> Vì sao người dân đua nhau đòi trả di tích?
> Vì sao phố cổ Đồng Văn đòi trả di tích?
Vậy là, sau làng cổ Đường Lâm, thêm một quần thể dân cư đòi trả lại danh hiệu này. Không thể trách người dân. Từ lâu các ngành các cấp đã nhìn thấy mâu thuẫn giữa lưu giữ và phát triển, giữa bảo tồn và du lịch. Nhưng hình như không ai đưa ra dự báo về sự phản kháng của chủ thể là người dân.
Có thể nói danh hiệu cùng những mỹ từ và kinh phí đầu tư rót xuống hằng năm cho di sản, vẫn là mục tiêu của cấp này địa phương nọ trong từng nhiệm kỳ cụ thể của từng quan chức. Nhưng hơn ai hết, người dân biết rõ thực chất của mỹ danh ấy là gì, và họ được gì.
Trong điều kiện bình thường, người dân cười xòa: Có cái danh hiệu ấy cho vui cũng được. Nhưng khi bị ảnh hưởng bởi cái danh hiệu ấy, họ lên tiếng ngay. Khi cái thực chất không những khác hẳn cái danh mà còn gây trở ngại cho đời sống, cản trở sự phát triển, thì người dân sẽ tự chối bỏ cái danh hão kia để cho sự vật tiến triển theo quy luật.
Đại biểu Quốc hội Trương Văn Vở, trong kỳ họp HĐND tỉnh Đồng Nai đã thốt lên: Sao khu phố văn hóa lại có nhiều sai phạm thế! Ngay ở Hà Nội, nhiều “tuyến phố văn minh đô thị” đang cực kỳ nhếch nhác. Rất nhiều nguyên nhân khiến chúng trở thành “tuyến phố khủng khiếp”, nhưng nhiều vị công bộc sẵn sàng nói rằng đó là do ý thức của dân.
Trong tham luận tại cuộc tọa đàm về việc bổ sung hiện vật cho bảo tàng công lập vừa được tổ chức ở Hà Nội, một cán bộ cho biết: Bây giờ bảo tàng mỹ thuật mua tranh rất khó vì bảo tàng trả giá quá thấp so với thị trường. Ông cũng cho rằng đó là do ý thức thấp kém của họa sỹ sáng tác và nhà sưu tập, rằng họ chỉ mải kiếm tiền mà không có ý thức lưu giữ tác phẩm quý cho đất nước.
Đất nước đã hội nhập và đang được công nhận là có nền kinh tế thị trường, mà nói thế e không “phe”.
