Tuổi trẻ vào đời như thế nào? (Phần 2)

Đầu óc tự do cho mình một tầm nhìn thông thoáng như khi đứng ở trên đỉnh núi cao nhìn xuống, mình thấy hết toàn bộ khung cảnh xung quanh. Còn khi mình bám dính vào điều gì đó, tầm nhìn của mình bị cái đó che khuất, giống như người ở dưới chân núi nhìn lên, thấy hòn đá lớn trước mặt, và tưởng rằng đó là tất cả những gì mình có thể thấy.

Nhưng khi mình có điều kiện mở tầm nhìn bao quát, mình bay lên cao nhìn xuống thì lại thấy toàn bộ dãy núi mênh mông, chứ không phải chỉ thấy một hòn đá nữa. Tóm lại, muốn tầm nhìn của mình mở ra rộng lớn, mình không được để suy nghĩ, cảm xúc, quyết định, quan niệm nào khiến đầu mình mất tự do. Phải bảo vệ đầu óc tự do bằng mọi giá.

Khi đầu óc được tự do, chúng ta biết thưởng thức cuộc sống, biết thưởng thức hạnh phúc làm người. Giống như một người ở trên đỉnh núi cao, với tầm nhìn thông thoáng có thể thưởng thức tất cả khung cảnh hùng vĩ, hoành tráng, mênh mông. Người ấy thấy rõ hòn đá mà mình từng gặp là một phần rất nhỏ nhưng không thể thiếu để tạo nên một bức tranh rộng lớn, đẹp lộng lẫy.

Một khi đã có cái nhìn bao quát ấy, thì dù cha mẹ hay những người xung quanh có đối xử thế nào đi nữa, mình cũng mang ơn, vì nhờ họ mà bức tranh cuộc sống của mình sẽ thêm sinh động.

Kết nối đầu óc tự do với kiến thức, kinh nghiệm và những gì mình đang có

Đầu óc tự do là điều kiện giúp cho mình thu thập, sử dụng kiến thức một cách hiệu quả. Phải nhờ đầu óc tự do để bổ sung và làm mới kho kiến thức cũ thì sức mạnh của chúng ta mới ngày càng lớn lên được. Muốn tiến bộ, chúng ta không thể cứ mãn nguyện với những gì đã có trong đầu và tin bám vào đó.
Ngay như việc sử dụng kiến thức nghề nghiệp, chúng ta không thể bám vào kiến thức và kinh nghiệm cũ mãi được. Chúng ta cũng cần nâng cao kinh nghiệm lên, khiêm tốn trao đổi để học những điều mới rồi sáng tạo. Phải có sáng tạo thì mới nổi bật được.

Trong tình yêu, nếu đầu của mình không được tự do, thì khi người yêu bỏ mình ra đi hay do sự cấm đoán mà mình không tiến tới với người ấy được, mình dễ tuyệt vọng và tìm đến cái chết. Mình không còn khả năng làm lại bởi vì mình không hề thấy rằng khả năng của đầu óc là vô tận, vô biên, là không thể xác định được.

Do đó, nếu tin vào đầu óc tự do, mình sẽ giảm đi sự lệ thuộc vào người tình, người chồng, người vợ, vào sự nghiệp, vào chuyện này, chuyện nọ để trong tương lai lỡ nó có lạc hậu, đổ vỡ, trồi lên, tụt xuống, mình vẫn có thể chịu đựng được và sáng tạo cái mới. Khi có đầu óc tự do, mình sẽ chịu đựng được tất cả mọi tình huống và luôn có thể sáng tạo được những tình huống mới, những vấn đề mới mà không lo sợ.

Tự mình đứng vững trước, rồi mới giúp người khác đứng lên

Có nhiều bạn trẻ lớn lên trong hoàn cảnh gia đình khó khăn. Sự băn khoăn giữa con đường phía trước, giữa sự nghiệp tương lai của mình với việc nhìn lại hoàn cảnh gia đình đã làm cho rất nhiều bạn trẻ đứng giữa ngã ba đường. Chúng ta không có công thức về vấn đề này, nhưng chúng ta cần nắm nguyên tắc chung như sau:

Trước nhất, các bạn phải là những con người có sức mạnh thực sự. Một mặt, mình rèn luyện sức khỏe cho tốt, mặt khác mình phải tự đứng vững một mình trước. Đừng nóng vội khi thấy gia đình, cha mẹ, anh chị em trong nhà còn khó khăn. Nếu các bạn chưa tự đứng một mình được thì việc ôm đồm sẽ rất phiền phức, có thể khiến bạn đuối sức mà vấp ngã. Trước tiên, hãy thực sự là con người “khỏe mạnh”. Muốn cho người ta mượn tiền thì mình phải có tiền.

Muốn giúp đỡ kinh tế gia đình, quý vị cần kiên trì chịu đựng để làm sao mình có khả năng tự đứng vững được về mặt tài chính. Khi đã đứng vững rồi, mình mới tính chuyện giúp người này, người kia. Điều đó không muộn! Còn nếu như mình chưa có khả năng đứng vững được mà lại nóng ruột, thì chẳng những không cứu vãn được gì mà lại còn vấp ngã. Do vậy, quý vị cần phải biết cách để tự mình đứng vững.

Như vậy, ít nhất hành trang ban đầu mà chúng ta phải có là một ước mơ. Chúng ta có thể ước mơ cho gia đình, nhưng nên có ước mơ lớn hướng ra cộng đồng, dân tộc và thế giới. Bên cạnh ước mơ, mình tin vào khả năng tự nhận biết của mình, tầm nhìn rộng lớn từ đầu óc tự do, tinh thần học hỏi, sự tỉnh táo quan sát, lắng nghe, ý chí, sức kiên nhẫn chịu đựng, và quyết tâm hoàn thiện nhân cách của mình.

Nội dung được biên tập từ Audio “Trả lời một số câu hỏi cho tuổi trẻ”- ngày 08-11-2009, công ty CPĐT Giáo Dục Minh Triết độc quyền phát hành