Giữa năm 2005, UBND tỉnh Khánh Hòa chủ trương di dời hai thôn Mỹ Giang, Ninh Yển của xã Ninh Phước về thôn Ninh Tịnh cùng xã, để tránh bị ô nhiễm từ Nhà máy Tàu biển Hyundai - Vinashin.
Trong khi việc di dời chưa triển khai, tháng 12-2007, dự án Kho xăng dầu ngoại quan Mỹ Giang được khởi công xây dựng cạnh thôn Mỹ Giang.
Tiếp đó, các dự án Tổ hợp Lọc hóa dầu Nam Vân Phong và Trung tâm nhiệt điện Vân Phong được đồng ý về chủ trương xây dựng tại Ninh Phước. UBND tỉnh Khánh Hòa quyết định di dời toàn bộ xã này.
Phần đông người dân Ninh Phước muốn được di dời về khu dân cư Ninh Thủy ở phường Ninh Thủy, để gần nơi khai thác thủy sản và có đất canh tác.
Tuy nhiên, cuối năm 2009, UBND tỉnh Khánh Hòa quyết định sẽ đưa các hộ làm nghề biển ở Ninh Phước đến khu tái định (TĐC) Xóm Quán, các hộ khác về khu TĐC Ninh Thủy, đều ở xã Ninh Thọ.
Phương án di dời xã Ninh Phước không đề cập việc giải quyết đất sản xuất cho người dân.
Trước bức xúc của họ, tháng 3-2012, UBND tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo dùng khu đất đối diện khu TĐC Ninh Thủy, dọc quốc lộ 26B đến giáp chân núi Hòn Hèo, làm đất tái định canh cho xã Ninh Phước.
Gần 400 hộ dân cần đất sản xuất, nhưng khu đất khô cằn này chỉ có diện tích khoảng 20 ha.
Theo bà Đỗ Thị Dù, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ninh Phước, kinh phí đền bù giải tỏa dự án Trung tâm Nhiệt điện Vân Phong khoảng 112 tỷ đồng, nhà đầu tư chưa chuyển cho tỉnh đồng nào.
UBND tỉnh Khánh Hòa phải ứng 80 tỷ đồng ngân sách, giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã Ninh Hòa tổ chức đền bù, di dời các hộ dân thôn Ninh Yển bị ảnh hưởng bởi dự án. Nhưng đến nay, việc di dời chưa được thực hiện.
Bao giờ dự án triển khai?
Theo ông Hoàng Đình Phi, Phó trưởng Ban quản lý Khu kinh tế Vân Phong, dự kiến năm 2013, Tập đoàn Sumitomo (Nhật Bản) và Bộ Công Thương mới có thể ký kết hợp đồng BOT dự án Trung tâm Nhiệt điện Vân Phong; cuối năm 2013 khởi công dự án. T uy nhiên, chưa thể nói chắc phía Sumitomo có đầu tư dự án hay không.
Dự án Tổ hợp Lọc hóa dầu Nam Vân Phong cũng đang làm thủ tục, chưa biết khi nào triển khai.
“Do việc làm thủ tục của các dự án chậm trễ, nhà đầu tư chưa chuyển tiền đền bù giải phóng mặt bằng cho tỉnh, nên việc giải phóng mặt bằng, di dời dân cũng bị chậm lại”, ông Phi nói.
Nhiều năm nay, người dân Mỹ Giang, Ninh Yển không được xây, sửa nhà, không được tách hộ, nhập khẩu.
Quyền lợi chung của thôn cũng bị ngưng. Bà Đỗ Thị Dù cho biết, chỉ có thôn Ninh Tịnh được hưởng tiền chương trình xây dựng nông thôn mới, hai thôn Mỹ Giang và Ninh Yển không được hưởng.
Theo quy hoạch, sớm nhất đến năm 2016, thôn Ninh Tịnh mới phải di dời, nên đã có dự án di dời nhà làm việc của UBND xã Ninh Phước từ thôn Ninh Yển về Ninh Tịnh.
Nhưng dự án này vừa bị đình lại, vì Tập đoàn Xi măng Công Thanh xin lập dự án nhà máy điện ở Ninh Tịnh. Như vậy, toàn bộ xã Ninh Phước đã lâm cảnh thấp thỏm chờ di dời.
