Vàng lậu 'lách' qua cửa khẩu

Vàng lậu 'lách' qua cửa khẩu

> Thu giữ 10 kg vàng nghi lậu từ Trung Quốc
> Bắt giữ 6,4 kg kim loại nghi là vàng xuất lậu

Đề cập về tình hình buôn lậu tại các cửa khẩu hải quan, Cục Hải quan TP.HCM nhìn nhận: Các quy định lỏng lẻo, trang thiết bị thiếu, lực lượng mỏng,… Thực tế đó đang tạo ra kẽ hở cho hoạt động buôn lậu hoành hành thời gian gần đây, đặc biệt là buôn lậu vàng.

Lãnh đạo TP.HCM kiểm tra hàng hóa nhập lậu do hải quan thành phố thu giữ vào ngày 26/7.

Vàng lậu hoành hành ở cửa khẩu

Theo Cục Hải quan TP HCM, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2013, hải quan TP đã phát hiện trên 3.400 vụ buôn lậu, gan lận thương mại. Trong đó, đã phát hiện nhiều vụ doanh nghiệp (DN) không làm thủ tục hải quan cho lô hàng nhập khẩu, dùng phiếu xuất/nhập kho/bãi do DN kinh doanh cảng phát hành, đóng dấu giả của công chức hải quan, xuất trình cho bảo vệ để đánh tháo hàng ra. Đây chính là kẽ hở khiến hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại ngày càng diễn biến phức tạp trong nhiều năm gần đây, đặc biệt là buôn lậu tiền giả và vàng miếng.

Theo Thượng tá Hồ Văn Mười - Phó Cục trưởng Cục An ninh Tài chính, tiền tệ và đầu tư (A84, Tổng cục An ninh II, Bộ Công an), thời gian gần đây, A84 đã thụ lý nhiều vụ, truy tố nhiều đối tượng liên quan đến vận chuyển tiền giả và buôn lậu vàng qua các cửa khẩu, đặc biệt là tại các cửa khẩu giáp ranh với Campuchia và một số cửa khẩu ở An Giang, Tây Ninh,... Trước hiện tượng này, Bộ Công an đã chỉ đạo lập kế hoạch kiểm soát buôn lậu vàng vì cho đến nay giá vàng trong nước và quốc tế vẫn có sự chênh lệch khá lớn.

Trong khi đó, Công an TP.HCM cũng cho biết: Thời gian gần đây có hiện tượng các nhóm đối tượng cắt nhỏ vàng miếng để nhập vào trong nước tiêu thụ nên rất khó phát hiện. "Nóng” nhất là vàng lậu tuồn qua đường bộ Châu Đốc (tỉnh An Giang), phân phối qua nhiều đầu mối liên quan đến vàng nên rất khó xử lý. Đáng chú ý, các lực lượng chức năng đã tổ chức kiểm tra, bắt quả tang vụ buôn lậu hàng chục ký vàng qua khu vực cửa khẩu này.

Theo Đại tá Vũ Hồng Nam - Trưởng Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về quản lý kinh tế và chức vụ (PC46, Công an TP.HCM), hiện nay 1 kg vàng (26,6 lượng) khi nhập lậu có thể thu lãi hơn 100 triệu đồng. Chính vì giá chênh lệch lớn như vậy nên dù các lực lượng chức năng đã được tăng cường nhưng vàng lậu vẫn được tuồn về nhiều, bằng nhiều đường khác nhau. Mặt khác, nhiều quy định trong xử phạt vàng lậu hiện cũng chưa chặt chẽ.

Theo ông Vũ Hồng Nam, để xử tội buôn lậu cần xác định hàng có qua biên giới nhưng rất khó vì ta không xác định biên giới ở khu vực cửa khẩu. Cũng theo ông Vũ Hồng Nam, trong quy định về xử lý vàng miếng nhập lậu hiện nay cũng còn rất mù mờ khi chưa định nghĩa rõ ràng được về vàng miếng nhập khẩu, nên trên thực tế các đối tượng có thể chặt nhỏ ra để dễ dàng tuồn vào trong nước qua các đầu lậu.

