Núp bóng dự án chống sạt lở
Từ nhiều tháng qua, một quả đồi đất bên Quốc lộ 20 (QL20), thuộc ấp Phú Lâm 3, xã Phú Sơn (huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai) nằm trong dự án chống sạt lở do UBND tỉnh Đồng Nai cấp phép cho Công ty Minh Minh Đạt làm chủ đầu tư đã trở thành một đại công trường khai thác đất.
Chỉ trong thời gian ngắn, quả đồi vốn có triền đất thoai thoải, nơi người dân trồng cây đã bị đào thành vách đứng cao hàng chục mét, toang hoác hầm đất gây nguy cơ sạt lở, đe dọa nhiều ngôi nhà dân bên dưới. Chiều 21/3, chỉ một cơn mưa ngắn đã làm hàng trăm khối đất đã sạt lở gây ảnh hưởng đến các phương tiện tham gia giao thông trên QL20.
Ông Nguyễn Hữu Ký, Chủ tịch UBND huyện Tân Phú cho biết, nhiều năm qua, khu đồi tại khu vực ấp Phú Lâm 3 (xã Phú Sơn) đã bị lấy đất trái phép và có dấu hiệu sạt lở gây nguy hiểm cho một số hộ dân dưới chân đồi. UBND huyện đã đề xuất UBND tỉnh thực hiện dự án chống sạt lở để đảm bảo an toàn cho người dân và giao thông trên QL20. Sau đó, Công ty Minh Minh Đạt xin thực hiện dự án này theo hình thức xã hội hóa. Tuy nhiên, doanh nghiệp này lại lợi dụng việc được giao thực hiện dự án chống sạt lở để khai thác đất đá và gây ra sự cố sạt lở. Hiện nay huyện và các ngành chức năng đã phát hiện nhiều vi phạm, nên đã chỉ đạo dừng thi công công trình để buộc Công ty Minh Minh Đạt thực hiện đúng thiết kế dự án.
Phó giám đốc Sở TN-MT Đồng Nai Nguyễn Ngọc Hưng cho biết theo Luật Khoáng sản năm 2010, những nguồn tài nguyên chưa cấp phép khai thác đều giao cho UBND cấp huyện quản lý, giám sát.
Do chưa có biện pháp thu gom xử lý nước mưa, mỗi khi mưa, nước chảy kéo theo bùn đất tràn ra đường, ảnh hưởng đến phương tiện tham gia giao thông. Công ty cũng chưa có biện pháp xử lý bụi khi thực hiện dự án. Với việc thi công sai thiết kế, dự án chống sạt lở này đang có nguy cơ gây sạt lở nặng nề hơn nữa.
“Nóng” cả trên ruộng đồng
Trên địa bàn Đồng Nai có hàng trăm lò gạch đã được cấp phép sản xuất, và mỗi năm sử dụng hàng triệu khối đất sét nguyên liệu. Tuy nhiên, địa phương lại không có quy hoạch vùng nguyên liệu đất sét để sản xuất gạch. Anh N., một chủ lò sản xuất gạch nung ở xã Xuân Hòa (huyện Xuân Lộc) cho biết, để có nguyên liệu sản xuất, mỗi năm anh phải mua dự trữ hàng trăm ngàn khối đất sét. Chỉ tay về phía khối đất dự trữ trong khuôn viên lò gạch cao như quả đồi, anh N. cho biết, đất này được anh mua từ nhiều nguồn, tại địa phương và cả từ các vùng khác đưa đến. “Người ta đào từ ruộng, hay đồi, có thể là lấy trái phép, hoặc là thông qua các dự án đào hồ nuôi trồng thủy sản… và việc cung ứng nguyên liệu đóng gạch đều phải thông qua một số đầu nậu tại địa phương”- anh N., nói.
Gần đây, Phòng Cảnh sát Môi trường Công an tỉnh Đồng Nai phối hợp với Công an huyện Xuân Lộc đã bắt quả tang nhiều cá nhân đang tổ chức khai thác đất trái phép ở khu vực khu vực Đồi Môn (ấp 1, xã Xuân Tâm) để cung cấp nguyên liệu cho các lò gạch. Trung bình mỗi đêm các đối tượng đã vận chuyển hơn 70 xe đất, tương đương khoảng 700m3 đất.
Theo đánh giá của UBND tỉnh Đồng Nai, hiện đang xảy ra tình trạng đơn vị khai thác đất lợi dụng việc xin cải tạo mặt bằng nhưng lại vận chuyển đất đi tiêu thụ để thu lợi; khai thác trái phép hoặc giấy phép hết hạn nhưng vẫn tiếp tục khai thác; khai thác không đúng theo thiết kế được phê duyệt…
