Còn ổ dịch lẩn khuất
Các chuyên gia cho biết, Việt Nam hiện xác định có 4 nguồn dịch bao gồm: Đà Nẵng, Yên Bái, Bệnh viện K và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư cơ sở 2. Nguồn dịch mới xuất hiện tại Hải Dương là ca bệnh nhập cảnh trái phép từ Lào. Từ 4 nguồn dịch này đã lây lan ra 26 tỉnh, thành phố, với 442 ca mắc COVID-19 trong nước. Mặc dù số ca nhiều, lây lan ở nhiều địa phương trên cả nước, nhưng do thực hiện truy vết thần tốc, xét nghiệm nhanh, cách ly kịp thời nên số ca nhiễm mới đều là F1 được cách ly từ trước, nguồn lây ra cộng đồng được ngăn chặn...
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết: “Biến chủng virus SARS-CoV-2 của Anh lây lan nhanh gấp 1,7 lần nhưng biến chủng của Ấn Độ còn nhanh hơn, đặc biệt khả năng lây nhiễm trong môi trường không khí. Thực tế hiện nay, qua 1 vài ngày tiếp xúc gần, các ca F1, F2 nhanh chóng trở thành ca F0; lây mạnh trong môi trường kín như quán bar ở Vĩnh Phúc, bệnh viện, địa điểm massage, vũ trường,… vì vậy việc xét nghiệm phải thần tốc hơn nữa”. Theo đó, tại các khu vực có nguy cơ dịch bệnh lây nhiễm cao như: cơ sở khám chữa bệnh, chợ, siêu thị, nhà máy, nơi lưu trú, khu vực tập trung đông người,… phải thực hiện xét nghiệm sàng lọc, phát hiện sớm để ngăn chặn dịch bệnh.
Năm 2021 chưa có vắc-xin tiêm đại trà
Theo báo cáo của Bộ Y tế, hiện nguồn vắc-xin rất khan hiếm nên ít nhất từ giờ đến cuối năm 2021 chưa thể có vắc-xin tiêm đại trà cho người dân. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh: “Điều đó có nghĩa vẫn phải tiếp tục tinh thần chống dịch như lúc chưa có vắc-xin, theo những nguyên lý đã rất đúng từ đầu đến bây giờ. Mỗi người nhất thiết phải tuyệt đối tuân thủ thông điệp 5K, đặc biệt là khẩu trang. Các địa phương phải xử phạt nghiêm người ra nơi công cộng không đeo khẩu trang”.
Nhấn mạnh việc “xét nghiệm sàng lọc càng nhiều càng tốt”, PGS.TS Trần Đắc Phu, chuyên gia cố vấn Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam nêu ví dụ, Hà Nội tăng cường công tác xét nghiệm tại sân bay, bệnh viện và tiếp tục xét nghiệm nhiều nơi khác trong thời gian tới. “Xét nghiệm sàng lọc nhiều vẫn rẻ hơn phải giãn cách xã hội một cách vô lý”, TS Phu nhấn mạnh.
“Các địa phương chỉ giãn cách xã hội khi lây nhiễm trong cộng đồng quá mạnh, không phát hiện được nguy cơ, không truy được vết. Không nên giãn cách xã hội khi các lực lượng vẫn đang làm tốt công tác truy vết, năng lực phòng, chống dịch của lực lượng y tế được nâng lên…”, ông Phu cho biết.
Cũng theo ông Phu, trong bối cảnh hiện nay có thể có những ổ bệnh lẩn khuất trong cộng đồng, chưa diệt được hẳn, việc thực hiện nghiêm thông điệp 5K có vai trò quan trọng trong công tác phòng bệnh. Thực hiện tốt 5K có thể cắt đứt chuỗi lây nhiễm, chuỗi dịch tễ trong cộng đồng.
