Chỉ đạo giao đất bằng văn bản riêng
Theo kết luận của TTCP, việc ban hành các quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của UBND tỉnh Lạng Sơn còn nhiều hạn chế, bất cập trong quá trình thực hiện các dự án Khu đô thị Phú Lộc I, II, III,IV; Nam Hoàng Đồng I, Dự án tái định cư Vĩnh Trại, Dự án khu tái định cư và dân cư Nam thành phố và Dự án Khu tái định cư 1 Mai Pha, TP Lạng Sơn.
Từ năm 2005 đến năm 2014, UBND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành 4 quyết định, quy định về cơ chế chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn trong đó có quy định về hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp bị thu hồi được bố trí tái định cư. Tuy nhiên, trên thực tế UBND tỉnh Lạng Sơn đã xem xét, bố trí tái định cư cho các hộ dân có đất nông nghiệp bị thu hồi mà không căn cứ vào số liệu thu hồi trên 30% diện tích đất nông nghiệp theo quy định.
“Do số hộ bị thu hồi đất nông nghiệp nhiều, TTCP không xác định được số liệu chính xác có bao nhiêu trường hợp được bố trí tái định cư không đủ điều kiện theo quy định tại các dự án nêu trên, vì vậy UBND tỉnh Lạng Sơn cần rà soát cụ thể để có hướng xử lý phù hợp” - TTCP đề nghị.
Ngoài ra, tại một số dự án, UBND tỉnh còn ra văn bản riêng hoặc văn bản chỉ đạo UBND TP Lạng Sơn giao đất tái định cư cho nhiều trường hợp không đủ điều kiện. Điển hình, tại dự án Khu tái định cư và dân cư Nam thành phố, TTCP phát hiện UBND tỉnh đã ban hành 9 thông báo chỉ đạo UBND thành phố ban hành quyết định giao 119 ô đất tái định cư không đủ điều kiện, tiêu chuẩn.
Còn tại Dự án tái định cư Vĩnh Trại, trong số 95 ô đất tái định cư đã được chính quyền địa phương giao cho các hộ dân có 40 ô được giao theo các văn bản riêng của UBND tỉnh. TTCP xác định những trường hợp này không đủ điều kiện được bố trí tái định cư. Tương tự, UBND TP Lạng Sơn đã giao 33 ô đất tái định cư cho các hộ dân tại Dự án Khu A - Tái định cư 1 Mai Pha theo văn bản riêng của UBND tỉnh.
TTCP xác định việc UBND tỉnh chỉ đạo UBND thành phố ban hành các quyết định giao đất tái định cư cho các hộ không đủ điều kiện bố trí tái định cư nêu trên là vi phạm Luật Đất đai năm 2003 cũng như các quy định của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất. “Trách nhiệm thuộc UBND tỉnh Lạng Sơn, UBND TP Lạng Sơn và Sở TNMT tỉnh Lạng Sơn” -TTCP kết luận.
Tỉnh đã ban hành cơ chế mới về tái định cư
Trước những vi phạm nêu trên, TTCP kiến nghị Thủ tướng yêu cầu UBND tỉnh Lạng Sơn kiểm tra, rà soát đối với các trường hợp không đủ điều kiện được giao đất tái định cư. Nếu phát hiện có tiêu cực, vụ lợi, lợi dụng chức vụ quyền hạn để được giao đất tái định cư, không phải người bị thu hồi đất thì phải có biện pháp xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.
Hôm qua (5/3), PV Tiền Phong đã có cuộc trao đổi với ông Phạm Hùng Trường, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Lạng Sơn xung quanh các nội dung kết luận của TTCP tại địa phương này. Ông Trường cho biết, ngay trong quá trình thanh tra, địa phương đã tiến hành khắc phục những hạn chế liên quan cơ chế chính sách, trong đó đã ban hành cơ chế mới liên quan đến tái định cư.
“Còn về việc tổ chức kiểm điểm trách nhiệm cũng như các nội dung khuyến nghị khác chúng tôi sẽ tiến hành sau khi TTCP công bố kết luận thanh tra và sẽ thông tin tới các cơ quan báo chí sau” - ông Trường nói.
Nguyên Phó Bí thư Lạng Sơn đã bán biệt thự bị đề nghị thu hồi
Năm 2011 - 2015, UBND TP Lạng Sơn đã cho phép một số hộ dân thuộc xã Mai Pha chuyển đổi đất rừng sản xuất sang đất ở không đúng quy định, rồi cấp “sổ đỏ”. Trong số này, có thửa đất rộng 5.000m2 đứng tên bà Hoàng Thị Nga, vợ ông Nguyễn Thế Tuy - nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy tỉnh Lạng Sơn, nguyên Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn.
Trao đổi với phóng viên qua điện thoại, ông Nguyễn Thế Tuy, nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lạng Sơn cho biết, khoảng năm 2011 - 2012, tôi có làm thủ tục chuyển đổi 500 m2 đất rừng sản xuất sang đất ở và xây căn nhà trên mảnh đất này.
“Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, tôi đều thực hiện đầy đủ thủ tục và thực hiện nghĩa vụ nộp thuế theo quy định. 500m2 đất xây nhà nằm trong diện tích 4ha đất rừng sản xuất trồng thông, được tôi mua lại của người khác. Và như vậy, 4ha thông này cũng có nghĩa là do tôi trồng. Tuy nhiên căn nhà này tôi đã bán lại cho người khác được hơn 1 năm. Tất nhiên, nhà cửa, đất đai của tôi phải đầy đủ thủ tục người ta mới mua”, ông Tuy nói.
Trước câu hỏi của phóng viên về việc TTCP kiến nghị thu hồi “sổ đỏ” đã cấp cho diện tích đất rừng sản xuất chuyển đổi sang đất ở sai quy định, ông Tuy nói: “Việc thu hồi là của nhà nước, tôi không được tiếp cận kết luận thanh tra và nhà đã bán nên không có ý kiến gì”.
TTCP cho biết, Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình về kết luận của TTCP tại tỉnh Lạng Sơn. Theo đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn tổ chức thực hiện nghiêm túc các kiến nghị của TTCP tại Kết luận thanh tra 2318/KL-TTCP; chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế để nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng và quản lý đất đai. Đồng thời tập trung xử lý, khắc phục những vi phạm trong quá trình thực hiện các dự án, xử lý triệt để các vi phạm về đất đai theo kiến nghị của Thanh tra Chính phủ và báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện.
Dương Lê - Minh Đức