> Bão số 8 hướng vào Trung Trung bộ
> Chỉ đạo, điều hành nổi bật của Chính phủ, Thủ tướng tuần qua
Cao nguyên ngập nước!
Ea H’leo là huyện cửa ngõ tỉnh Đăk Lăk, giáp tỉnh Gia Lai, cách thành phố Buôn Ma Thuột gần 90km về phía Bắc. Ea Đrăng là thị trấn trung tâm huyện, đồi cao lũng thấp trập trùng với những mảng rừng thông lẽ ra rất đẹp, nhưng thường xuyên bị đốt phá nham nhở bao quanh.
Sau những trận mưa lớn kéo dài, gần 8 giờ sáng ngày 17/9/2013 một số hộ dân nghe được bản tin thông báo hồ thủy lợi Ea Đrăng sắp xả lũ do đài truyền thanh thị trấn phát đi, họ hốt hoảng nhưng chưa kịp xoay xở di dời được thứ gì thì lũ đã ập xuống, chỉ kịp bỏ của chạy lấy người.
Trận đại hồng thủy đột ngột đã gây thiệt hại về nhà cửa, tài sản, hoa màu của hàng trăm hộ dân. Nhiều công trình thủy lợi ở các xã, cầu cống, đường liên xã, liên huyện, giao thông nông thôn bị cuốn trôi và sạt lở nghiêm trọng.
Dù từ đêm 16 đến sáng ngày 17/9, khắp huyện mưa rất to trên diện rộng, lượng nước mưa đổ về các con suối, hồ đập chứa nước rất lớn, nhưng chính quyền đã không cảnh báo cho hàng trăm hộ dân dưới hạ lưu đập thủy lợi Ea Đrăng tiến hành di dời tài sản, vật dụng lên nơi cao ráo.
Sáng 17/9, lượng nước ở thượng nguồn đổ về hồ chứa nước Ea Đrăng quá lớn, vượt cả tràn xả lũ và bờ đập chính, nhà chức trách mới chỉ đạo mở cống xả lũ để cứu đập, nếu không hậu quả sẽ khôn lường. Mực nước các khe suối trong những ngày mưa đã dâng cao, cộng thêm dòng lũ từ hồ chứa Ea Đrăng xả về, lập tức ngập nặng vùng hạ lưu.
Cầu Ea Khal giữa thị trấn ngập sâu trong nước gần 2m, gây tắc nghẽn giao thông trong 2 giờ liền. 61 ngôi nhà ở các tổ dân phố 2, 3, 6 ngập sâu trong nước từ 1,5 đến 2m, trong đó có 10 ngôi nhà và 11 ao cá của dân cùng nhiều tài sản có giá trị khác đã bị lũ cuốn trôi hoàn toàn. Tại các xã Ea Khal, Cư Mốt, Cư Amung, EaWy cũng có tới 58 ngôi nhà ngập lụt. Hàng chục tấn cà phê nhân, ti vi, tủ lạnh, xe máy, xe công nông cùng những xác nhà đổ sập bị dòng lũ dữ cuốn đi.
Nhiều cầu cống, đường sá, công trình thủy lợi ở các xã Ea Sol, Ea Hiao, EaWy, Cư Mốt, Cư A Mung, thị trấn Ea Đrăng bị thiệt hại nặng. Nhà máy thủy điện Ea Đrăng 2 nằm dưới hạ nguồn của công trình thủy lợi cũng bị lũ nhấn chìm dưới 2,5m nước, công nhân chỉ kịp tắt máy chạy thoát thân.
Cảnh báo về nguyên tắc an toàn hồ đập
 |
| Lực lượng phòng chống bão lụt Ea H’leo (Đăk Lăk) dùng bạt ngăn lũ . |
Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, ông Bùi Công Lăng, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện nói: “Hôm đó tôi đang thi Cao cấp chính trị trên tỉnh, không có nhà. Hồ này huyện giao cho thị trấn quản, anh em bên đó báo cáo hôm trước tuy trời mưa nhưng vẫn đôi lúc hửng nắng nên có phần chủ quan.