Ngoài lợi nhuận lớn, bà Nguyễn Thị Thu Hương - Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM cho biết thêm: Thời gian qua Hải quan TP.Hồ Chí Minh còn phát hiện hiện tượng một số DN đã lợi dụng sự lỏng lẻo trong cơ chế quản lý để vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, liều lĩnh, manh động,… "Chúng tôi thấy rằng việc thành lập DN hiện nay còn quá dễ dàng. Nhiều đơn vị DN không có địa chỉ, không xác minh năng lực khiến các chủ DN rất dễ lợi dụng nhập lậu rồi bỏ trốn, lập DN khác để buôn lậu tiếp,… Đáng chú ý, do thực hiện hải quan điện tử nên có đến 90% hàng hóa thông quan không cần kiểm tra. Đây chính là kẽ hở khiến buôn lậu hoạt động phức tạp” - bà Hương nhìn nhận.

Giải pháp nào chặn vàng lậu?

Thiếu tướng Lê Kiên Trung - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục An ninh 2 (Bộ Công an) cho rằng: Để xử lý triệt để nạn buôn lậu tiền, vàng qua các cửa khẩu hải quan thì các lực lượng chức năng tại các địa phương cần hiệp đồng, phối hợp chặt chẽ hơn nữa trong công tác tuần tra, kiểm soát, đặc biệt là các đơn vị tại khu vực sân bay, cảng, cửa khẩu,… Bên cạnh đó, thiếu tướng Lê Kiên Trung cũng yêu cầu nghiên cứu thêm việc triển khai các trang thiết bị hiện đại để kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm liên quan đến buôn lậu.

Cùng nhận định với Thiếu tướng Lê Kiên Trung, ông Lê Hoàng Quân - Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết: Hiện nay TP đã chỉ đạo Cục Hải quan TP nỗ lực khắc phục những kẽ hở của thông quan điện tử. Trong đó, đang tổ chức nghiên cứu xã hội hóa đầu tư máy soi container để thông quan nhanh, cũng như phát hiện kịp thời, chính xác các hoạt động buôn lậu qua đường xuất nhập khẩu.

Tuy nhiên, theo ý kiến của nhiều DN kinh doanh vàng trong nước, một trong những lý do khiến buôn lậu vàng "nở rộ” trong thời gian gần đây chính là do giá vàng trong nước và thế giới còn chênh lệch rất lớn. Do đó, nếu giải quyết được vấn đề này thì sẽ xử lý triệt để được nạn buôn lậu vàng. Trao đổi với Đại Đoàn Kết, ông Nguyễn Văn Dưng - Chủ tịch Hội Mỹ nghệ Kim hoàn Đá quý TP.HCM cho biết: Thực tế có rất nhiều nghị quyết, nghị định, thông tư về tổ chức quản lý sản xuất, kinh doanh vàng đã khiến các DN, cơ sở kinh doanh vàng bị bội thực và rất lo lắng ngành mỹ nghệ vàng bạc còn có thể tồn tại được hay không.

Theo ông Dưng, hiện chính sách tín dụng vàng trong nước chưa liên thông được với thế giới, không có sự ổn định hội nhập về vàng nên mức chênh lệch rất cao, nhưng hậu quả là DN vàng phải chịu sự thấp thỏm và bấp bênh vì chính sách thay đổi liên tục. "Vừa rồi Bộ Tài chính còn dự thảo tăng thuế xuất khẩu đối với vàng trang sức, vàng mỹ nghệ từ 0% lên từ 1 – 2%. Trong khi mức thuế suất xuất khẩu 0% còn không xuất được vì giá vàng trong nước cao hơn hẳn thế giới” - ông Dưng phân tích.

Theo Lê Anh
Đại đoàn kết