Thị trường sách tham khảo:
Cần một chữ 'tâm' của người làm sách
Bước vào đầu năm học mới cũng là lúc thị trường sách giáo khoa bùng nổ trong đó phải kể đến sách tham khảo. Cả phụ huynh và học sinh đang đứng trước một “biển” sách tham khảo mà vẫn chưa chọn lựa được cuốn tham khảo nào ưng ý chỉ vì nguyên nhân chính là do việc “xào xáo” sách tham khảo dẫn đến sự trống rỗng về nội dung thậm chí còn có những sai sót có hại khi sử dụng.
Sách tham khảo tràn ngập thị trường trước thềm năm học mới
Dạo quanh thị trường sách Hà Nội năm nay, chúng tôi thấy cơ man là loại tham khảo. Với mỗi môn học của bậc học xuất hiện nhiều thể loại sách tham khảo của nhiều tác giả và nhà xuất bản. Việc đó dẫn đến sự lúng túng trong lựa chọn của các bậc phụ huynh cũng như học sinh, họ đều có tâm lý hoang mang không biết đâu là “bảo bối” để mình lựa chọn.
 |
| Quay cuồng trong “bảo bối” sách tham khảo. |
Để có được cuốn sách có trọng tâm phù hợp với nhu cầu của phụ huynh và học sinh mong muốn thì không phải tìm bất kỳ một cuốn sách tham khảo nào là có thể thấy được ngay. Giờ đây có rất nhiều cuốn sách với nội dung lan man, không đi vào trọng tâm. Muốn học hỏi tham khảo gì đó, có khi cả phụ huynh và học sinh phải tham khảo cùng một lúc rất nhiều cuốn sách mới đủ.
 |
| Phải cẩn trọng khi lựa chọn sách tham khảo. |
Tìm hiểu quanh thị trường Hà Nội trước thềm năm học mới, chúng tôi thấy xuất hiện vô số đầu sách tham khảo khác nhau. Mỗi cấp học xuất hiện nhiều môn tham khảo, mỗi môn tham khảo lại xuất hiện nhiều đầu sách tham khảo đa dạng. Lấy ví dụ điển hình chỉ riêng môn toán lớp 1, lớp bé nhất, cũng đã có đến trên 20 đầu sách tham khảo với đủ thể loại, chưa nói đến nhứng lớp lớn hơn,… Với tình trạng về đầu sách tham khảo tràn ngập thị trường hiện nay phụ huynh và học sinh không dễ gì có thể tìm kiếm được kiến thức theo đúng trọng tâm như mong muốn.
Cần lắm chữ “tâm”
Trước thực trạng các loại sách tham khảo tràn lan trên thị trường hiện nay, thiết nghĩ các nhà quản lý phải kiểm soát chặt chẽ về nội dung ngay từ khâu xuất bản. Tiếp đó là bản thân những đơn vị làm sách cũng phải là những người có trách nhiệm trong việc kiểm duyệt chất lượng đầu vào để tránh tình trạng hổ lốn trong thị trường sách tham khảo như hiện nay.
 |
| Việc kiểm soát chặt chẽ sách tham khảo ở khâu đầu vào là cần thiết. |
Theo quan sát của chúng tôi thấy hiện nay các nhà sách đã dần ý thức được việc lựa chọn sản phẩm phù hợp và có chất lượng cho khách hàng. Tiên phong trong việc kiểm soát chất lượng đầu vào là nhà sách Tiền Phong. Với 6 nhà sách đang hoạt động quy mô lớn như hiện nay thì nhu cầu nhập sách tham khảo để phục vụ cho năm học mới là rất lớn., việc nhập hàng hóa cho toàn bộ hệ thống được kiểm soát một cách chặt chẽ. Năm nay tại hệ thống nhà sách với hơn 4000 đầu sách tham khảo, tất cả các đầu sách khi đưa vào hệ thống nhà sách Tiền Phong đều phải được nghiên cứu một cách khoa học và xin ý kiến chuyên gia để đảm bảo chất lượng ngay từ khâu đầu vào, sản phẩm đều được kiểm duyệt và từng nhân viên bán hàng phải được đào tạo hướng dẫn về nội dung từng sản phẩm một cách cẩn thận.
 |
Nhà sách Tiền Phong có sáng kiến lựa chọn ra một danh sách rút gọn những sách tham khảo tiêu biểu nhất để giới thiệu cho khách hàng. Danh sách này được gắn ngay tại mỗi quầy sách giáo khoa tham khảo. Cụ thể với khoảng 4000 đầu sách tham khảo tại hệ thống sẽ được phân chia thành từng khối, với mỗi khối sẽ chia thành các môn tham khảo, với mỗi môn tham khảo có các đầu mục sách tham khảo của nhà xuất bản – tác giả uy tín (khoảng 12 – 15 đầu sách tham khảo cho từng môn tương ứng với mỗi khối). Việc làm này mang lại tiện ích rất lớn cho độc giả trong việc lựa chọn. Nếu bản thân chưa có định hướng hay chưa có hướng dẫn của giáo viên vì chưa vào năm học, phụ huynh và học sinh có thể lựa chọn từ gợi ý giới thiệu của nhà sách, tránh tình trạng người mua sách lúng túng khi đứng giữa “rừng” sách tham khảo, và tốn kém một phần không nhỏ về tài chính để có đủ kiến thức cần tìm theo đúng trọng tâm.
 |
| Một cách làm hiệu quả tránh tình trạng lan man trong khâu lựa chọn của khách hàng. |
 |
Việc đọc sách tham khảo là cần thiết. Tuy nhiên xuất hiện ồ ạt các loại sách tham khảo trên thị trường như hiện nay sẽ dẫn đến tình trạng nhiễu loạn, gây ảnh hưởng xấu và tốn kém đối với độc giả khi lựa chọn những cuốn sách chất lượng kém nếu không nói là có hại. Với những bất cập trên, đòi hỏi những nhà làm sách cần có chữ “tâm” trong nghề, phải biết chọn lọc và gắn bó tâm huyết với sách để đưa ra được những cuốn sách hay, giá trị đối với độc giả, nhất là đối tượng trẻ là học sinh, sinh viên như hiện nay. Một kinh nghiệm khác cho các bậc phụ huynh và học sinh trước khi lựa chọn đầu sách, cũng nên tham khảo ý kiến những người học cấp trên, và tìm hiểu thêm những tác giả những nhà xuất bản uy tín để lựa chọn cho mình một cuốn sách như mong muốn, tránh tình trạng lan man lựa chọn những cuốn sách phẩm cấp thấp, kém chất lượng thậm chí là nguy hại đối với bạn đọc.
Nguyễn Thanh
