Ngày 15-5-2007, nhiều tờ báo giật tít lớn trên trang nhất thông tin về siêu dự án 30 tỷ USD và cuộc họp báo do “Tập đoàn” Eminence (Hoa Kỳ) và UBND tỉnh Thanh Hóa tổ chức ở Hà Nội. Việc một dự án có số tiền khổng lồ vào Việt Nam là điều tốt, nhất là đầu tư vào một tỉnh khó khăn như Thanh Hóa. Nhưng, rõ ràng có quá nhiều câu hỏi nghi vấn.
Đầu tiên, tôi và một số phóng viên khác của Tiền Phong gõ từ khoá “Eminence” vào các trang tìm kiếm trên mạng nhưng kết quả không có trang web hay thông tin nào liên quan. Điều này là vô lý, vì một tập đoàn có khả năng huy động vốn đến 30 tỷ USD không thể vô danh được. Trong khi thời điểm đó, nhà đầu tư lớn nhất vào Việt Nam là Intel cũng chỉ ở mức 1 tỷ USD. Có thể nói, xác định tuyến bài để triển khai không dễ vì cụ thể ra sao chưa ai biết.
“Nhà đầu tư” Eminence sau khi họp báo thì mất hút. Ai là người dẫn mối cho Eminence vào Việt Nam? May thay, từ một mối quan hệ, tôi và phóng viên Xuân Toàn (báo Thanh Niên) là những người đầu tiên tiếp cận ông Hồ Quốc Phi, Vụ phó Thương mại miền núi và Mậu dịch biên giới (Bộ Thương mại) lúc đó. Tuy nhiên qua trao đổi, ông Phi cho biết chỉ là người dẫn mối đơn thuần và không biết nhiều về cái gọi là Eminence. Khi gặp phóng viên Tiền Phong, ông Phi khẳng định đại ý nếu Eminence “làm láo thì chết ngay”.
Tiền Phong lúc đó mở một cuộc tìm kiếm những nhân vật liên quan tới siêu dự án: Phóng viên đầu Hà Nội, vùng miền đi hỏi các bộ ngành, quan chức tỉnh liên quan, phóng viên thường trú tại Đài Loan đi điều tra người đứng đầu Eminence (người Đài Loan), thậm chí gọi sang địa chỉ ở Mỹ để xác minh...
Kết quả lần lượt là, các quan chức bộ ngành liên quan trả lời không hiểu “siêu dự án” này mọc ở đâu ra. Ở Đài Loan cũng không ai biết Eminence, ở Mỹ càng không.
Loạt bài viết phanh phui Eminence là sự phối hợp của nhiều phóng viên Tiền Phong rất kỳ công (kỳ công đến mức phóng viên Trang Hạ sục sạo khắp Đài Loan để tìm tung tích chủ tập đoàn, phóng viên ở Hà Nội vào tận phòng khách sạn để tìm hiểu những nhà đầu tư bí hiểm...) và hiệu quả, đi từ đầu tới cuối sự việc.
Sự hiệp lực tác chiến của đồng nghiệp là điều đáng nể. Có thể, nếu Tiền Phong không sớm vào cuộc, đồng nghiệp báo khác sẽ nhập cuộc sau đó, nhưng chắc chắn hậu quả do Eminence gây ra sẽ khôn lường.
