Theo Thứ trưởng Lê Quang Hùng, đây là một trong những nội dung được nêu tại Nghị quyết về tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị. Trong đó giao Chính phủ xem xét kiểm tra việc điều chỉnh quy hoạch tại các địa phương.
"Bộ Xây dựng được Chính phủ giao thực hiện và Bộ đã yêu cầu các địa phương tự rà soát, kiểm tra việc điều chỉnh quy hoạch đúng hay sai. Trên cơ sở báo cáo Bộ sẽ kiểm tra lại, có thể kiểm tra trực tiếp tại một vài dự án. Tiến độ là cuối quý I/2020 báo cáo Chính phủ” – Thứ trưởng Lê Quang Hùng thông tin.
Các dự án cao tầng ngày càng nhiều, chen chúc nhau mọc lên co cụm lại tại khu vực trung tâm Hà Nội khiến thiếu quỹ đất giao thông, ách tắc càng ngày càng trầm trọng. Về tình trạng điều chỉnh quy hoạch tuỳ tiện ở các đô thị hiện nay, tại phiên chất vấn của Đại biểu Quốc hội vào tháng 6/2019, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết, điều chỉnh quy hoạch là một nội dung, một nhiệm vụ trong hoạt động quy hoạch và trong quá trình thực hiện quy hoạch. Trong đó, điều chỉnh quy hoạch là do những yêu cầu khách quan và chủ quan của các chủ thể liên quan đến hoạt động quy hoạch gồm: Điều chỉnh quy hoạch do Nhà nước yêu cầu; Điều chỉnh quy hoạch do người dân yêu cầu; Điều chỉnh quy hoạch do Nhà đầu tư yêu cầu.
Nhưng dư luận xã hội, cử tri và đại biểu đang rất bức xúc về tình trạng điều chỉnh quy hoạch chạy theo nhà đầu tư, điều chỉnh tuỳ tiện: nâng tầng cao, nâng mật độ xây dựng làm gia tăng dân số, giảm không gian công cộng… gây quá tải lên hệ thống hạ tầng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân, gây bức xúc trong dư luận.
Biện pháp khắc phục, theo Phó Thủ tướng là cần yêu cầu các địa phương cho thanh tra, kiểm tra rà soát lại các quy hoạch điều chỉnh, xem xét xử lý nghiêm với các quy hoạch điều chỉnh tuỳ tiện, không đáp ứng yêu cầu về quy chuẩn, tiêu chuẩn quy hoạch và không đảm bảo theo đúng quy định pháp luật.
Cùng với đó, cho dừng thực hiện với các quy hoạch điều chỉnh vi phạm quy chuẩn, tiêu chuẩn đang thực hiện hoặc chưa thực hiện; Có giải pháp đầu tư hạ tầng để đáp ứng yêu cầu gia tăng dân số; Xử lý nghiêm các cán bộ vi phạm.
Được biết, theo kế hoạch thanh tra năm 2020, Thanh tra Bộ Xây dựng sẽ thanh tra công tác quy hoạch xây dựng, điều chỉnh quy hoạch xây dựng, quản lý xây dựng tại nhiều khu vực. Tại TP.HCM, Thanh tra Bộ sẽ thanh tra khu vực hai bên tuyến đường Nguyễn Đức Cảnh. Còn tại Hà Nội, là tuyến đường Lê Văn Lương, Tố Hữu; Khu đô thị Trung Hoà – Nhân Chính...
Tuyến đường Lê Văn Lương, Tố Hữu là một trong những tuyến đường huyết mạch hướng Tây Nam vào nội đô Hà Nội. Tuy nhiên, một thời gian sau khi thông xe năm 2010, hàng loạt nhà cao tầng đua nhau mọc lên dọc hai bên trục đường này khiến áp lực giao thông tăng nhanh. Khoảng mấy năm gần đây, trục đường này thường xuyên ùn tắc, trở thành nỗi bức xúc cho người tham gia giao thông. Theo ghi nhận, hai bên mặt đường Lê Văn Lương dài hơn 2km phải gánh tới gần 40 tòa nhà cao tầng.
Nhiều dự án điều chỉnh trên 5 lần
Trong báo cáo gửi Đại biểu Quốc hội trước phiên chất vấn hồi tháng 6/2019, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà thừa nhận, chất lượng quy hoạch hiện nay nhìn chung còn thấp, việc điều chỉnh quy hoạch (bao gồm cả điều chỉnh tổng thể và điều chỉnh cục bộ), nhất là điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung, điều chỉnh quy hoạch chi tiết còn tùy tiện, không tuân thủ quy định về trình tự, thẩm quyền, thậm chí có nhiều dự án điều chỉnh trên 5 lần.
"Hiện nay, điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung chiếm khoảng 30% quy hoạch được phê duyệt, chủ yếu diễn ra ở các thành phố lớn có mức tăng trưởng cao, đô thị hóa nhanh, như Hà Nội, Tp.HCM, Đà Nẵng, Hạ Long (Quảng Ninh). Đáng chú ý là tình trạng điều chỉnh quy hoạch cục bộ, quy hoạch chi tiết diễn ra khá phổ biến hơn. Theo báo cáo của 10/63 tỉnh thành, hiện có khoảng 1.390 dự án đầu tư xây dựng, trong đó, khoảng 1.132 dự án điều chỉnh quy hoạch 1 lần; 163 dự án điều chỉnh quy hoạch 2 lần; 64 dự án điều chỉnh 3 lần; 22 dự án điều chỉnh 4 lần và 9 dự án điều chỉnh trên 5 lần", Báo cáo nêu rõ.
