc các tuyển thủ Việt Nam đã trưởng thành hơn rất nhiều về bản lĩnh cũng như kinh nghiệm thi đấu sau khi được cọ xát với các đối thủ ở nhóm đầu châu lục tại vòng loại Olympic Bắc Kinh 2008 và không lâu trước đó là VCK Asian Cup 2007 (mà chúng ta dự giải với tư cách đồng chủ nhà).
Xa hơn nữa, tại SEA Games 22 năm 2003 được tổ chức ở Hà Nội, ĐT U23 Việt Nam cũng đã vào đến trận chung kết và chỉ chịu thua ĐT U23 Thái Lan bởi bàn thắng vàng định mệnh, và trước khi tạo được thành tích này, ĐT Việt Nam với thành phần chủ yếu là các tuyển thủ U23 Việt Nam đã tham dự vòng loại Asian Cup 2004 với mục tiêu cọ xát và thử lửa để chuẩn bị cho SEA Games 22.
Những thành công như vậy trong quá khứ chính là nguồn cảm hứng để VFF tiếp tục chính sách cấy ghép ĐT U23 Việt Nam vào ĐT Việt Nam, khi mà phần lớn các cầu thủ sắp sửa sang Trung Quốc tham dự VCK U23 châu Á năm 2018 cũng chính là những người sẽ thi đấu ở Asian Games 2018, AFF Suzuki Cup 2018 rồi xa hơn là VCK Asian Cup 2019.
Trao đổi với chúng tôi, một lãnh đạo cao cấp của VFF cho biết quá trình cọ xát liên tục với các đội bóng có đẳng cấp ở châu lục tại VCK U23 châu Á 2018 và Asian Games 2018 sẽ giúp các tuyển thủ U23 Việt Nam có sự trưởng thành và chín chắn về chuyên môn, để họ có thể thi đấu hiệu quả ở AFF Suzuki Cup 2018 diễn ra vào cuối năm.
Và một khi chơi tốt ở AFF Suzuki Cup 2018 thì ĐT Việt Nam cũng có thể tự tin nghĩ tới chuyện sẽ có màn trình diễn coi được ở VCK Asian Cup 2019 diễn ra không lâu sau đó. Trong bóng đá đỉnh cao, quan trọng nhất là tính chất tiếp nối, và việc một lứa cầu thủ liên tục được sát cánh cùng nhau ở một loạt giải đấu lớn ở quy mô châu lục có ý nghĩa vô cùng lớn lao. Sở dĩ nói thế là bởi không phải lúc nào chúng ta cũng có thể tìm được những đối thủ thực sự có trình độ để các ĐTQG “luyện quân”, và việc thi đấu ở những giải chính thức với các đối thủ sử dụng đội hình mạnh nhất rất khác so với tính chất nhẹ nhàng của những trận đấu giao hữu quốc tế.
Theo đánh giá của giới chuyên môn, hiện nay ở Việt Nam có một số Trung tâm bóng đá có thể đáp ứng được yêu cầu tập luyện của ĐTQG như Trung tâm đào tạo bóng đá trẻ VFF, Viettel, PVF hay HAGL, nhưng với các ĐTQG, chất lượng sân bãi chỉ là một phần, mà quan trọng hơn cả chính là đối tượng để cọ xát.
Đấy là lý do khiến VFF liên tục tổ chức tập huấn quốc tế cho các ĐTQG trước thềm mỗi giải đấu chính thức, và hầu hết các ĐTQG sau khi được cho thi đấu giao hữu, cọ xát ở nước ngoài đều có được thành tích khả quan, mà điển hình là việc chúng ta có tới 6 ĐTQG giành vé tham dự VCK châu lục trong năm 2018 là ĐT Việt Nam, ĐT U23, ĐT U19, ĐT U16, ĐT nữ Việt Nam và ĐT futsal Việt Nam, trong đó 3 ĐT là ĐT U23, ĐT U19, ĐT U16 đã có lần thứ 2 liên tiếp giành vé.
Người ta vẫn thường nói “Thành công bắt nguồn từ sự chuẩn bị”, và dù chưa rõ các ĐTQG sẽ thi đấu như thế nào tại sân chơi châu lục trong năm 2018, nhưng một khi đã có sự chuẩn bị đầy đủ thì chúng ta sẽ không phải nuối tiếc.