Tới sáng ngày 17 do lũ về quá nhanh, phải thực hiện phương án xả lũ khẩn cấp, nếu không, đập thủy lợi vỡ thì nguy hại khôn lường. Ngày mai huyện sẽ có cuộc họp về vụ này, từ đó chúng tôi sẽ rút kinh nghiệm để bổ sung phương án vận hành, an toàn hồ đập”.
Bác bỏ ý kiến Chủ tịch UBND huyện Ea H’leo Võ Văn Tập cho rằng thị trấn Ea Đrăng bị ngập do nước lũ mùa mưa chứ không phải vì xả lũ, và cán bộ ở huyện đã tổ chức quản lý hồ cẩn thận, đã cố gắng điều tiết nước hợp lý nhưng không chống nổi thiên tai, ông Phạm Tiến San - Chi cục trưởng Chi cục thủy lợi tỉnh Đăk Lăk khẳng định: Rồi đây tỉnh sẽ quy trách nhiệm và xử lý nghiêm khắc, bởi huyện đã phạm những lỗi nghiêm trọng không thể bào chữa được, trong vụ xả lũ khẩn cấp này!
Chi Cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Đăk Lăk Phạm Tiến San phân tích: Theo hướng dẫn của Bộ NN&PTNT (Thông tư 65 ban hành từ năm 2009) quy định hồ có dung tích trên nửa triệu m3, chiều cao đập trên 13 mét đã là hồ lớn, phải do đơn vị quản lý chuyên ngành trông coi. Thông tư số 40 năm 2010 cũng của Bộ NN&PTNT đã lưu ý người quản lý hồ phải có trình độ chuyên môn.
Vậy mà hồ Ea Đrăng dung tích 1,2 triệu m3, chiều cao đập hơn 15m, huyện lại phó mặc cho thị trấn thuê 2 anh bảo vệ không có chuyên môn gì về thủy lợi trông hồ. Ngay trong ngày 17/9 tôi đã về Ea H’leo, chứng kiến mực nước tích trong hồ khi bắt đầu xả có tới hơn 3 triệu m3. May là kịp xả lũ giữa ban ngày, chứ đập vỡ hay xả khẩn cấp ban đêm có mà trôi sạch dân đi hết!
| - Chiều 20/9, lực lượng cứu hộ cho biết đã tìm kiếm thêm được thi thể 3 nạn nhân gồm: Đào Văn Dinh (sinh năm 1955), Đào Thị Thúy (con chị Lý Thị Pằng) và một người chưa xác định được danh tính trong vụ lũ cuốn ở Ea Súp (Đăk Lăk). Địa điểm tìm thấy 3 nạn nhân ở gần khu vực các hộ làm rẫy và gặp nạn. Như vậy, đến thời điểm hiện tại, trong tổng số 12 người bị lũ cuốn trôi vào trưa ngày 17/9 xảy ra trên địa bàn giữa 2 xã Ia Jlơi và Ea Rốc, huyện Ea Súp đã có 4 người thoát nạn, 5 người chết và còn 3 người mất tích. - Ngày 20/9, UBND tỉnh Đăk Lăk tổ chức cuộc họp khẩn Ban chỉ huy Phòng chống lụt và và tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả do cơn bão số 8 gây ra. Lãnh đạo tỉnh yêu cầu nhanh chóng thống kê thiệt hại để khắc phục hỗ trợ cho dân, không để dân đói rét. Về sự cố ngập lụt cả thị trấn do xả lũ công trình thủy lợi Ea Đrăng – huyện Ea H’leo đe dọa tính mạng và tài sản hàng trăm hộ dân vùng hạ du, lỗi là do người quản lý không đủ năng lực, chưa tuân thủ quy trình vận hành, tỉnh sẽ xem xét truy cứu trách nhiệm. |
