Trước đó, tại thời điểm kiểm tra của ngành chức năng thì Công ty TNHH sản xuất Thương mại vận tải Tuấn Vinh (gọi tắt là công ty) đang hoạt động sản xuất bình thường, có 4 dây chuyền sấy, với 10 bể ngâm ủ có dung tích 70m3/bể. Công ty đã có báo cáo đánh giá tác động môi trường, báo cáo giám sát môi trường định kỳ...
Kết quả kiểm tra cho thấy, hệ thống xử lý nước thải đã thay đổi theo nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đã được phê duyệt. Đánh giá cảm quan cho thấy, nước thải sau xử lý có màu đen, mùi hôi thối khó chịu. Khí thải từ 4 dây chuyền sấy được thu hút về ống khói thải ra môi trường, chưa có hệ thống xử lý khí thải theo nội dung báo cáo ĐTM.
Bên cạnh đó, chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn sản xuất hiện được thu gom và đốt, chôn lấp trong khuôn viên. Trong khu vực bể lọc bùn hiện đang có lượng bùn thải tương đối lớn nhưng chưa có kết quả phân định thành phần nguy hại trước khi xử lý.
Đặc biệt, qua kiểm tra đã phát hiện tại khu vực hệ thống xử lý nước thải của công ty có lắp đặt một đường ống nhựa PVC150 chôn ngầm, xả nước thải từ đáy bể phản ứng đấu nối trực tiếp vào đường ống cấp nước thô ra sông Âm. Đoàn kiểm tra đã thực hiện nghiêm quy trình xả thải cho thấy nước thải được xả trực tiếp ra sông Âm.
Không những thế, công ty còn tiến hành cho đào thêm 2 ao chứa nước thải tại góc phía Nam của nhà máy, diện tích khoảng 400m2, chiều sâu khoảng 1m đồng thời lắp đặt bơm, đường ống dẫn nước thải để bơm nước thải từ bể xử lý hiếu khí về. Kiểm tra ao chứa cho thấy, công ty chỉ lót thành, đáy bằng bạt nilon, không có khả năng chống thấm nước. Nước thải hiện đầy ao chứa và thấm vào nền đất, thấm về mương thoát nước bên cạnh.
Mặc dù đoàn kiểm tra phát hiện công ty có chôn đường ống nhựa ngầm, xả nước thải từ đáy bể phản ứng đấu nối trực tiếp vào đường ống cấp nước thô ra sông Âm. Và tại thời điểm kiểm tra, đoàn kiểm tra đã thực hiện nghiêm quy trình xả thải cho thấy nước thải được xả trực tiếp ra sông Âm. Tuy nhiên, khi làm việc với đoàn kiểm tra, ông Ngô Văn Huỳnh, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất Thương mại vận tải Tuấn Vinh cho biết, đã thuê đơn vị tư vấn để lắp đặt các đường ống và vận hành hệ thống xử lý nước thải sản xuất, tuy nhiên do sơ xuất trong quá trình giám sát nên đã để đơn vị tư vấn lắp đặt và vận hành hệ thống xử lý nước thải không đúng.
Trong sáng ngày 5/4, đoàn kiểm tra của Chi cục bảo vệ môi trường cũng đã lấy một mẫu nước thải tại bể phản ứng có đấu nối đường ống xả nước thải và đường ống cấp nước sản xuất để phân tích.
Theo kết luận của đoàn kiểm tra, thời điểm kiểm tra không phát hiện công ty xả nước thải trực tiếp ra môi trường, tuy nhiên, công ty đã lắp đặt đường ống khác để xả nước thải không qua xử lý, thải trực tiếp ra môi trường, không đúng nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được UBND tỉnh phê duyệt, không đúng quy định về BVMT. Công ty vận hành không thường xuyên hệ thống xử lý nước thải theo đúng quy trình kỹ thuật.
Đoàn kiểm tra đã yêu cầu công ty tháo dỡ ngay toàn bộ đường ống xả nước thải chôn ngầm và phải hoàn thành trong ngày 5/4; dừng ngay việc bơm nước thải vào ao chứa tạm, bơm nước thải trở về hồ sinh học để xử lý theo đúng quy trình kỹ thuật; khẩn trương thực hiện các biện pháp khắc phục vi phạm theo yêu cầu của đoàn kiểm tra ngày 25/2.
Đồng thời, đề nghị UBND huyện Lang Chánh, UBND xã Quang hiến giám sát việc tháo dỡ đường ống xả thải; giám sát việc khắc phục tồn tại của công ty, trường hợp phát hiện các hành vi vi phạm, xả nước thải ra ngoài môi trường phải kịp thời xử lý hoặc kiến nghị xử lý theo quy định.
Trước đó, Tiền Phong đã phản ánh cá tự nhiên trên sông Âm chết hàng loạt nhiều lần. Theo đánh giá của ngành chức năng thì nguyên nhân khiến cá tự nhiên trên sông này chết là do ô nhiễm nguồn nước.