Chuẩn bị phương án 30.000 người mắc COVID-19
Bộ Y tế yêu cầu các bệnh viện có trên 300 giường bệnh trở lên phải có một phòng xét nghiệm khẳng định Realtime-PCR, đáp ứng nhu cầu xét nghiệm. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị Bộ Y tế có ngay phương án hỗ trợ, tăng cường năng lực xét nghiệm cho các địa phương. Đặc biệt đánh giá ngay hiệu quả các công nghệ xét nghiệm mới, từ đó đưa ra phương án, chiến lược xét nghiệm phù hợp với từng tình huống, điều kiện thực tế nhằm sàng lọc, đánh giá dịch tễ trên địa bàn sớm nhất, tiết kiệm nhất.
Lãnh đạo Bộ Y tế cho biết, hiện các địa phương mới chỉ chuẩn bị vật tư, trang thiết bị y tế, máy móc, thuốc men,… phục vụ phòng chống dịch. “Chúng ta phải dự trù, lường trước các kịch bản xấu hơn có thể xảy ra là tình huống cả nước có tới 30.000 ca nhiễm, trên cơ sở đó chuẩn bị các điều kiện cần thiết để sẵn sàng ứng phó”, ông Long nói.
Một ngày có 125 ca mắc trong nước
Tối 10/5, Bộ Y tế cho biết trong ngày ghi nhận 125 ca mắc mới lây nhiễm cộng đồng tại nhiều tỉnh thành. Cụ thể: Bắc Ninh - 27 ca, Vĩnh Phúc - 20 ca, Đà Nẵng - 18 ca, Bắc Giang - 15 ca, Hà Nội - 32 (trong đó 12 ca tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư), Hòa Bình - 3 ca, Đắk Lắk, Điện Biên, Lạng Sơn, Hải Dương mỗi tỉnh 1 ca và Hưng Yên - 6 ca.
Ban Chỉ đạo yêu cầu ngay trong tuần này Bộ Y tế phải hoàn thiện phương án chuẩn bị ứng phó tình huống 30.000 người nhiễm COVID-19, trong đó phải giao chỉ tiêu cụ thể (giường bệnh, sinh phẩm, máy xét nghiệm, thuốc điều trị, oxy,…) để các địa phương chuẩn bị theo phương châm “4 tại chỗ”.
Cơ bản kiểm soát tình hình
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh với cả 4 nguồn dịch, ngành Y tế đang kiểm soát tốt. Nguồn thứ nhất là TP Đà Nẵng lan ra nhiều tỉnh nhưng đến nay, các địa phương cơ bản đã khoanh hết được F1. Khi có kết quả xét nghiệm toàn bộ F1, tới đây có thể có một số ca mắc mới nhưng không nhiều, cơ bản kiểm soát được. Nguồn thứ hai là từ Yên Bái, qua các chuyên gia Ấn Độ, Trung Quốc rồi lan xuống Vĩnh Phúc và một số tỉnh. Dự kiến tới đây mỗi ngày sẽ có thêm một số ca. Nguồn thứ ba từ Hải Dương, liên quan đến 1 người từ Lào về, hiện nay lây cho 2 người. Cả 2 nguồn lây này đang được kiểm soát, theo dõi chặt chẽ.
Nguồn thứ tư, đang nóng nhất, là từ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư 2 lan ra rất nhiều tỉnh, lây sang Bệnh viện K rồi tiếp tục lan ra rất nhiều tỉnh nữa. Đến giờ phút này, chùm ca bệnh thông qua Bệnh viện K đã cơ bản được kiểm soát.
Về chiến lược chống dịch, Phó Thủ tướng nêu rõ phải ngăn chặn, kiểm soát biên giới, cũng như người tại trung tâm cách ly tập trung hoặc đang trong thời gian theo dõi, giám sát y tế, không để lây nhiễm vào cộng đồng. Để phát hiện nhanh nhất các ca bệnh, Phó Thủ tướng cho rằng phải khám, sàng lọc, không chỉ theo dấu các F1, F2, F3 mà cần sàng lọc định kỳ, sử dụng các biện pháp xét nghiệm khác nhau ở những nơi có nguy cơ cao như bệnh viện, các chỗ tập trung đông người.