Bệnh glôcôm (Glaucoma) còn có các tên gọi khác như thiên đầu thống, cườm nước. Glôcôm là thuật ngữ dùng để chỉ một nhóm bệnh có đặc điểm chung là tổn hại thần kinh và mất thị trường.
Theo thống kê, tính tới 2020 có tới 78 triệu người trên thế giới mắc bệnh glôcôm và con số ước tính có thể lên tới 111.8 triệu người vào năm 2040. Đây là bệnh lý không thể chữa khỏi hoàn toàn, mọi nỗ lực điều trị cũng không thể phục hồi phần chức năng thị giác đã mất mà chỉ làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.
Theo Tiến sỹ, Bác sỹ Vũ Anh Tuấn - Giám đốc Chuyên môn Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản, một trong những chuyên gia hàng đầu về glôcôm tại Việt Nam, có 5 yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh glôcôm, đối tượng thuộc nhóm nguy cơ cao này cần lưu ý để chủ động trong việc thăm khám, tầm soát bệnh và điều trị kịp thời.
1. Gia đình có tiền sử mắc bệnh glôcôm
Glôcôm (cườm nước) là một bệnh lý có yếu tố di truyền, đặc biệt có tính di truyền cao giữa anh chị em ruột. Theo nghiên cứu, tỷ lệ mắc bệnh glôcôm có thể cao gấp 10 lần ở những người có anh chị em mắc glôcôm. Đối với các trường hợp có người thân (cha mẹ, anh chị em ruột, con cái) được chẩn đoán mắc glôcôm thì nên chủ động tầm soát bệnh và thăm khám mắt toàn diện định kỳ 6 tháng/lần.
2. Tuổi tác
Mặc dù glôcôm có thể xảy ra ở bất kỳ nhóm tuổi nào, nhưng một trong những yếu tố nguy cơ chính của bệnh glôcôm góc mở nguyên phát là tuổi tác. Nguy cơ mắc glôcôm sẽ tăng lên theo từng năm tuổi. Nghiên cứu chỉ ra rằng, người trên 60 tuổi có nguy cơ mắc bệnh glôcôm cao gấp 6 lần. Những người ở độ tuổi ngoài 40 được khuyến nghị đi kiểm tra mắt cơ bản, vì đây là độ tuổi mà các dấu hiệu sớm của bệnh về mắt và những thay đổi về thị lực có thể bắt đầu xảy ra.
 |
Tuổi tác là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh glôcôm |
3. Sắc tộc
Những người gốc Á có nhiều nguy cơ mắc bệnh glôcôm góc đóng, đặc biệt là các nước Đông Á như Trung Quốc khi 90% tổng số bệnh nhân mù lòa do glôcôm tại Trung Quốc được chẩn đoán mắc glôcôm góc đóng. Bên cạnh đó, Nhật Bản cũng là nước ghi nhận nhiều ca mắc glôcôm nhãn áp bình thường (NTG) - một thể của glôcôm trong đó tổn thương thần kinh thị giác xảy ra mặc dù nhãn áp trong mắt không tăng. Trên thực tế, một nghiên cứu của Nhật Bản cho thấy NTG chiếm 92% các trường hợp glôcôm góc mở ở Nhật Bản.
4. Tăng nhãn áp
Glôcôm thường liên quan đến sự gia tăng áp lực nội nhãn (nhãn áp) ở bên trong mắt. Thông thường, nhãn áp trung bình giao động trong khoảng từ 8 đến 20 mmHg. Bản thân nhãn áp cao không phải là yếu tố duy nhất gây ra bệnh glôcôm, tuy nhiên nếu không được điều trị, nhãn áp cao liên tục trong một thời gian dài có thể gây ra áp lực lên dây thần kinh thị giác, gây tổn thương từ đó có thể dẫn tới bệnh glôcôm. Những người có nhãn áp liên tục trên 27mm Hg thường phát triển bệnh glôcôm, trừ khi áp lực được giảm bớt nhờ thuốc.
5. Mắc các bệnh lý toàn thân khác
Người mắc tật khúc xạ như cận viễn thị cao, lão thị sớm, tăng số kính lão nhanh; người mắc các bệnh huyết áp, tim mạch, tiểu đường; người sử dụng thuốc có chứa corticoid trong thời gian dài; người có tiền sử chấn thương ở mắt… thuộc nhóm có nguy cơ mắc glôcôm cao và được khuyến cáo thăm khám định kỳ tối thiểu 1 năm/lần.
 |
Nhóm đối tượng nguy cơ cao mắc bệnh glôcôm cần được thăm khám và tầm soát định kỳ |
Glôcôm được biết đến như một “kẻ cắp thị lực thầm lặng” bởi đặc điểm không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn sớm, nhưng lại có thể gây mù lòa nếu không được chữa trị kịp thời. Có tới hơn 50% bệnh nhân không biết mình mắc bệnh, chỉ được điều trị khi bệnh đã đến giai đoạn nặng, thị lực đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Bởi vậy, việc thăm khám, tầm soát định kỳ để phát hiện sớm và nắm bắt thời điểm vàng trong điều trị là hết sức cần thiết, đặc biệt là với nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh.
Hưởng ứng Tuần lễ Glôcôm thế giới 2023, Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản triển khai chương trình “Tầm soát sớm, điều trị kịp thời” với nhiều hoạt động nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về bệnh lý glôcôm. Theo đó, Bệnh viện miễn phí kiểm tra nhãn áp cho tất cả các bệnh nhân đến thăm khám trong tuần lễ Glaucoma (12/3/2023-18/3/2023). Bên cạnh đó, Bệnh viện cũng dành tặng gói khám “Tầm soát Glôcôm” cho 100 khách hàng là người nhà của các bệnh nhân glôcôm đã từng thăm khám tại Bệnh viện.
Để được tư vấn chi tiết, liên hệ Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản theo điện thoại: 0902242291 - 02437153666; địa chỉ: Số 32, Phó Đức Chính, Trúc Bạch, Ba Đình, Hà Nội. Xem thêm thông tin tại website.
