Chứng khoán: Lại rơi về đáy cũ?
> Thời rẻ rúng: Lại cổ phiếu 'rau', 'trà đá'
Nhìn về phía trước, thông tin tích cực đang ít dần. Vấn đề còn lại là chỉ số nào – VNI hay HNX, hoặc cả hai – có phá đáy cũ lập vào đầu năm 2012 hay không…
 |
| Chứng khoán có rơi về đáy cũ? Ảnh: Internet. |
Lại "tái cấu trúc"
Hai tháng sau khi lập đỉnh từ đầu tháng 5-2012, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn mòn mỏi điệp khúc đi ngang và giảm. Thấm thoắt mà chỉ số VNI đã mất đi một nửa giá trị tăng của nó tính từ đầu năm 2012, còn HNX tất nhiên là phải thiệt hại nhiều hơn.
Vào những ngày này, điệp khúc ca thán trên các diễn đàn chứng khoán lại trỗi lên. Mặc dù chưa thấy than vãn nào từ phía các quỹ đầu tư nước ngoài, nhưng với nhà đầu tư nhỏ lẻ thì lại là chuyện khác. Sức chịu đựng của con người chỉ có giới hạn, chính con người đã ngộ ra điều này vào những lúc họ cần đến sự cầu mong đấng tạo hóa nhằm thay đổi giới hạn chịu đựng đó.
Bầu không khí hiện thời đang trở về gần giống như quý I của năm 2011, nghĩa là thị trường lặp đi lặp lại tình trạng lê thê, còn nhà đầu tư thì... làm thơ.
Cũng vào lúc này, thị trường đang phải đối mặt với một tương lai ngắn hạn đầy u ám. Đó là kết quả kinh doanh quý II/2012 của các công ty chứng khoán. Như thường lệ, vẫn chỉ có một số ít công ty như SSI, HSC là còn biểu hiện thực lãi, dù con số lãi đã giảm đi đáng kể so với các thời đại của quá khứ. Còn phần lớn các công ty chứng khoán khác hầu như không nhìn thấy tương lai ở cuối đoạn đường.
Từ phía Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, một tín hiệu "tái cấu trúc" công ty chứng khoán vẫn đang hiện lên. Như một chu kỳ mãn tính, đã có vài lần như thế từ đầu năm đến nay, giới kinh doanh chứng khoán phải chịu áp lực về những thay đổi mà đáng lẽ ra sự đổi thay đó đã phải đến từ vài năm trước.
Sự thể tái cấu trúc dù quá muộn nhưng vẫn còn hơn không. Hàng trăm công ty chứng khoán tồn tại để làm gì, nếu không phải vẫn y nguyên trong tình trạng thoi thóp? Và nếu như một chuyên gia nhận định về triển vọng của thị trường có tươi sáng hay không còn tùy thuộc vào hoạt động vi mô của nó, thì báo cáo quý II/2012 của các công ty chứng khoán chính là nhược điểm chết người của chính nó.
Hầu như chưa có gì lạc quan, nếu căn cứ vào tình hình kinh doanh nửa đầu năm 2012. Diễn biến tương tự cũng ứng với nhiều doanh nghiệp niêm yết trên hai sàn giao dịch. Sau đợt chấn chỉnh theo hướng "cảnh báo" và "kiểm soát đặc biệt" đối với nhiều mã trên sàn HOSE, đến giờ này số phận của nhiều mã trên sàn HNX lại đang đi theo con đường ấy.
Nghịch lý không thể hiểu
Nhưng một nghịch lý quá trái ngược mà các nhà đầu tư nhỏ lẻ vẫn không thể hiểu là vì sao trong quý I/2012, trong bối cảnh thị trường vẫn đầy u ám và kết quả kinh doanh của khối công ty chứng khoán lẫn doanh nghiệp niêm yết thậm chí còn tệ hơn hiện thời, thị trường vẫn lầm lũi đi lên, thậm chí còn tung hứng đến hơn 50% trên sàn HNX? Còn mấy tháng qua, kể từ lần đầu tiên hạ trần lãi suất huy động, thông tin tích cực từ kinh tế vĩ mô xuất hiện ngày càng nhiều, có thời điểm trở nên dày đặc, thế nhưng thị trường vẫn miệt mài đi xuống...
