Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết như vậy trong cuộc họp báo chiều nay, nhân kết thúc Hội nghị Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM) lần thứ 53 và các hội nghị liên quan.
Phó Thủ tướng nói rằng cạnh trạnh chiến lược giữa các nước lớn là một thực tế đang diễn ra. Thực tế này luôn thể hiện tại các hội nghị và diễn đàn trên thế giới. Đông Nam Á là khu vực có vị trí chiến lược quan trọng và ASEAN có các cơ chế, trong đó có cơ chế về Đông Á và Diễn đàn khu vực (ARF), là nơi trao đổi về các vấn đề chiến lược, các vấn đề trong quan hệ giữa các nước liên quan đến khu vực. Vì vậy, đương nhiên những vấn đề như cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn cũng được nêu tại các cuộc họp diễn ra năm.
Phó Thủ tướng cho biết, nhân dịp kỷ niệm 53 năm thành lập ASEAN, các bộ trưởng ngoại giao ASEAN đã đưa ra đưa ra Tuyên bố về duy trì hoà bình ổn định ở Đông Nam Á, thể hiện rõ quan điểm của các nước ASEAN là mong muốn xây dựng Đông Nam Á là một khu vực hòa bình, ổn định và thịnh vượng, mong muốn tất cả các nước trên thế giới cũng như trong khu vực đóng vai trò tích cực, hỗ trợ, thúc đẩy cho duy trì hoà bình, ổn định ở khu vực. Điều đó cũng thể hiện vai trò trung tâm của ASEAN mà ASEAN mong muốn xây dựng.
“Đương nhiên các nước ASEAN không muốn bị kẹt trong cạnh tranh giữa nước lớn, tác động đến hoà bình khu vực. Điều đó được thể hiện và trao đổi trong diễn đàn của ASEAN và các hội nghị liên quan”, Phó Thủ tướng nói.
Tại các hội nghị bộ trưởng ngoại giao của ASEAN diễn ra trong tuần này, Trung Quốc nêu một số sáng kiến như Sáng kiến an ninh dữ liệu toàn cầu và Sáng kiến thúc đẩy gắn kết giữa Kế hoạch tổng thể kết nối ASEAN 2025 với dự án Vành đai Con đường của Trung Quốc.
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết, ASEAN là một cộng đồng mở, luôn hoan nghênh sáng kiến của các nước đối tác liên quan nếu các sáng kiến đó đóng góp vào sự phát triển chung, xây dựng môi trường hoà bình, ổn định và thịnh vượng. Hiện các sáng kiến mà Trung Quốc nêu tại hội nghị đều được các bộ trưởng ASEAN giao cho các bộ ngành nghiên cứu để có kiến nghị phù hợp.
Trả lời câu hỏi của phóng viên rằng Trung Quốc khi tham gia hội nghị có khẳng định tuân thủ Công ước Liên Hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982 trên biển Đông hay không, Phó Thủ tướng nói rằng biển Đông là vấn đề quan tâm chung và luôn được quan tâm tại các hội nghị của ASEAN, vì đây là một rong những tuyến hàng hải quan trọng bậc nhất thế giới, liên quan đến lợi ích của các nước cả trong và ngoài khu vực. Tại bất cứ hội nghị nào của ASEAN, vấn đề biển Đông đều đã được nêu, với tinh thần kêu gọi xây dựng đóng góp vào xây dựng biển Đông là một khu vực hòa bình, ổn định và tự do hàng hải trên biển và trên trời, tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982. Tất cả các nước trong tuyên bố của mình tại hội nghị đều nêu quan điểm cần tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có UNLCOS 1982.
“Các nước đều là thành viên của UNCLOS, trong đó có cả Trung Quốc, Việt Nam và các nước ASEAN khác. Việc tuân thủ UNCLOS 1982 là nghĩa vụ đương nhiên”, Phó Thủ tướng nói.
Về việc Vương quốc Anh đề nghị trở thành đối tác đối thoại của ASEAN, Phó Thủ tướng khẳng định ASEAN là tổ chức khu vực có vai trò và vị thế, do đó nhận được nhiều đề nghị của các nước trở thành đối tác phát triển, đối tác đối thoại và nhiều cơ chế khác mà ASEAN đang có. Các nước ASEAN thừa nhận vai trò quan trọng của Anh ở quốc tế và khu vực cũng như quan hệ sâu rộng giữa các nước ASEAN và Anh. Các nước ASEAN đang xem xét đề nghị này trên cơ sở các quy định của ASEAN cũng như cam kết của các nước khi muốn trở thành đối tác đối thoại của ASEAN.