Ngày 8/1/2019, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định phê duyệt Đề án “Bảo đảm dinh dưỡng hợp lý và tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh, sinh viên để nâng cao sức khỏe, dự phòng bệnh ung thư, tim mạch, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản giai đoạn 2018 - 2025” (gọi tắt là Đề án 41).
Đề án đưa ra mục tiêu đến năm 2025: 100% cán bộ làm công tác y tế trường học; ít nhất 85% học sinh, sinh viên, giáo viên; ít nhất 50% cha mẹ học sinh được truyền thông về lợi ích của dinh dưỡng hợp lý và hoạt động thể lực đối với việc phòng, chống các bệnh không lây nhiễm.
Ít nhất 90% cơ sở giáo dục tổ chức bữa ăn bán trú cung cấp bữa ăn tại trường học đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng theo quy định. 100% cơ sở giáo dục thực hiện đầy đủ các các quy định về hoạt động thể lực thông qua các hoạt động chính khóa và ngoại khóa.
Báo cáo đánh giá của Vụ Giáo dục Thể chất, Bộ GD&ĐT cho thấy, sau hơn một năm triển khai Đề án 41, nhận thức, trách nhiệm của các cấp quản lý giáo dục trong việc xây dựng và chỉ đạo thực thi chính sách; hiểu biết và thực hành của giáo viên, học sinh, sinh viên, cha mẹ học sinh về dinh dưỡng hợp lý, tăng cường hoạt động thể lực đã được nâng lên.
Từ trường học, thói quen thực hành dinh dưỡng hợp lý và tăng cường các hoạt động thể lực đã lan tỏa tới các cộng đồng và toàn xã hội, giúp người dân có thái độ đúng đắn trong việc thực hành đảm bảo dinh dưỡng hợp lý và tăng cường các hoạt động thể lực để nâng cao sức khỏe, dự phòng các bệnh không lây nhiễm.
Nhìn nhận về ý nghĩa, tầm quan trọng của Đề án 41, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cho rằng, Đề án đã bắt đúng vào vấn đề mà xã hội quan tâm, chạm đến mong muốn của mọi người, đó là một chế độ dinh dưỡng phù hợp và rèn luyện thể lực đối với trẻ em, học sinh, sinh viên. Giải quyết được vấn đề này chính là đầu tư vào tương lai, để có nguồn nhân lực tốt cho tương lai.
Theo Bộ trưởng, đây là vấn đề không chỉ thuộc trách nhiệm của Nhà nước, hay chỉ cần sự quyết tâm của một số bộ, ngành mà cần sự đồng hành của toàn xã hội, trước hết là ngay trong ngành Giáo dục, từ đội ngũ các thầy cô giáo, cán bộ quản lí, đến học sinh sinh viên cần nâng cao nhận thức và thống nhất hành động.
Thảo luận các vấn đề liên quan đến truyền thông nâng cao nhận thức của cộng đồng, các chuyên gia cho rằng vấn đề chuyên môn về bữa ăn hợp lí được lồng ghép thế nào vào trong chương trình GDPT mới, xây dựng mô hình điểm ở các vùng miền khác nhau.
Theo ông Nguyễn Đức Vinh, Vụ trưởng Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em, Bộ Y tế, cần tiếp tục đẩy mạnh truyền thông về dinh dưỡng hợp lý và tăng cường hoạt động thể lực tới các thầy cô, cán bộ quản lý giáo dục, học sinh để học sinh truyền thông đến các bậc phụ huynh và toàn xã hội.
Đối với việc triển khai mô hình điểm, ông Vinh cho rằng, cần phải tính đến sự khác biệt vùng miền, trong đó, ngành Y tế phải tăng cường trách nhiệm phối hợp với ngành Giáo dục trong quá trình xây dựng thực đơn phù hợp cho các nhóm đối tượng vùng miền, thậm chí cho nhóm tuổi và cao hơn nữa là cho nhóm bệnh.
Để triển khai hiệu quả Đề án 41, Bộ GD&ĐT kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương triển khai thực hiện đề án, quan tâm đầu tư xây dựng nâng cấp cơ sở vật chất, sân bãi, dụng cụ trong các nhà trường.
Bộ Y tế cần xây dựng các tiêu chuẩn về dinh dưỡng đối với bữa ăn học đường; tiêu chuẩn dinh dưỡng của các thực phẩm, đồ uống bán ở căng tin, trường học và quy định về thời gian hoạt động thể lực cho học sinh, sinh viên trong trường học phù hợp với lứa tuổi.
Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cần xây dựng, ban hành định mức, tiêu chuẩn của chế độ thể lực phù hợp, hướng dẫn về chuyên môn, kỹ thuật một số môn thể thao dành cho trẻ em, học sinh; xây dựng tài liệu hướng dẫn các bài tập thể dục nâng cao sức khỏe cho trẻ em, học sinh.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cho biết, Chương trình GDPT mới sẽ triển khai tới đây sẽ nhấn mạnh đến giáo dục toàn diện đức - trí - thể - mĩ, trong đó đặc biệt quan tâm đến thể lực, sức khỏe. Một năm triển khai Đề án 41 vừa qua, cùng với những chuẩn bị đã làm nhiều năm trước đó cho thấy ngành Giáo dục đã có những bước đi bài bản để hướng đến mục tiêu giáo dục phát triển toàn diện.
“Không phải đến giờ chúng ta mới thực hiện đảm bảo dinh dưỡng học đường, rèn luyện thể lực cho học sinh, sinh viên nhưng lần này chúng ta làm bài bản. Một năm vừa rồi là bước khảo sát thực tế, tham khảo kinh nghiệm quốc tế, để năm tới đây sẽ triển khai mô hình điểm về bữa ăn học đường tại từng vùng miền có tính chất đặc thù về điều kiện thổ nhưỡng, văn hóa, kinh tế - xã hội. Sau một năm nữa, những mô hình điểm này sẽ được tổng kết.
Mô hình nào thành công sẽ nhân rộng, không chạy theo phong trào, không lấy thành tích, làm đến đâu tốt đến đấy, bài bản, nhịp nhàng giữa các bên, làm sao để thành công thức cho mọi người, mọi lúc, mọi nơi có thể tham khảo. Nhu cầu dinh dưỡng, tập luyện thể lực phải thành nhu cầu tự thân của từng người, từng trẻ” - Bộ trưởng nhấn mạnh.