Lần tác động tích cực gần nhất của thông tin chính là thời gian đầu tháng 7-2012, khi Ngân hàng Nhà nước công bố sẽ giảm lãi suất đối với những khoản vay cũ về dưới 15%. Khác với bốn lần kéo giảm trần lãi suất huy động mà chỉ được coi là "danh nghĩa", động thái "xóa nợ cục bộ" của khối ngân hàng lại mang tính thực chất hơn nhiều, được đo đếm cụ thể bởi các giá trị hiện hữu, mang tính sống còn đối với một bộ phận doanh nghiệp, trong đó có cả một số công ty chứng khoán.
Tuy thế, thị trường nhạy tin đã chỉ phản ứng được vài phiên, để sau đó lại chìm vào sự im lặng đáng sợ. Tình thế tréo ngoe như thế cũng đã được hệ thống lại trong suốt hai tháng qua, với ít nhất ba lần thị trường phản ứng trước khi có thông tin tích cực, nhưng đến khi thông tin được chính thức công bố thì thị trường lại lập tức đổ dốc.
Còn nếu thị trường không thể tăng do tin tức vĩ mô, liệu nó còn phụ thuộc vào loại tin tức nào khác? Những nhà đầu tư theo trường phái phân tích vi mô vẫn có thể đổ vấy cho Hoàng Anh Gia Lai, khi lãnh đạo của tập đoàn này đã lần thứ hai liên tiếp không mua đủ số cổ phiếu HAG. Bởi trong thời gian hai tháng đăng ký, từ đầu tháng 5 đến đầu tháng 7 năm nay, ông Đoàn Nguyên Đức đã dự kiến mua vào 3 triệu cổ phiếu HAG, nhưng cho đến nay mới chỉ hoàn thành nhiệm vụ này được một phần ba.
Ở một thái cực khác, Ngân hàng Đầu tư phát triển (BIDV) đã chính thức xác nhận sẽ lùi thời điểm niêm yết chính thức cổ phiếu của ngân hàng này cho đến tháng 9-2012, tức trễ khoảng 3 tháng so với dự kiến.
Như vậy, các đại gia đã có một cái nhìn và cảm nhận không mấy an toàn về thị trường trong tình hình hiện tại. Thử đặt một giả thuyết: nếu BIDV niêm yết ngay vào thời điểm này và sắp tới thị trường tiếp tục trôi dốc, làm sao giá cổ phiếu của ngân hàng này có thể giữ được mức 18.000 đồng?
Phá đáy hay không?
Nhìn về phía trước, thông tin tích cực đang ít dần. Kích thích tố mà các nhà đầu tư quan tâm nhất là việc giảm lãi suất đã không thể phát huy tác dụng của nó trong thực tế, không chỉ đối với thị trường chứng khoán mà cả với nền kinh tế và các thị trường khác. Mà theo Ngân hàng Nhà nước, nhiều khả năng trần lãi suất huy động 9% là con số cuối cùng của năm nay.
Vì thế, trong nửa cuối năm 2012, liều thuốc trợ lực mạnh nhất cho nền kinh tế và các thị trường đầu cơ chỉ còn là cơ chế bơm tín dụng, trong đó phần lớn tín dụng đến từ đầu tư công.
Nhưng với chứng khoán, tình hình năm nay đang khác hẳn thời gian năm 2009, tức khó mà có chuyện một phần đầu tư công biến thành dòng tiền đầu cơ mà do đó kích phát thị trường. Vào năm 2012, tiền bạc trở nên eo hẹp đáng kể, hơn nữa cũng không cò nhiều dấu hiệu cho thấy các tổ chức lớn sẵn sàng "đánh lên".
Trong bối cảnh và triển vọng như thế, thị trường chứng khoán có lẽ sẽ còn chao đảo trong không ít ngày nữa. Vấn đề còn lại là chỉ số nào - VNI hay HNX, hoặc cả hai - có phá đáy cũ lập vào đầu năm 2012 hay không...
Theo Việt Thắng
Diễn đàn kinh tế Việt Nam
