Điểm mới trong Luật đất đai sửa đổi

Đang lập hồ sơ xử lý hơn 2.100 tổ chức vi phạm đất đai

Đất đai thuộc sở hữu toàn dân

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, "Luật Đất đai (sửa đổi) đã qua ba kỳ họp của Quốc hội với nhiều lần chỉnh sửa. Dự thảo luật trình Quốc hội thông qua đã chắt lọc, tiếp thu để phù hợp với Hiến pháp vừa được thông qua, phù hợp với Cương lĩnh đất nước thời kỳ đổi mới. Quốc hội đã thể hiện trách nhiệm rất cao trước cử tri và đồng bào cả nước".

Điều 4 của luật mới quy định: “Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Nhà nước trao quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất theo quy định của luật này”.

Trình bày báo cáo giải trình tiếp thu về dự án luật, Chủ nhiệm ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu cho biết nhiều vấn đề đã được tiếp thu chỉnh lý.

Theo đó, luật đã thể hiện rõ hơn vai trò đại diện của Quốc hội, hội đồng nhân dân và các cơ quan khác trong cơ chế Nhà nước là đại diện chủ sở hữu đất đai. Cụ thể, điều 21: Thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu về đất đai quy định:

“1. Quốc hội ban hành luật, nghị quyết về đất đai, quyết định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia; thực hiện quyền giám sát tối cao đối với việc quản lý và sử dụng đất đai trong phạm vi cả nước.

2. Hội đồng nhân dân các cấp thực hiện quyền thông qua quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương mình trước khi trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; thông qua bảng giá đất, việc thu hồi đất thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng của địa phương theo thẩm quyền quy định tại Luật này; giám sát việc thi hành pháp luật về đất đai tại địa phương.

3. Chính phủ, ủy ban nhân dân các cấp thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu về đất đai theo thẩm quyền quy định tại luật này.”

Vẫn cho phép thu hồi đất để xây khu đô thị mới

Liên quan đến thu hồi đất, trưng dụng đất, một vấn đề gây tranh luận đến tận phiên thảo luận cuối cùng, đề nghị quy định làm rõ thẩm quyền cho phép thu hồi đất cũng đã được tiếp thu.

Chủ nhiệm Nguyễn Văn Giàu cho biết, ý kiến đề nghị giao Chính phủ quy định chi tiết về trình tự, thủ tục cưỡng chế để áp dụng thống nhất trong cả nước vì đây là vấn đề phức tạp và có liên quan đến quyền và lợi ích của người dân đã được tiếp thu và thể hiện tại khoản 6 điều 71 của luật.

Việc bồi thường thiệt hại do việc trưng dụng đất gây ra cũng đã được quy định cụ thể hơn trong luật. Theo đó, trường hợp đất trưng dụng bị hủy hoại thì việc bồi thường được thực hiện bằng tiền theo giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên thị trường tại thời điểm thanh toán

Luật hóa việc thuê tư vấn định giá đất

Về giá đất, luật Đất đai (sửa đổi) tại Điều 113 quy định: Chính phủ ban hành khung giá đất định kỳ 5 năm một lần đối với từng loại đất, theo từng vùng. Trong thời gian thực hiện khung giá đất mà giá đất phổ biến trên thị trường tăng từ 20% trở lên so với giá tối đa hoặc giảm từ 20% trở lên so với giá tối thiểu trong khung giá đất thì Chính phủ điều chỉnh khung giá đất cho phù hợp.

Khoản 3 Điều 114 cũng được tiếp thu góp ý để bổ sung theo hướng: UBND cấp tỉnh quyết định giá đất cụ thể. Cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh có trách nhiệm giúp UBND cấp tỉnh tổ chức việc xác định giá đất cụ thể. Trong quá trình thực hiện, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh được thuê tổ chức có chức năng tư vấn định giá đất để tư vấn xác định giá đất cụ thể.

Việc xác định giá đất cụ thể phải dựa trên cơ sở điều tra, thu thập thông tin về thửa đất, giá đất thị trường và thông tin về giá đất trong cơ sở dữ liệu đất đai; áp dụng phương pháp định giá đất phù hợp. Căn cứ kết quả tư vấn giá đất, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh trình Hội đồng thẩm định giá đất xem xét trước khi trình UBND cùng cấp quyết định.

Hội đồng thẩm định giá đất gồm Chủ tịch UBND cấp tỉnh làm Chủ tịch và đại điện của cơ quan, tổ chức có liên quan, tổ chức có chức năng tư vấn định giá đất.

Ngoài ra, tiếp thu đề nghị quy định kết quả tư vấn của tổ chức tư vấn định giá đất là một trong các căn cứ để UBND cấp tỉnh quy định, quyết định giá đất, luật Đất đai (sửa đổi) tại Khoản 4 Điều 115 được chỉnh lý lại: Giá đất do tư vấn xác định là một trong các căn cứ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định, quyết định giá đất.