Biểu tượng chữ “Z” này có nghĩa là gì? Có một số giả thuyết về hàm nghĩa của ký hiệu “Z”. Điều đầu tiên thu hút sự chú ý trên mạng xã hội là ký tự “Z” vẽ trên các xe tăng Nga trên đường tiến vào Ukraine. “Z” là một chữ cái rất thông thường (không phải chữ Cyrillic). Thoạt đầu, mọi người cho rằng chữ “Z” là số “2” - tượng trưng cho ngày 22/2/2022. Ngày hôm đó, Nga đã phê chuẩn Hiệp ước hữu nghị, hợp tác và tương trợ kí giữa Nga với các nước cộng hòa ly khai tự xưng ở miền đông Ukraine là Donetsk và Luhansk.
Cho đến nay, quân đội Nga vẫn chưa chính thức đưa ra ý nghĩa của ký hiệu này. Một số nhà phân tích cho rằng nó là viết tắt của “zapad” (phương Tây) của Nga; Điện Kremlin nói chữ “Z” là viết tắt của cụm từ “za pobedu” (chiến thắng), còn Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine cho biết nó có nghĩa là quân của Quân khu phía Đông của Nga, trong khi chữ “V” ám chỉ lực lượng thủy quân lục chiến.
 |
| Ivan Kuliak mặc áo in chữ Z |
Những người khác coi đó là cách để phân biệt quân đội Nga với quân đội Ukraine. Trên thực tế, quân đội Mỹ cũng đã từng sơn dấu trên nhiều phương tiện khác nhau ở Trung Đông, thực chất đó chỉ là dấu hiệu chiến trường tạm thời, thuận tiện cho quân đội nhận diện chứ không có quá nhiều ý nghĩa đặc biệt.
Giờ đây người ta tin rằng nó chỉ là một cách đơn giản để quân đội Nga nhận biết, xác định được đó là quân của mình do nhiều vũ khí, trang bị của Nga và Ukraine giống nhau. Vào tuần trước, kênh Russiya-1 của truyền hình nhà nước Nga đã nói với người xem trong một bản tin rằng chữ “Z” là một ký hiệu phổ biến trên các thiết bị quân sự của Nga. Tsargrad, một trang web của Chính thống giáo ủng hộ ông Putin, nói với độc giả rằng kí hiệu đơn giản này sẽ giúp tránh được hỏa lực của quân mình và sẽ không bị nhầm lẫn với những thứ khác.
Cựu chiến binh lực lượng đặc biệt Nga Sergei nói với trang web tạp chí Nga Sinh hoạt rằng các kí hiệu khác nhau đại diện cho các đơn vị quân đội khác nhau, chẳng hạn như “Z” trong hình vuông, “Z” trong hình tròn, “Z” với dấu hoa thị và “Z” được sử dụng một mình. Sergey cho biết các dấu hiệu giúp đảm bảo cho các binh sĩ quân đội Nga dù không thể liên lạc với các đồng đội khác vẫn ở đúng nơi họ cần có mặt.
 |
Xếp hình chữ Z ở nhà tình thương Nga |
Trung tá Không quân Mỹ Wetzel, một chuyên viên cấp cao tại Viện nghiên cứu của Hội đồng Đại Tây Dương, nói với trang web quân sự Task and Purpose rằng các máy bay chiến đấu của Nga tốc độ bay quá nhanh để có thể nhìn thấy các biểu tượng màu trắng như vậy. Nhưng ông đồng ý rằng chữ “Z” là một biện pháp để ngăn chặn việc ngộ sát đồng đội - tức là đề phòng hỏa lực từ trực thăng tấn công hoặc pháo binh của Nga bắn nhầm.
Ở Nga, chữ “Z” hiện đang nhanh chóng trở thành biểu tượng của sự ủng hộ đối với cuộc chiến chống Ukraine của Tổng thống Putin. Các chính trị gia đeo nó và logo chữ “Z” có thể được nhìn thấy trên ô tô, xe tải và biển quảng cáo, cũng như trên các ki-ốt, bến xe buýt.
Người Serbia cũng sử dụng nó trong các cuộc biểu tình ủng hộ Nga ở Belgrade. Mọi người cũng chia sẻ rộng rãi các hình ảnh khác nhau của logo chữ “Z” trên mạng xã hội. Snetkova, giảng viên chính trị quốc tế tại Trường Nghiên cứu Slavic và Đông Âu thuộc Đại học London (UCL), cho biết chữ “Z” đã trở thành một điểm nóng trên mạng xã hội. Bà cho rằng sự lan truyền của chữ “Z” ở Nga không chỉ là một hành động tự phát trên mạng xã hội, mà còn được chính quyền thúc đẩy.
Mặc dù “Z” được viết khác nhau trong bảng chữ cái Cyrillic của Nga, trông giống như số 3, nhưng hầu hết người Nga đều nhận ra nó trên bảng chữ cái Latinh. Chỉ mất chưa đầy 2 tuần để “Z” lan truyền trong những người ủng hộ cuộc tấn công Ukraine của ông Putin. Tại thành phố Kazan ở miền trung nước Nga, khoảng 60 trẻ em và nhân viên tại một trung tâm nuôi dưỡng trẻ mồ côi và người già cô đơn đã tạo thành một hình zig-zag khổng lồ trên tuyết phía trước tòa nhà để chụp ảnh.
Cho dù trong lúc chiến cuộc đang bất lợi, nhiều người Nga trong nước vẫn cho rằng cuộc chiến với Ukraine là đúng, đặc biệt là các nhóm dân tộc cực đoan. Họ thậm chí coi kí hiệu “Z” được quân đội Nga vẽ trên xe tăng và các phương tiện quân sự khác như một “totem” mới, khiến nó trở thành biểu tượng của sự tôn thờ ông Putin.
Tuy nhiên, khi vận động viên Ivan Kuliak đã lên nhận giải với kí hiệu “Z” màu trắng trên áo, dường như cả thế giới đang nhìn chằm chằm vào ngực anh ta. Bởi vì người ta nghĩ ngay đến những dấu “Z” màu trắng trên xe tăng Nga.
Đây không phải là hiện tượng ngẫu nhiên, thực tế, đây đã là “mốt mới nhất” ở Nga. Ivan Kuliak cho rằng chữ “Z” là thể hiện của “chiến thắng và hòa bình” và khẳng định anh ta sẽ luôn mang nó. Áo phông và áo hoodie có logo “Z” hiện đang được bán trên khắp nước Nga. Thậm chí một số nhóm dân tộc chủ nghĩa còn tổ chức các cuộc biểu tình theo chủ đề “Z” trên khắp đất nước. Có tin nói những người nổi tiếng ủng hộ ông Putin đang bắt đầu đeo huy hiệu “Z” và các nhà hoạt động thanh niên đã đăng tải các video họ mặc áo phông có in chữ “Z” và hô hào: “Vì nước Nga! Vì Putin!”. Trong tuần, nhà báo Đức Julian Rowe cho đăng một đoạn video trên mạng xã hội cho thấy các học sinh với chữ “Z” được thêu trên áo khoác trắng có mũ trùm đầu tại một trung tâm mua sắm ở Kazan, Nga, giơ tay chào và hô hào ủng hộ chiến tranh chống Ukraine.
