Trước đó, từ chiều 16 đến hết đêm 17 tháng 2 năm 2019, ở các tỉnh Bắc Bộ đã xảy ra đợt mưa dông trên diện rộng kèm dông lốc, gió giật mạnh và mưa đá ở các tỉnh vùng núi phía Bắc.
Lý giải nguyên nhân của hiện tượng này, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, có 3 sự kết hợp chủ yếu khiến cho dông lốc, mưa đá xảy ra, thứ nhất là ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục 24-26 bị đẩy dịch về phía Nam, thứ 2 là hội tụ trong rãnh gió Tây trên cao, thứ 3 là điều kiện nền nhiệt độ chung ở các tỉnh Bắc Bộ trong thời gian qua khá cao, độ ẩm
Từ tối 16/2, ở Tây Bắc và vùng núi Bắc Trung Bộ đã có mưa rào và dông. Từ ngày 17/2 vùng mưa mở rộng ra toàn Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, trọng tâm mưa lớn là Việt Bắc và Đông Bắc với lượng mưa phổ biến 30-70mm, một số nơi cao hơn như Tuyên Quang 73mm, Tam Đảo 89mm, Bảo Lạc (Cao Bằng) 73mm, Quảng Hà (Quảng Ninh) 86mm,...
Dông kèm lốc xoáy gây gió giật mạnh, mưa đá đã xảy ra ở vùng núi Bắc Bộ, cụ thể ở Mù Cang Chải (Yên Bái), Sa Pa, Tp. Lào Cai và Bát Xát (Lào Cai), Sơn La, Thái Nguyên đã ghi nhận được mưa đá. Một số nơi quan trắc được gió giật mạnh như Tam Đường: 16m/s (cấp 7) lúc 19 giờ 17/2, Yên Bái: 19m/s (cấp 8) lúc 01 giờ sáng 18/2, Mẫu Sơn: 21m/s (cấp 9) lúc 07 giờ sáng ngày 18/2, Tuyên Quang: 26m/s (cấp 10) lúc 21 giờ 40 phút ngày 17/2.
Mưa đá, dông lốc khiến một khu nội trú của học sinh ở huyện Mường Khương, Lào Cai bị tốc mái. Ảnh: Báo Lào Cai. Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, dông lốc mạnh ở nước ta xảy ra cao điểm vào thời kỳ từ tháng 3 đến tháng 5 hàng năm khi có sự chuyển biến thời tiết từ mùa lạnh sang mùa nóng, mùa khô sang mùa mưa. Khi đó có sự gặp gỡ vào xáo trộn mạnh giữa các khối khí nóng và lạnh, khô và ẩm sẽ là điều kiện lý tưởng tạo ra những đám mây đối lưu phát triển mạnh, hệ quả gây ra các trận lốc xoáy, gió giật mạnh, mưa đá trên diện rộng, đặc biệt là ở khu vực các tỉnh vùng núi.
Trong năm 2019, mưa đá xuất hiện ngay giữa tháng 02 này báo hiệu cho thấy dấu hiệu về thời kỳ mưa dông với các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như lốc xoáy, gió giật mạnh, sét, mưa đá,… đã đến rất gần. Thêm nữa với nền nhiệt độ đang có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm trong các tháng gần đây sẽ là điều kiện nhiệt lực góp phần cho chúng ta dự đoán về một mùa thiên tai sẽ diễn ra khó lường, phức tạp trong thời gian tới.
Để chủ động ứng phó với thiên tai nói chung và mùa mưa, dông, lốc, sét, mưa đá sắp tới, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia khuyến cáo, người dân và chính quyền địa phương cần chú ý theo dõi chặt chẽ các bản tin dự báo, cảnh báo thiên tai từ các cơ quan hữu quan. Trên cơ sở thông tin dự báo, cảnh báo đó các cấp chính quyền địa phương cần chủ động xây dựng các phương án lao động, sản xuất, sinh hoạt phù hợp với từng thời đoạn thiên tai, từng loại hình thiên tai cho người dân. Các cơ quan hữu quan tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kiến thức khí tượng thủy văn và cách thức phòng chống thiên tai đến từng người dân, cộng đồng.
